13 andere oorzaken van opvliegers
Opvliegers zijn enorm vervelend. Hitte die letterlijk naar je hoofd stijgt, waardoor je rood wordt en enorm gaat transpireren. Erg hinderlijk, zeker als je op je werk bent of net in de supermarkt staat. De meeste vrouwen schrijven deze vapeurs toe aan de overgang. Maar die is niet altijd de boosdoener. 13 andere oorzaken.
Zo'n 80 procent van de vrouwen in de overgang heeft last van opvliegers. Hitte-aanvallen die roodheid, transpiratie en een gloeiend gezicht veroorzaken en soms wel een half uur kunnen duren. Hoewel opvliegers - ook wel vapeurs of flashes genoemd - zeker een overgangsverschijnsel zijn, kunnen deze plotseling opkomende warmte-aanvallen ook hele andere oorzaken hebben.
1. Opvliegers door pittig eten
Pittig, gekruid eten staat erom bekend opvliegers te kunnen veroorzaken. Deze voeding verwijdt je bloedvaten en stimuleert je zenuwen. Maar ook cafeïne, sulfiet (additief in wijn) en hete dranken geven af en toe vapeurs.
2. Opvliegers door medicijnen
Pak de bijsluiter er maar eens bij: opvliegers zijn een veel voorkomende bijwerking van bepaalde geneesmiddelen. Vooral medicijnen die inwerken op de hormoonbalans (zoals de pil), antidepressiva, bètablokkers (medicijnen die hartslag en bloeddruk verlagen) en opiaten (pijnstillers) kunnen dit ongewenste effect genereren. Ook geneesmiddelen voor de behandeling van osteoporose, de zogenoemde bisfosfonaten kunnen opvliegers als bijwerking geven. Heb je last van dit soort bijwerkingen? Geef dat dan altijd aan bij je arts. Hij of zij kan je wellicht overzetten op een ander medicijn dat geen opvliegers geeft. Overigens kan het ook zijn dat de opvliegers stoppen zodra je lijf gewend is aan de medicatie.
3. Opvliegers door borstkanker
Alsof borstkanker niet erg genoeg is, kan de behandeling opvliegers als bijwerking hebben, óók bij mannen. Mannen produceren namelijk vrouwelijke hormonen, net zoals vrouwen mannelijke hormonen produceren. Bij de behandeling van mannen met borstkanker met het middel tamoxifen kunnen opvliegers ontstaan als bijwerking van de behandeling. De chemotherapie die borstkankerpatiënten vaak krijgen is door de hormoonschommelingen die het geeft ook veroorzaker van overgangsverschijnselen. Dat is wel leeftijdsafhankelijk en kan per chemosoort verschillen. Bij hormoontherapie tenslotte wordt de oestrogeenproductie tijdelijk stilgelegd. Dat ontregelt het warmtecentrum in je hersenen, met opvliegers als gevolg.
4. Opvliegers door een andere aandoening
Borstkanker is niet de enige ziekte die met opvliegers gepaard kan gaan. Ook andere medische problemen veroorzaken ze. Zo is het een bekend verschijnsel bij hyperthyreoïdie (een overactieve schildklier), kan ruggenmergletsel het veroorzaken en hebben virale infecties dit bij-effect soms.
5. Opvliegers door zwangerschap
Je verwacht het niet, maar net zoals opvliegers in de overgang worden veroorzaakt door schommelingen in je hormoonbalans, zo veroorzaken diezelfde hormonen in de zwangerschap soms opvliegers. Dat komt voornamelijk voor in het eerste en tweede trimester. De plotselinge stijging van het zwangerschapshormoon hCG ontregelt de 'thermostaat' in je hersenen. Hierdoor krijg je een gloeiend, rood gezicht en ga je transpireren. Ook maakt het zwangerschapshormoon progesteron je bloedvaten slapper en dunner. Je bloedsomloop verandert en versnelt, waardoor je huid en je zweetklieren beter doorbloed raken. Daardoor krijg je het sneller warm en ga je zweten.
6. Opvliegers door een operatie
Door een baarmoederverwijdering (hysterectomie) of verwijdering van de eierstokken kom je vroegtijdig in de overgang. Inclusief de bijbehorende opvliegers, vervelend genoeg.
7. Opvliegers door angst of stress
Angst en stress kunnen zich uiten in hartkloppingen, wegtrekkers en opvliegers. De enige manier om dit aan te pakken is de oorzaak onder handen te nemen door middel van bijvoorbeeld ademhalings- en ontspanningsoefeningen, meditatie, mindfulness, coaching of therapie.
Nog meer veroorzakers van opvliegers
8. Overgewicht
9. Roken
10. 's nachts te warme dekens of teveel kleding aan
11. Te warme slaapkamer
12. Snel voorover buigen
13. Te strakke kleding dragen
Tips bij opvliegers
- Draag niet te warme kleding en draag laagjes, zodat je makkelijk iets uit kunt trekken als je en opvlieger voelt aankomen. Katoenen kleding reguleert de lichaamswarmte beter dan synthetische kleding. Ook helpt het als de kleding niet te strak zit.
- Gebruik een katoenen dekbed of een dekbed dat warmte reguleert.
- Als je merkt dat je na het drinken van koffie, thee of alcohol óf het eten van gekruide maaltijden meer opvliegers krijgt, kun je ervoor kiezen om te minderen of het te laten staan.
- Het kan prettig zijn een waaiertje of flesje water mee te nemen.
- Je kunt je polsen afspoelen met koud water voor een snellere verlichting tijdens een opvlieger. Via internet zijn ook verkoelende sjaaltjes verkrijgbaar.
- Probeer tijdens een opvlieger zoveel mogelijk te ontspannen.
- Maak het bespreekbaar in je omgeving.
Heb je regelmatig opvliegers en ben je (nog) niet in de overgang? Probeer dan te achterhalen of het door een van bovenstaande dingen wordt veroorzaakt. Blijf je er langdurig last van houden of heb je geen idee waar de opvliegers vandaan komen? Breng dan een bezoekje aan je dokter.
