Waarom heb je ’s avonds altijd trek?

Een te lage bloedsuikerspiegel na het avondeten is een van de boosdoeners. Deze ontstaat als je bloedsuiker te veel daalt na het eten of als je diner je bloedsuikerspiegel niet snel genoeg doet stijgen.

"Na een maaltijd stijgt je bloedsuikerspiegel en daarna daalt hij weer. Komt je bloedsuikerspiegel net wat lager dan lekker voelt voor je lichaam, dan kun je behoefte krijgen aan zoet. Eet je bijvoorbeeld niets tussen je lunch en je avondeten of maak je een flinke fietstocht van je werk naar huis? Dan is een gezonde avondmaaltijd – ook een goede portie – soms net te weinig om je bloedsuikerspiegel voor je gevoel snel genoeg op te krikken. Je lichaam wil dat je bloedsuikerspiegel sneller stijgt en dat zorgt voor zin in iets zoets.", zegt health- & lifestylecoach Vivian Meijer.

Ook beweeg- en leefstijladviseur Marloes Waardijk geeft aan dat deze trek te maken kan hebben met je bloedsuikerspiegel. "Een van de oorzaken heet met een moeilijk woord reactieve hypoglycemie. Je lichaam reageert te heftig op de binnengekomen koolhydraten uit je diner. Je maakt wat te veel insuline aan, waardoor je bloedsuikerspiegel direct na de maaltijd daalt en jij dus honger krijgt."

Te weinig gegeten

Te weinig en niet vaak genoeg wat binnenkrijgen leidt ook tot een te lage bloedsuikerspiegel en daardoor tot trek later op de avond. Voedingsdeskundige Natalia Ruiz Oud vertelt dat veel mensen al honger hebben voor het avondeten, maar het toch maar even volhouden tot ze aan tafel gaan. Je bloedsuikerspiegel is dan wel erg ver gedaald. 

"Als je diner vervolgens vooral uit vet en/of eiwit bestaat, duurt het wel even voor je lichaam daar energie uit heeft gehaald en krijg je ondertussen trek in iets zoets. Eet je wel veel snelle koolhydraten – witte pasta met alleen wat gehakt en tomatensaus bijvoorbeeld – dan stijgt je bloedsuikerspiegel enorm, maar daarna daalt hij ook weer enorm snel.", aldus Ruiz Oud.

Eigenlijk dorst

Daarnaast zijn er volgens Waardijk nog meer redenen voor die lastige avondtrek. "Je kunt je na het eten ook wat slomer voelen omdat er dan veel bloed naar je maagdarmkanaal gaat. Hierdoor krijgen je spieren iets minder bloed. Je kunt dit verwarren met trek. Of je hebt overdag te weinig gedronken. Dorst en honger voelt voor je hersenen ongeveer hetzelfde, doordat dezelfde zenuw een prikkel geeft. Je kunt dus 'trek' blijven houden, als je eigenlijk dorst hebt."

Gewoonte

Ruiz Oud noemt nog een belangrijke factor en dat is gewoonte. "Van kleinsaf aan wordt bijna iedereen opgevoed met een toetje na het eten. In de meeste huishoudens is dat iets zoets. Er onstaat dan een soort Pavlov-reactie: je lichaam weet dat er op het avondeten altijd zoetigheid volgt en gaat er daarom automatisch om vragen."

Wat helpt?

Waardijk: "Eet en drink overdag genoeg. Gebruik zo min mogelijk geraffineerde suikers, dan blijft je bloedsuikerspiegel stabieler. Geef je eventueel na de maaltijd even over aan je gevoel van moeheid, ga even liggen of rustig zitten met een kopje koffie of thee. Als je later op de avond trek krijgt, oefen dan met niets meer eten. Zoek afleiding door andere dingen te gaan doen. Neem eventueel een gezonde snack of bewaar je toetje voor later op de avond. Zoek steun bij je partner of gezinsleden, zij kunnen je hierbij helpen. Maar het belangrijkste: af en toe iets ongezonds eten is echt niet erg!"

Ruiz Oud zegt dat het helpt wat meer verspreid over de dag te eten. "Neem zes eetmomenten per dag. En eet dan voldoende en volwaardig." Ben je een gewoontedier dat gewend is aan toetjes, dan is daarmee stoppen de enige remedie om deze gewoonte te doorbreken.

Meijer heeft nog een goede tip: "Wat je kan doen is een halfuur voor het avondeten een stuk fruit nemen. Dat geeft je net even een energieboost, waardoor je maaltijd daarna voldoende kan zijn."

9 gezonde snacks

Als je die onweerstaanbare trek nu eenmaal toch hebt, wat zijn dan gezonde alternatieven voor chips of chocola?

Bij zin in zoet:

1. (gedroogd) fruit
2. magere yoghurt of kwark met vers fruit
3. yoghurt met wat havermout of muesli
4. een rijstwafel met plakjes banaan
5. yoghurt met rozijntjes, appel en kaneel voor een lekkere

Bij hartige snacktrek:

1. rauwkost, eventueel dippen in hummus
2. een klein handje nootjes
3. een augurk omwikkeld met ham
4. een gekookt eitje

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met:

• Marloes Waardijk, diëtist, beweeg- en leefstijladviseur en blogger op OptimaVita.nl.
• Vivian Meijer, diëtist, health- & lifestylecoach, aangesloten bij DieetPlaneet.
• Natalia Ruiz Oud, diëtist, voedingsdeskundige en leefstijlcoach bij MyDailyLifestyle.