IJzergebrek bij kinderen
Je kind ziet bleek, is vaak moe en tijdens het sporten snel buiten adem. Deze klachten ontstaan vaak door bloedarmoede. Een gebrek aan ijzer: wat moet je ermee?
Bloedarmoede wordt veroorzaakt door een te laag hemoglobinegehalte (hb). Naast dit bloedgehalte wordt er ook gekeken naar het volume van de cellen in het bloed. Dit heet het hematocrietgehalte (ht). Bloedarmoede ontstaat vaak door een ijzertekort, maar er kan ook een andere reden voor een te laag hemoglobinegehalte zijn.
Wat is bloedarmoede?
Het lichaam heeft een systeem om ijzer op te slaan. Vanuit deze opslagplaatsen wordt het ijzer gebruikt voor de aanmaak van de rode bloedkleurstof (hemoglobine) die in de rode bloedcellen zit. De aanmaak van rode bloedcellen gebeurt in het beenmerg.
Bij een ijzergebrek hebben de rode bloedcellen minder rode bloedkleurstof. De rode bloedcellen zien er bleek uit en zijn kleiner dan normale rode bloedcellen. Dit komt omdat ze minder rode bloedkleurstof bevatten en is te zien in een bloedtest.
Oorzaken
Je kind kan een tekort aan ijzer hebben door de volgende redenen:
- Je kind krijgt te weinig ijzer binnen via de voeding.
- De darmen van je kind nemen te weinig ijzer op. Dit is het geval bij coeliakie.
- Je kind verliest bloed door een darmziekte zoals colitis ulcerosa of een Meckels divertikel.
- Je kind heeft last van overmatig bloedverlies tijdens haar menstruatie.
Diagnose
Als kinderen bloedarmoede of anemie hebben, zien ze erg bleek. De bekendste klachten zijn moeheid en lusteloosheid, maar ook een verminderde mogelijkheid tot inspanning, hartkloppingen en duizeligheid kunnen het gevolg zijn. Daarnaast veroorzaakt een ijzertekort een achterstand in mentale en motorische ontwikkeling bij kinderen. Deze achterstand blijft lang bestaan.
Bloedarmoede kan worden aangetoond met een bloedtest. Bij een ijzertekort bevatten de rode bloedcellen te weinig rode bloedkleurstof of hemoglobine. De bloedcellen zijn te klein.
Behandeling
Als bloedarmoede door ijzertekort wordt vastgesteld door de arts, onderzoekt hij eerst hoe dit tekort is ontstaan. Er wordt bij veel kinderen gedacht dat zij bloedarmoede hebben terwijl dit dan niet het geval is. De normale waarden voor het bloedgehalte zijn voor baby's en jonge kinderen veel lager dan voor volwassenen.
IJzergebrek komt vaak door slechte voeding. Volkorenbrood, groene groente, peulvruchten en vlees bevatten ijzer. Door je kind deze producten te eten te geven, kan je zijn ijzergehalte vaak verhogen.
Als baby's na zes maanden enkel borstvoeding nog geen bijvoeding krijgen, ontstaat er gemakkelijk een ijzertekort. Daarom is het belangrijk dat de opvolgmelk extra ijzer bevat.
Oudere kinderen krijgen ijzertabletten voorgeschreven. Het advies is om deze tabletten niet met melk in te nemen. Het ijzer wordt vanuit de darm in combinatie met melk minder goed opgenomen.
De arts geeft een ijzerdrank als je kind een aanzienlijke bloedarmoede heeft. Bij extreem lage bloedwaardes wordt er soms een bloedtransfusie gegeven. Met een bloedtransfusie wordt het bloedgehalte direct op peil gebracht. Zo'n transfusie brengt altijd mogelijke risico's en/of ongewenste reacties met zich mee.
Dit artikel is goedgekeurd door Carole Lasham, algemeen kinderarts in het Tergooi Ziekenhuis te Blaricum. Haar aandachtsgebieden zijn longziekten en allergie, maar ze heeft ook veel ervaring met huilbaby's en kennis over het Downsyndroom.
