Ik eet bijna niets, en toch...

Om daarachter te komen zou je een paar dagen bij moeten houden wat je precies eet en drinkt en dan uitrekenen hoeveel calorieën dat per dag zijn. Voor veel mensen is dat werkelijk een eyeopener: het onderschatten van de eigen calorie-inname is de meest voorkomende oorzaak van zogenaamd onverklaarbaar overgewicht. Misschien kom je er dankzij dit eetdagboek achter dat je je met de hoofdmaaltijden inderdaad netjes houdt bij 'slanke' voedingsmiddelen, maar dat het de tussendoortjes zijn die je nekken. Een koekje, een handje pinda's, één roomijsje... het zijn vaak die kleine dagelijkse zonden die ervoor zorgen dat na een jaar de weegschaal opeens een paar kilo meer aangeeft.

Wanneer eet je en waarom?

Pas als je weet waardoor je aankomt, kun je er iets aan doen. Wat ook helpt? Weten wanneer precies je 'zondigt' en waarom. Houd dat daarom in het eetdagboek ook bij. Snack je tijdens het tv-kijken, grijp je naar zoetigheid bij stress, stop je iets in je mond als je je verveelt? Alleen al doordat je je bewust wordt van je snack- en snoepgedrag, verandert dat gedrag: je zult voortaan niet meer zo snel achteloos (lees: onbewust) een schaaltje chips of reep chocolade naar binnen werken. De ervaring leert dat mensen die een tijdje een eetdagboek hebben bijgehouden als vanzelf een paar kilo kwijtraken.

Heb je vaak last van stress, dan zul je extra alert moeten zijn op je eetgedrag. Uit onderzoek bleek dat stress de eetlust aan tafel behoorlijk kan doen afnemen, waardoor je het idee krijgt dat je bijna niets eet, maar het impulsieve snacken en snoepen juist versterkt. Ook bij laboratoriumdieren is dit gedrag aangetoond: vetten en suikers schijnen voor de beestjes hét middel te zijn tegen stress en angst. Een manier om te ontstressen (meditatie, yoga, mindfullness) helpt je in dit geval natuurlijk eerder bij het afslanken dan een of ander dieet.

Eten is voedsel

We eten om ons lichaam de calorieën te leveren die het nodig heeft om allerlei taken uit te voeren. Maar we eten ook heel vaak omdat we het lekker vinden en ons er goed bij voelen. Dat is niet zo vreemd, want eten stimuleert letterlijk het genotscentrum in de hersenen, op een manier zoals ook drank en drugs dat doen. Wie gaat eten om dit genotscentrum te prikkelen, loopt het gevaar een eetverslaving op te doen, of op z'n minst overgewicht te ontwikkelen. Dat betekent niet dat je niet meer mag genieten op het moment dát je eet, maar wel dat je moet stoppen met eten om te genieten. Het makkelijkst is dat als je een strak eetschema aanhoudt: driemaal per dag een slanke hoofdmaaltijd en eventueel twee keer een dito tussendoortje.

Kies voor gezond

Het is niet voor niets dat mensen in arme landen vaak overgewicht hebben. Want als zij moeten kiezen tussen een gezonde salade of een minder gezonde maar calorierijke maaltijd, kiezen ze voor het laatste: dat geeft meer verzadiging. Ook in het rijke Westen zien we dat mensen die het niet zo breed hebben, vaak met overgewicht kampen. Calorierijk eten is gewoon goedkoper.

Toch kun je ook als je wat minder geld hebt, bewust kiezen voor slank. Bonen bijvoorbeeld verzadigen ook prima en leveren per 100 gram slechts 103 kilocalorieën, terwijl een varkenskarbonade van 100 gram maar liefst 215 kilocalorieën bevat. En broodbeleg? Eén plakje gekookte worst levert 75 kilocalorieën, 50 gram tomaat slechts 13 kilocalorieën. Bestudeer calorietabellen en maak je keuze.

7 caloriearme tips

1. Denk je dat je goed bezig bent als je vruchtensap drinkt? Stop er maar mee: vruchtensap bevat evenveel calorieën als frisdrank. Drink liever water en thee, maar dan wel zonder suiker.
2. Eet je tussen de middag maar één broodje? Dat is niet veel. Maar wat zit erop? Dik roomboter, mayonaise, vette vleeswaren, volvette kaas? Beleg je brood liever met tomaat, radijs, komkommer en knapperige sla.
3. Sla je het ontbijt liever over om op calorieën te besparen? Niet goed: het maakt dat je de rest van de dag juist méér eet.
4. Eet je vaak kant-en-klaar-maaltijden die er 'slank' uitzien? Besef dan dat verreweg de meeste toch te veel calorieën bevatten. Dat geldt ook voor kant-en-klare sauzen en soepen.
5. Kies je als dessert een fruityoghurt of vetarme chocolademousse omdat je op de lijn wilt letten? Dan ben je fout bezig, want ook deze toetjes bevatten veel calorieën. Neem liever vers fruit toe, eventueel met wat magere yoghurt.
6. Ben je gek op pasta? Houd je in! Pasta en aardappelen bevatten ongeveer evenveel calorieën. Maar... in een macaroni- of spaghettischotel vormt pasta het hoofdbestanddeel, terwijl aardappelen meestal een bijgerecht zijn (behalve dan in stamppotten).
7. Houd je wel van een glaasje voor en tijdens het eten? Wijn bevat evenveel calorieën als frisdrank. Drink minder. En als je drinkt: verdun de wijn met water.