Pijn aan je nek? Dit zijn de oorzaken

Wat is nekpijn?

Nekpijn is een veelvoorkomende klacht in ons land. Circa 30 procent van de mensen krijgt er wel eens mee te maken en rond de 14 procent heeft zelfs last van chronische nekklachten, die langer dan 6 maanden aanhouden. Pijn in de nek kan dof en zeurend zijn, maar ook scherp en schietend, afhankelijk van de oorzaak. Vaak gaat de pijn gepaard met stijfheid en beperkte beweeglijkheid. De pijn kan ook uitstralen naar je schouder(s) en arm(en).

Nekpijn kan door allerlei factoren veroorzaakt worden, van een slechte houding bij het zitten (werken) of slapen, verkeerde bewegingen, ongelukken of blessures, slijtage en veroudering tot uitzaaiingen bij kanker. Bij veel mensen blijft de oorzaak van plotseling optredende nekpijn onbekend en gaan de klachten na enkele weken vanzelf over.

Chronische nekpijn, waarbij de klachten langer dan zes maanden aanhouden, komt bij een op de 1 op de 7 mensen voor. In beweging blijven en pijnstillers nemen zijn goede manieren om de klachten te verlichten. Bij ernstige of aanhoudende klachten kun je baat hebben bij fysiotherapie of manuele therapie, of therapieën die je helpen beter te ontspannen. In sommige gevallen is een operatieve ingreep nodig, meestal als er sprake is van een andere aandoening die je pijn veroorzaakt.

Oorzaken van nekpijn

Nekpijn kan veel verschillende oorzaken hebben, zoals:

• spanning en stress
• overbelasting
• verkeerde bewegingen
• verkeerde houding bij het zitten of slapen
• vallen of je hoofd stoten
• whiplash oftewel zweepslag
• artrose
• ingezakte nekwervels door osteoporose

In circa 2 procent van de gevallen wordt pijn in de nek veroorzaakt door een van deze zeldzame oorzaken:

• nekhernia
• reuma
• breuk in een wervel
• uitzaaiingen
• hersenvliesontsteking

Symptomen nekpijn

Nekpijn kan veel verschillende vormen aannemen. Soms ontstaat het plotseling en is de pijn meteen hevig. In andere gevallen begint het geleidelijk en neemt de pijn steeds verder toe. De pijn kan dof en zeurend zijn, maar ook scherp of schietend. Dat hangt af van de oorzaak. Daarnaast kun je last hebben van:

• stijfheid van je nek en schouders, waardoor je minder goed kunt bewegen of bepaalde houdingen niet meer kunt aannemen
• uitstraling van de pijn naar je hoofd, schouders en armen
• tintelingen en krachtverlies in de arm

Als je nekpijn plotseling is ontstaan, bijvoorbeeld door een ongelukje, verkeerde beweging of sportblessure, gaat de pijn vaak vanzelf weer over. Meestal is het niet nodig om de huisarts in te schakelen. Neem wel contact op met je huisarts als:

• de situatie niet verbetert maar juist verslechtert
• de pijn of stijfheid na 2 tot 4 weken niet minder is geworden
• de pijn uitstraalt naar je arm en/of je last hebt van krachtverlies of tintelingen in je arm
• je je ziek voelt en met je kin je borst niet meer kunt raken. In dit geval kan er sprake zijn van hersenvliesontsteking, een ernstige aandoening die snel behandeld moet worden.

Hoe wordt de diagnose nekpijn gesteld?

Pijn in je nek is vaak heel duidelijk. Kom je bij de huisarts om je nekpijn lang aanhoudt, steeds erger wordt of gepaard gaat met tintelingen, pijn of krachtsverlies in de arm of om een van de andere bovengenoemde redenen, zal de arts je eerst vragen stellen over de aard, duur en ernst van de pijn. Ook kan deze een lichamelijk onderzoek doen. In sommige gevallen zijn röntgenfoto's of scans nodig om de oorzaak van je nekpijn te achterhalen.

Risicofactoren/-groepen

Nekpijn kan bij allerlei mensen voorkomen. Het komt veel voor bij mensen met een zittend beroep, maar het kan ook juist bij mensen optreden die zware arbeid verrichten en meer risico lopen op het maken van verkeerde bewegingen. Daarnaast behoren mensen met bepaalde andere aandoeningen, zoals reuma, artrose, osteoporose en kanker tot de risicogroepen.

Enkele risicofactoren voor nekpijn zijn:

• een verkeerde werk- of slaaphouding
• veel spanning en stress
• sporten of werk waarbij je makkelijk verkeerde bewegingen maakt
• auto-ongelukken (whiplash of zweepslag)

Behandeling van nekpijn

Nekpijn gaat in de meeste gevallen vanzelf over, al kun je wel weer opnieuw last krijgen, afhankelijk van de oorzaak. Eventueel kun je de pijn bestrijden met pijnstillers zoals paracetamol. Werkt dit niet voldoende, dan kun je NSAIDs (ontstekingsremmende pijnstillers) proberen, zoals ibuprofen en diclofenac. Deze geven echter vaak bijwerkingen, dus doe het alleen als het echt nodig is en lees de bijsluiter van tevoren.

Verder wordt over het algemeen aangeraden om in beweging te blijven, ook al heb je last van pijn en stijfheid in je nek. Natuurlijk moet je niets forceren, maar doe eventueel voorzichtig wat oefeningen, zoals je hoofd tien keer rustig vooroverbuigen, links en rechts over je schouder kijken en je rechteroor naar je rechterschouder brengen en je linkeroor naar je linkerschouder. Verwarmende crèmes of kragen brengen voor veel mensen ook verlichting.

Denk je dat je nekpijn wordt veroorzaakt door stress en spanning? Doe dan ook ontspanningsoefeningen of zoek naar manieren om beter te leren omgaan met de omstandigheden in je leven. Er zijn verschillende geschikte therapieën of cursussen voor. Overleg eventueel met je huisarts.

Vermoed je dat je nekpijn veroorzaakt wordt door een verkeerde houding tijdens werken of slapen? Kijk dan of je werkplek aangepast kan worden, met bijvoorbeeld een andere stoel of tafel. Om in een betere houding te slapen, kun je een beter passend kussen kiezen of je matras vervangen. Laat je goed adviseren.

In sommige gevallen van aanhoudende nekpijn kunnen fysiotherapie en manuele therapie goed helpen.

Wordt je nekpijn veroorzaakt door een andere aandoening, zoals osteoporose, artrose, reuma, een nekhernia of zweepslag, een breuk in je wervel, hersenvliesontsteking of uitzaaiingen door kanker? Dan heb je medische hulp nodig. Je huisarts kan je vertellen wat het behandeltraject zal zijn in deze gevallen.

Prognose

Bij de meeste mensen gaat nekpijn binnen enkele weken vanzelf over. Bij circa 14 procent van de mensen met nekpijn zijn de klachten chronisch en duren ze langer dan 6 maanden voort. Oefentherapieën kunnen vaak de klachten verlichten, net als pijnstillers of verwarmende crèmes en dergelijke. Nekpijn is eigenlijk alleen ernstig als het een gevolg is van een andere aandoening.