Kom over je faalangst heen

Een beetje angst kan heel nuttig zijn. Onder druk presteren de meeste mensen beter, omdat ze zich daardoor ook beter concentreren. Maar bij sommige mensen is die druk te groot. Ze klappen spontaan dicht of vergeten hun tekst. Het lijkt nergens goed voor, maar vroeger konden deze angstreacties je leven redden.

Een leeuw voor je neus

In de prehistorie zou je het niet overleven zonder angst. Elk gezond persoon wordt bang als hij oog in oog staat met een leeuw. Tegenwoordig dreigt er een heel ander soort gevaar: een speech of een examen. Maar je lichaam reageert alsof er een leeuw voor je neus staat.

Je maakt adrenaline aan; een stofje in je hersenen dat je alert maakt. Je hart gaat harder pompen om je spieren meer zuurstof te geven. Zo kun je ieder moment hard wegrennen of vechten. Zelfs een black-out is handig.

Als je wilt overleven, kun je niet gaan nadenken over wat nu precies de beste boom is om in te klimmen. Je vliegt gewoon de eerste de beste boomtop in.

Dus terwijl jij netjes op je stoel zit, maakt je lichaam zich klaar voor actie. Je gaat trillen, blozen, krijgt zweethanden. Misschien krijg je zelfs buikpijn en ga je hyperventileren.

Er zijn twee manieren om met die angst om te gaan. 1) Je kan de leeuw ontwijken. Als je bijvoorbeeld alleen thuis gitaar speelt, ben je niet zo zenuwachtig dan wanneer je voor publiek zou spelen. 2) Of je leert met je faalangst om te gaan. Zodat niet je angst, maar jij de baas bent.

Stop doemdenken

Dat je zo zenuwachtig wordt, heeft te maken met hoe je zo'n situatie ziet. Stel dat je een rijexamen hebt. Je hebt het idee dat je perfect moet rijden. Hierdoor zit je met je neus overal bovenop en ben je vreselijk gespannen.

"Heb ik mijn richtingaanwijzer wel aangedaan?", "Moet ik die fietser nou voorlaten?". Door al dat gestress zie je iets over het hoofd en zak je voor het examen.

Bij de herkansing ben je nog zenuwachtiger. "Zie je wel, ik kan het niet, vorige keer ging het ook al mis." Als je anders leert denken, reageer je ook heel anders.[PAGEBREAK]Een manier om je gedachten te sturen is het G-denken. Er zijn 3 G's:

• gebeurtenis
• gedachten
• gevolg

Laten we als voorbeeld een toets nemen. Allereerst is er een Gebeurtenis, je weet bijvoorbeeld een vraag niet. De Gedachte hierbij is: "Ojee, ik weet het niet, wat ben ik toch dom." Het Gevolg is dat je in paniek raakt en een black-out krijgt.

Terwijl het helemaal niet zo gek is dat je een vraag niet weet. Dat wil niet zeggen dat je dom bent, of dat je niet genoeg je best hebt gedaan. De Gebeurtenis kun je niet veranderen. Je weet nog steeds de vraag niet.

Maar je Gedachte daarbij kun je wel veranderen. Denk bijvoorbeeld: "Ojee, ik weet het niet. Ik heb heel goed voor deze toets geleerd. Het zou wel gek zijn als ik ineens niets meer weet. Het is vast een moeilijke vraag, laat ik doorgaan met de rest van de test."

Het Gevolg is dat je niet in paniek raakt, maar de vraag even laat liggen. De andere vragen beantwoord je gewoon. En misschien kun je later wel een antwoord verzinnen op die ene moeilijke vraag.

Ontspan je

Leer jezelf te ontspannen. Dit kan op allerlei manieren. Bijvoorbeeld met yoga, meditatie of ademhalingsoefeningen. Stel je voor dat je op een plezierige plek bent, bijvoorbeeld het strand of het bos.

Of span al je spieren aan, om ze vervolgens te ontspannen. Wat je ook kiest, zorg dat je dit goed onder de knie hebt. Je hoeft niet gespannen te zijn om dit te oefenen. Als je dan wel voor een gespannen situatie komt te staan, kun je de rust makkelijker oproepen.

Therapie

Als je zelf niet goed van je faalangst afkomt, kun je professionele hulp krijgen. De huisarts kan je verwijzen naar een psycholoog. Deze kan je leren om anders tegen spannende gebeurtenissen aan te kijken. Hiervoor kan hij cognitieve gedragtherapie gebruiken.

Voor een snel resultaat kun je een kalmerend middel gebruiken. Je krijgt het middel op recept van de huisarts. Maar er zijn ook homeopathische middeltjes te koop.