Cholesterolverlagers: statines

Getty Images

Je houdt je keurig aan je dieet en je hebt de roomboter en salami van het menu geschrapt en doet tegenwoordig zoveel mogelijk op de fiets. Maar toch gaat je cholesterolgehalte niet voldoende omlaag. Dan vindt de arts het wellicht tijd voor medicijnen. Statines bijvoorbeeld.

Meer dan een miljoen Nederlanders gebruikt dagelijks cholesterolverlagende medicijnen. Artsen schrijven ze voor bij een te hoog cholesterolgehalte of bij een combinatie van te veel cholesterol en te veel vet in het bloed. Ook mensen die een verhoogd risico op hart-vaatproblemen hebben, zoals bij angina pectoris of diabetes mellitus, krijgen soms een recept voor cholesterolverlagers mee naar huis. Statines zijn de krachtigste middelen om het LDL-cholesterol te verlagen. Ook geven zij de minste bijwerkingen. Onder de statines vallen stoffen als simvastatine, pravastatine, fluvastatine, atorvastatine en rosuvastatine.

Als statines niet voldoende werken of toch te veel bijwerkingen geven, zijn er ook andere cholesterolverlagende medicijnen, zoals:

Hoe werken statines?

Statines remmen de aanmaak van cholesterol in de lever. Het goede HDL-cholesterol kan er licht door stijgen en het triglyceridengehalte gaat naar beneden. Statines blijken ook een ontstekingsremmende werking te hebben. Dat is gunstig voor de bescherming van de vaatwand. De effecten zijn:

verlaging van het cholesterolgehalte met 30-50 procent
minder snel geïrriteerde binnenwand van de slagaders
vertraging van het proces van aderverkalking

Effect van statines

Net zoals je een hoog cholesterolgehalte niet merkt, voel je ook niet of de statines wat voor je doen. Het is dus belangrijk om regelmatig je bloed te laten controleren om te kijken of de medicatie aanslaat. Na vier tot zes weken zou het volledige effect van dit medicijn bereikt moeten zijn. Als je stopt met statines, neemt het cholesterolgehalte weer toe. De meeste mensen slikken statines voor de rest van hun leven.

Bijwerkingen

Zoals alle medicijnen hebben ook statines bijwerkingen. Zo worden maag- en darmklachten, vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid en spierklachten gerapporteerd. Deze klachten komen over het algemeen alleen in het begin voor. Als je er last van blijft houden, kun je het beste even overleggen met je huisarts. Wellicht kan de dosering aangepast worden of een switch gemaakt worden naar een ander medicijn. Sommige mensen hebben baat bij het slikken van een supplement co-enzym Q10 tegen bijwerkingen als vermoeidheid en spierklachten. Statines reduceren namelijk de aanmaak van deze lichaamseigen stof.

Statines worden ook vaak voorgeschreven in combinatie met ezetimibe. De laatste vermindert de opname van cholesterol in de dunne darm. In combinatie met een statine kan ezetimibe het LDL-cholesterol gemiddeld met een extra 20-25 procent verlagen. Door de gecombineerde werking kan het cholesterol sterk dalen met relatief lichte doseringen. De kans op het optreden van eventuele bijwerkingen is dan zo laag mogelijk.