Verschillende manieren om te vasten

Even geen vaste voeding meer

Getty Images

Afvallen of ontslakken door te vasten kan op verschillende manieren. Je kunt helemaal vasten, waarbij je niets eet en alleen kruidenthee en water drinkt. Of je kunt iets minder streng vasten door niets te eten, maar wel fruit- en groentesappen te drinken. We vatten de manieren van vasten samen.

Sapvasten

Verreweg de meeste mensen die vasten, doen dat op de wijze van dokter Bircher Benner. Deze Zwitserse arts ontwikkelde een vorm van vasten die allerlei voordelen heeft boven andere vormen.

De sappen van vruchten en groentes puilen uit van de mineralen en vitamines. En de koolhydraten die ze bevatten zijn lichtverteerbaar. Daardoor gebeurt het afbreken van vet veel geleidelijker dan bij bijvoorbeeld theevasten. De nare geurtjes en geluiden zijn bij sapvasten ook minder aanwezig.

Je kunt zelf verse vruchten en groentes persen of je koopt sappen (niet gepasteuriseerd en zonder suiker). De eerste methode verdient absoluut de voorkeur, maar dan moet je de sappen wel meteen na persing opdrinken. Ze verliezen namelijk al heel snel hun waarde.

Alle vruchten komen in aanmerking voor de sapkuur, al moet je met citrusvruchten een beetje rustig aan doen als je een gevoelige lever hebt. Goede groentesappen die voor deze kuur kunnen worden gebruikt, zijn die van wortelen, andijvie, veldsla, kropsla, aardappels, zuurkool, witte kool, brandnetel, paardenbloem, spinazie, tomaten, bieten en knolselderij.

Let op: drink de verse en gebottelde sappen niet in grote teugen op. 'Eet' ze langzaam met een plastic theelepeltje. Laat het sap lang in je mond rondgaan, zodat het speeksel zijn werk kan doen. Per dag drink je ongeveer twee liter vocht, waarvan één liter sap.

Doe de sapkuur één tot anderhalve week, afhankelijk van hoe je je voelt. Tijdens de eerste drie dagen van de afbouw van de kuur moet je sap blijven drinken en daar alleen ingrediënten aan toevoegen. Bij vruchtensap zijn dat biogarde, volle melk, eiwitpoeder, lijnzaadextract, havervlokken of honing. Bij groentesap zijn het gistvlokken, room, lijnzaad, eigeel of melk.

Kruidentheevasten

Het is gemakkelijker om met een warme vloeistof te vasten dan met een koude. Je voelt je over het algemeen meer ontspannen. Ook worden door de warmte gifstoffen beter opgelost, transpireer je beter en worden je bloedvaten wijder. Bovendien hebben allerlei kruidentheeën een geneeskrachtig en zuiverend effect. Ontgiften gaat daardoor soepeler.

Veel soorten thee bevatten mineralen en zijn lekker. Dat is ook belangrijk, want je kunt van het vasten een wit uitgeslagen 'kuurtong' krijgen. Dan krijg je een enorme vieze smaak in je mond.

In thee zitten geen vetten, suikers en eiwitten, dus je lichaam gaat al snel de eigen vetreserves aanspreken. Je valt dus lekker af, maar al dat overtollig vet moet wel worden afgebroken door de lever. Die kan het daar moeilijk mee krijgen. Doe een theekuur niet langer dan vier à vijf dagen.

Rijstvasten

Rijst is een licht verteerbaar goedje. Het bevat koolhydraten, een beetje eiwit en verder vitamines en mineralen. Die combinatie maakt rijst heel geschikt voor een vastenkuur. Zo'n rijstvastenkuur voer je op de volgende manier uit: breng één kopje wilde, bruine rijst of zilvervliesrijst met twee koppen bronwater bijna aan de kook.

Laat dit in een afgedekte pan op de allerlaagste stand in anderhalf uur gaar worden. Als het goed is, wordt al het water in de rijstkorrels opgenomen. Je kunt wat zout en gistloze sojasaus toevoegen voor de smaak. Zeezout of gomasio mag ook.

Wat je nu hebt, is een hoeveelheid rijst voor 24 uur die je moet verdelen over drie maaltijden. Nu komt het belangrijkste: neem voor het eten van een portie minstens 20 minuten de tijd. Eet je sneller, dan houd je de kuur niet vol, want dan krijg je honger tussen twee maaltijden. Kauw de rijst zo goed en lang dat elke korrel in je mond helemaal vloeibaar wordt.

Naast de rijst drink je anderhalve liter vocht per dag. Dat kan kruidenthee, bronwater, maar ook vruchtensap zijn. Overleg met je arts over het geleidelijk uitbreiden van de kuur met fruit en groente. Doe de rijstvastenkuur niet langer dan een week.

Citroensapvasten

Dit is een bekende kuur die vooral populair is om af te vallen. Maar het is van alle vastenkuren nu niet bepaald de beste en veiligste. Je gebruikt een week lang geen vast voedsel. Je drinkt alleen maar verdund citroensap dat je, om de zure smaak te neutraliseren, mengt met ahornsiroop.

Nu is citroensap absoluut niet slecht. Het werkt zelfs als een soort geneesmiddel, als een antibioticum. Maar citrusvruchten in het algemeen, en dus ook de citroen, vormen een zware belasting voor de lever. Deze kan beschadigd raken doordat hij te veel zuur moet afbreken.

Weliswaar bevat ahorn veel koolhydraten en citroen veel vitamines, maar eiwitten komen er bij deze kuur niet aan te pas. Ook dat kan problemen geven. In ieder geval is dit, net als het watervasten, een vrij rigoureuze en dus niet optimale manier van ontgiften. Doe de kuur niet langer dan vier à vijf dagen.

Weivasten

Weivasten lijkt nog het meest op een combinatie van sapvasten, melkvasten en broodvasten. Wei, een melkextract dat overblijft bij de productie van kaas, zit boordevol nuttige eiwitten, vitamine A, B1, B2 en B13, melksuiker en mineralen. Dat maakt het tot een geschikt ontgiftingsproduct.

Per dag drink je één tot anderhalve liter wei, eventueel aangevuld met verse vruchtensappen, bronwater of kruidenthee. Je kunt deze kuur één tot twee weken doen.

Vruchtenvasten
Dagenlang alleen maar drinken valt sommige mensen zwaar. Een mooi alternatief, waarbij er toch enigszins ontgift wordt, is een fruitkuur. Vruchtenvasten is lang niet zo effectief als sapvasten. Maar doordat het vruchtvlees je een gevoel van verzadiging geeft, kun je het gemakkelijker volhouden, zeker als je een actief bestaan hebt.

Drie keer per dag eet je 200 tot 300 gram gewassen, ongezoet en lekker rijp fruit. De vruchten die je daarvoor mag gebruiken, zijn sinaasappels, appels, grapefruits, mandarijnen, druiven, bessen, vijgen en meloenen. Een vruchtenkuur doe je zo lang als je wilt.

Voorzichtig met vasten

Omdat je minder energie binnenkrijgt dan je lichaam nodig heeft, haalt je lichaam eiwitten uit je spieren. Dit kan afname van spiermassa en spierpijn tot gevolg hebben.

Het Voedingscentrum raadt om deze reden aan om niet langer dan enkele dagen achtereen te vasten. Na langere tijd wordt waardevol spierweefsel afgebroken en krijgt het lichaam niet alle voedingsstoffen die het nodig heeft.

Disclaimer

De effectiviteit van een dieet is van veel factoren afhankelijk. Snel veel gewicht verliezen is nooit verstandig, vermijd daarom de zogenaamde crashdiëten. Mensen met ernstig overgewicht (bmi > 30) kunnen beter een diëtist raadplegen voor een dieet op maat, dan zelfstandig een dieet volgen.

Houd er ook rekening mee dat de meeste diëten bedoeld zijn 'voor het leven'. Wie weer vervalt in zijn of haar oude voedingspatroon, krijgt de verloren kilo's er snel weer bij.

Auteur