Extra vitamines nemen heeft geen zin
Goede vraag! In deze rubriek gaat Gezondheidsnet op zoek naar het antwoord op knagende vragen. Deze keer: is een verkoudheid te voorkomen?
Een verkoudheid is vervelend en bijna altijd voel je hem aankomen. Menigeen grijpt op zo’n moment meteen naar de vitamine C en gaat wat vroeger naar bed. Maar… helpt dat eigenlijk wel?
Om bij het begin te beginnen: een verkoudheid is een virus en virussen laten zich niet zomaar ontlopen of stoppen. Zeker wanneer je weerstand wat lager is, bijvoorbeeld als gevolg van te veel stress, ongezond eten, te weinig slaap of te weinig lichaamsbeweging, is de kans dat je een verkoudheidsvirus oploopt, groot.
Zo word je verkouden
Nee, verkoudheid is nooit een gevolg van de kou. Wel is het zo dat langdurige blootstelling aan kou het immuunsysteem ondermijnt: je wordt dus vatbaarder voor virussen. Maar hoe word je dan wel verkouden? De verspreiding van een verkoudheidsvirus gebeurt ten eerste via de lucht: de microscopisch kleine druppeltjes ademvocht van je reeds verkouden collega, partner, medereiziger, buurvrouw… noem maar op. De lucht verplaatst deze druppeltjes en alleen de échte kluizenaar ontloopt dus de door de lucht verspreide verkoudheidsvirussen (overigens bouwt de kluizenaar ook geen antistoffen op, dus áls hij een keer tegen een verkoudheidsvirus aanloopt, wordt hij zeer waarschijnlijk meteen verkouden). Aanraking is de andere vorm van besmetting: via het handen schudden, via de deurkruk, de spoelknop van het toilet, de kraan. Virussen hechten zich aan alles, dus als je wilt voorkomen dat je ook verkouden wordt, zijn hygiënemaatregelen essentieel.
Weerstand
Omdat je lichamelijke weerstand een belangrijke rol speelt bij al dan niet verkouden worden, is het verstandig daar genoeg aandacht aan te besteden. Zorg ervoor dat je gezond, vers en gevarieerd eet en pas voldoende lichaamsbeweging in in je dagelijkse routine. Heb je net een stressvolle periode achter de rug of zit je daar middenin, bouw dan bewust rustmomenten in en zorg ervoor dat je voldoende slaapt.
Géén pijnstillers
Als er een verkoudheid aan zit te komen, zijn we al gauw geneigd een pijnstiller te nemen. Dat is echter niet verstandig. Pijnstillers (paracetamol, ibuprofen) onderdrukken de verschijnselen wel, maar onderdrukken daarbij ook de aanmaak van antistoffen. Heeft de verkoudheid je al te pakken en heb je last van lichte koorts? Weet dan dat onderzoek heeft uitgewezen dat virussen en bacteriën eerder het loodje leggen als de lichaamstemperatuur een beetje oploopt. Kortom: uitzweten dus.
Kippensoep
‘Eet kippensoep als je je niet lekker voelt’ mag dan klinken als een tip uit vervlogen tijden, de werkzaamheid van kippensoep is wel degelijk wetenschappelijk bewezen. Kip bevat onder meer een natuurlijk aminozuur dat ervoor zorgt dat longslijm dunner en minder plakkerig wordt, waardoor de afvoer makkelijker verloopt.
Neem je rust
Zit de verkoudheid je op de hielen? Neem dan in elk geval voldoende rust: slaap genoeg en sport wat minder intensief. Zodoende houdt je lichaam voldoende energie over om het verkoudheidsvirus te bestrijden.
Drink voldoende
Drink voldoende, liefst anderhalve liter water of thee per dag. Als je voldoende drinkt, heeft je lichaam ook meer kans de afvalstoffen zo snel mogelijk af te scheiden. Vermijd de kant-en-klare vruchtensappen: daar zit over het algemeen te veel suiker in en dat doet je immuunsysteem geen goed.
Zinktabletten
Uit onderzoek is gebleken dat zink zowel de ernst als de duur van een verkoudheid kan verminderen - zink speelt namelijk een belangrijke rol in je afweersysteem. Voel je een verkoudheid opkomen, dan is een extra boterham met appelstroop echter niet voldoende. Het gaat erom dat je zinktabletten opzuigt. De maximale dosering zink voor een volwassene is 25 milligram per dag, stelt de European Food Safety Authority.
Vitamine C
Nog altijd is niet aangetoond dat extra vitamine C iets doet bij een (opkomende) griep of verkoudheid. Volgens emeritus-hoogleraar Martijn B. Katan moet je iedere dag vermoedelijk minstens één gram vitamine C innemen om de duur van je volgende verkoudheid met een halve dag te verkorten. Een langdurig tekort aan vitamine C zorgt wel voor een verminderde weerstand, maar als je gezond en gevarieerd eet, krijg je in principe genoeg vitamine C binnen.