5 vragen over Gilles de la Tourette

1. Wat is het syndroom van Gilles de la Tourette?

Het syndroom van Gilles de la Tourette (ook wel 'stoornis van Gilles de la Tourette' genoemd) is een ticstoornis. Een tic is een plotselinge, snelle, herhaalde, niet-ritmische beweging of geluid. Dit betekent bijvoorbeeld dat een persoon met Tourette heel erg vaak met de ogen knippert, de schouders steeds ongecontroleerd ophaalt, gromt, snuift of obscene gebaren maakt.

Er wordt geschat dat Gilles de la Tourette bij 1 procent van de Nederlandse bevolking voorkomt.

2. Maar mensen met Tourette vloeken en schelden toch alleen maar?

Nee, dat is niet waar. Maar een klein deel van de mensen met Gilles de la Tourette (14 à 20 procent) heeft last van dwangmatig vloeken of schelden. Toch is dit wat veel mensen denken als zij denken aan Gilles de la Tourette. Tourette wordt vaak geparodieerd in cartoons en grappen. Helaas schetst men hierdoor vaak een verkeerd beeld van deze aandoening. Mensen met Gilles de la Tourette hebben in zo’n 80 tot 86 procent van de gevallen juist andere tics dan vloeken en schelden.

3. Hoe en wanneer ontstaat Gilles de la Tourette?

Allereerst is het goed aan te geven dat niet iedereen met tics automatisch Gilles de la Tourette heeft. De aandoening moet vastgesteld worden door een psychiater of neuroloog.

Gilles de la Tourette ontstaat in de kindertijd, vaak als iemand tussen de vier en zes jaar oud is. Na verloop van tijd komen er geleidelijk meer en complexere tics bij, wat tot een piek leidt tussen het tiende en twaalfde jaar. De tics nemen over het algemeen af in de tienertijd. Ongeveer een derde van de volwassenen blijft echter ernstige tics houden.

De precieze oorzaak van Gilles de la Tourette is niet bekend. Wat wel bekend is, is dat genetische aanleg een rol speelt en dat er één of meerdere triggers zijn die de tics tot uiting laten komen.

4. Staat Gilles de la Tourette als aandoening op zichzelf?

Nee, Gilles de la Tourette gaat heel vaak gepaard met andere psychische aandoeningen. In de meeste gevallen gaat het om een combinatie tussen Gilles de la Tourette en ADHD of een obsessieve-compulsieve stoornis (dwangstoornis). Ook zijn mensen met Tourette gevoelig voor onder andere depressie en verslaving. Soms hebben mensen hier meer last van dan van de tics zelf.

5. Wat houdt behandeling in en is het te genezen?

Het syndroom van Gilles de la Tourette is niet te genezen. Omdat de tics en klachten per persoon verschillen, is niet bij iedereen met Gilles de la Tourette behandeling nodig. Tics kunnen verminderen door het volgen van leefstijlregels als het vermijden van stress en het zorgen voor voldoende slaap. Bezigheden die veel concentratie vereisen kunnen ook tics verminderen.

Een behandeling is op zijn plaats als iemand met Gilles de la Tourette veel hinder ervaart in het dagelijks leven. De behandeling richt zich op het verminderen van de tics. In eerste instantie wordt meestal gekozen voor  gedragstherapie. Als leefstijlregels en gedragstherapie niet voldoende resultaat opleveren, zijn er nog andere behandelopties, zoals medicatie of Botox-injecties.

Wil je meer weten over Gilles de la Tourette? Of denk je alles hierover te weten? Lees meer op de website van Fonds Psychische Gezondheid en doe de kennistest: www.psychischegezondheid.nl/tourette.