Ik eet al een tijd koolhydraatarm, omdat ik een paar kilo lichter wil worden. Ik zie en lees tegenwoordig heel veel verhalen over het ketogeen dieet en ben daar een beetje huiverig voor. Je moet naar verhouding zo veel goede vetten naar binnen werken dat ik me afvraag of dat wel goed kan zijn. Je raakt dan in ketose zo gezegd.
Ik ben nog steeds niet minder in gewicht of centimeters. Wat ik wel weet, is dat ik me redelijk goed voel. Ik kan alleen heel slecht in slaap komen, maar ik word fit wakker. Wat beweging betreft probeer ik dagelijks te wandelen en anders doe ik thuis een fitnessoefening. Al met al verbaast het me dat mijn lichaam niet verandert. Ik zou dan ook graag meer willen weten over het ketogeen dieet.
Emmy
Linda Hogervorst, diëtiste
Bedankt voor uw vraag.
Ketogeen dieet
De staat van “ketose” kan worden opgewekt door te vasten of door een voedingspatroon hoog in vet en laag in koolhydraten te volgen. De verhouding is ongeveer 4:1 (maar soms wordt 3:1 of 2:1 ook gebruikt). Dat wil zeggen: kilocalorieën (kcal) uit vet : kcal uit eiwitten en koolhydraten. Een voedingspatroon dat minder dan 50 gram koolhydraten bevat kan tot milde ketose leiden. Een voedingspatroon dat minder dan 20 gram koolhydraten bevat kan tot aanzienlijkere ketose leiden.
Ketonen
Onder normale voedingsomstandigheden gebruikt het lichaam voornamelijk glucose (koolhydraten) en vetten als energiebron. Voornamelijk de rode bloedcellen, de hersenen en de nieren zijn afhankelijk van glucose. Als er een ketogeen dieet gevolgd wordt, dan dreigen deze weefsels dus ineens te weinig glucose binnen te krijgen. Gelukkig is het lichaam in staat om zich aan te passen aan deze veranderde omstandigheden. De lever gebruikt dan vetzuren om ketonen te produceren. Deze ketonen worden vervolgens vrijgegeven aan het bloed, waardoor ze door het gehele lichaam als alternatieve energiebron kunnen fungeren.
Doelgroep
Het ketogeen dieet wordt regelmatig toegepast bij epilepsie. Bovendien wordt het ketogeen dieet steeds vaker gebruikt om gewichtsverlies te bewerkstelligen.
Voordelen
Als het dieet minder kilocalorieën bevat dat het lichaam dagelijks nodig heeft, dan leidt het ketogeen dieet tot gewichtsverlies. Dat is overigens bij alle diëten het geval. Daarnaast zijn er nog een aantal theorieën waarom het ketogeen dieet aan gewichtsverlies zou bijdragen:
- Minder hongergevoelens door het verzadigende effect van eiwitten, het effect op de hongerhormonen en door de onderdrukking van hongergevoelens onder invloed van de ketonen.
- Minder vetopbouw en meer vetafbraak.
- Een verhoogde efficiëntie van vetafbraak.
- Eiwitten worden omgezet in ketonen en dat kost meer energie.
Er is echter nog meer wetenschappelijk onderzoek nodig op dit gebied om hier meer over te kunnen zeggen.
Nadelen
Het volgen van het ketogeen dieet heeft echter ook nadelen. Ten eerste is het een relatief moeilijk dieet om te volgen. Er is begeleiding bij nodig. Ten tweede is er een kans op tekorten aan voedingsstoffen, dus dat moet goed in de gaten gehouden worden. Ten derde komen er (soms tijdelijke) bijwerkingen voor bij het volgen van het ketogeen diet, namelijk: misselijkheid, licht in het hoofd, vermoeidheid, zwak voelen, koud voelen, diarree en hoofdpijn.
Conclusie
Het ketogeen dieet kan ingezet worden als om gewichtsverlies te bewerkstelligen. Daarbij wordt de hulp van een expert sterk aanbevolen. Het langetermijneffect van het ketogeen dieet is niet bekend. In de literatuur wordt een minimumperiode van twee tot drie weken genoemd. En een maximale periode van zes tot twaalf maanden. Indien van het ketogeen dieet weer overgestapt wordt op een voedingspatroon dat hoger is in koolhydraten, dient dat geleidelijk aan te gebeuren.
Linda Hogervorst is freelance diëtist en heeft een master’s degree in Nutrition and Health. Inmiddels beantwoordt ze geen expertvragen meer voor Gezondheidsnet.
Heb je ook een vraag? Stel deze dan aan een van onze experts. Ga met spoedeisende vragen altijd naar je huisarts, daarvoor zijn de experts niet de aangewezen persoon. Ze stellen ook geen diagnoses. De overige voorwaarden vind je hier.
