Helpt voeding bij PCOS-klachten?

1. Welke rol speelt voeding bij PCOS?

"Voeding speelt een grote rol. Als we het over puzzelstukjes hebben, dan is voeding een grote puzzelstuk van PCOS en de bijbehorende klachten. We zien dat voeding en leefstijl op veel klachten van vrouwen een groot effect heeft, zoals de klachten die gepaard gaan met mannelijke hormonen, maar ook de andere symptomen die je vaak ziet: overgewicht, darmklachten, eetbuien en mentale problemen. Daar merken wij veel effect en dat is ook wat door onderzoek is aangetoond."

2. Wat kun je het beste eten bij PCOS om klachten te voorkomen of verminderen?

"Het is gunstig om vooral veel plantaardige, onbewerkte voedingsmiddelen te eten. Je hoeft niet per se vegetarisch te eten maar door het toevoegen van plantaardige, onbewerkte producten zie je wel winst. Dat zijn onder andere vezelrijke producten, zoals groente en fruit, maar ook bijvoorbeeld noten, zaden en pitten. Dat kun je nog aanvullen met vis, voor goede vetzuren. Als daar je voedingspatroon voor een groot gedeelte uit bestaat, dan ben je heel goed op weg."

3. Is er één voedingsadvies dat voor elke vrouw met PCOS werkt?

"De eerste stap is om te kijken hoe we meer vezels toe kunnen voegen. Dat is voor iedereen gezond, en vooral als je darmklachten hebt of als je wilt afvallen is dat gunstig. Vezels verzadigen namelijk, dus dan voorkom je dat je te veel eet. Verder is het heel goed voor je microbioom, voor je stofwisseling en het heeft mogelijk indirect invloed op die klachten door het teveel aan mannelijke hormonen. We zien dat het zowel specifiek voor PCOS-klachten zinvol is als voor je algehele gezondheid als het verlagen van risico’s."

4. Zijn er ook voedingsmiddelen die vrouwen met PCOS juist moeten vermijden?

"We geven nooit als advies dat je een bepaald product niet meer mag eten, want met restricties werken is vaak iets negatiefs en dan wil je het misschien juist graag. En uiteindelijk als je voor één minder gezond product kiest dan zal dat niet invloed hebben op het hele totaalplaatje. Maar om wat producten te noemen die wat minder gezond zijn, dan zijn dat vruchtensappen en smoothies vanwege het gebrek aan vezels en de hoeveelheid snelle suikers, en natuurlijk koek, snoep, gebak en chips. Veel bewerkte producten met vooral suikers zijn minder handig om te eten. Of producten met veel verzadigd vet dat ook minder gunstig is voor je microbioom, zoals rood en bewerkt vlees, en alcohol."

5. Hoe kan voeding de stemming en het energieniveau beïnvloeden bij deze groep vrouwen?

"Voor energie om letterlijk in beweging te komen heb je vooral koolhydraten nodig, wat afgebroken wordt tot glucose als brandstof voor je lijf. Maar deze zijn ook nodig voor je hersenen: die gebruiken veel glucose dus daar heb je ook koolhydraten voor nodig. Daarom zie je vaak dat mensen met een koolhydraatarm dieet sneller prikkelbaar worden en vermoeider.

De langzame koolhydraten zijn dus belangrijk voor je energie en stemming. We weten ook dat in groente en fruit stofjes zitten die omgezet kunnen worden in serotonine, het gelukshormoon, dus ook het eten van groente en fruit kan daaraan bijdragen. Verder kun je je stemming beïnvloeden door het eten van voeding met veel vezels en voeding dat goed is voor je microbioom. Want in het microbioom in je darmen wordt voor een groot deel serotonine (gelukshormoon) aangemaakt, waardoor er een hele sterke connectie is tussen je darm en je brein. Je kunt jezelf dus echt met voeding blijer eten."

Je kunt jezelf met voeding blijer eten

6. Veel vrouwen met PCOS hebben overgewicht, wat te maken heeft met insulineresistentie. Hoe zit dat precies?

"Vrouwen met PCOS hebben meer kans op insulineresistentie dan vrouwen zonder deze aandoening. Dat betekent dat de bloedsuikerspiegel van deze groep vrouwen niet altijd goed is, wat het lastiger maakt om af te vallen. Daarnaast hebben vrouwen met PCOS meer kans op overgewicht dus dan heb je eigenlijk dubbel pech. Het gewicht vergroot het risico enorm.

Mogelijk komt dit door een wisselwerking tussen insuline en mannelijke hormonen, en de hormonen die nodig zijn voor de menstruatiecyclus. Dit kan ervoor zorgen dat je een groter risico hebt op die resistentie. Naast overgewicht, zijn erfelijkheid, de mate waarin je beweegt en hoe je slaapt, ook risicofactoren voor insulineresistentie. Er zijn veel factoren die dit risico kunnen verhogen, en vermoedelijk zijn deze hormonen er onderdeel van."

7. Hoe kan voeding helpen bij het reguleren van hormonen bij PCOS?

"Je kunt met voeding je lijf van binnenuit optimaliseren zodat je daar fysiek, mentaal en hormonaal beter door in balans komt. Er is een soort driehoek, waar op de ene hoek hormonen staan, op de andere hoek het lichaam en de andere hoek het mentale aspect. Die drie zijn met elkaar verbonden. Dus met voeding en leefstijl kun je invloed uitoefenen op je fysieke en mentale gezondheid en je hormonale balans. Als het ene beter in balans komt, komt het andere ook meer in balans."

Lees ook: 7 meestgestelde vragen over PCOS

Margot de Roon is een van de oprichters van Lifestyle & Hormones, een praktijk met kwaliteitsgeregistreerde diëtisten en gezondheidswetenschappers die zich volledig inzetten voor vrouwen met PCOS. Dit doen ze door onder andere gratis informatie via checklists, social media, hun SOS PCOS podcast en masterclasses. Daarnaast bieden ze een-op-eencoachingstrajecten, receptenboeken en nog veel meer. Lifestyle & Hormones werkt samen met diverse (medisch) specialisten en psychologen.