Reactie na vaccinatie bij baby’s

Je laat je kind vaccineren om te voorkomen dat hij ziek wordt. Vanaf zes tot negen weken krijgt een baby zijn eerste prik. Daarna volgt er een vaccin na drie, vier, elf en veertien maanden. Kinderen kunnen op verschillende manieren op een vaccinatie reageren. Er wordt namelijk een ‘vreemde’ stof ingespoten en het lichaam moet hard aan de slag om afweerstoffen te maken. Hieronder een aantal mogelijke reacties bij baby’s na een prik.

Pijn

Een prik doet pijn. Na de vaccinatie is de plaats van inenting nog steeds pijnlijk: hier is niet veel aan te doen. Je baby gebruikt zijn armpje of benen dan minder.

Tip: sommige ouders leggen een nat washandje op de prikplek. Anderen wrijven zachtjes met hun vingers (indirect). Er is nooit bewezen of dit daadwerkelijk bijdraagt aan minder pijn bij de baby. Leg GEEN ijs op de plaats van inenting: dit zou de bijwerkingen kunnen verergeren. Een paracetamol mag gegeven worden.

Harde schijf

Na de vaccinatie is er in het beentje of in het armpje een harde schijf te voelen. Deze schijf kan pijnlijk zijn voor je kind en blijft vaak enige tijd zitten. Uiteindelijk trekt het vanzelf weg.

Koorts

Koorts is een veelvoorkomende reactie. Het lichaam reageert op de binnengekomen virus- of bacteriedeeltjes en maakt nu afweerstoffen aan. De koorts houdt 1 tot hooguit 2 dagen aan. Bij sommige vaccinaties komt de koorts pas na 5-12 dagen, bijvoorbeeld bij het BMR vaccin (bof, mazelen, rodehond). Dat komt omdat dit vaccin een verzwakt maar levend virus bevat. De koorts kan wel hoog zijn (39 graden of hoger), maar kinderen worden er niet erg ziek van. Kinderen kunnen meer slapen of juist heel onrustig, geprikkeld en huilerig zijn.

Tip: Om de temperatuur niet te hoog op te laten lopen, is het beter om je kind niet te dik in te pakken. Luchtige kleding helpt al snel om de koorts niet te veel te laten toenemen. Ook goed drinken is erg belangrijk. Paracetamol mag gegeven worden.

Koortsstuip

Als de koorts opkomt, kan het gebeuren dat je kind opeens verstijft. De armen en benen schokken en soms stopt de ademhaling. Dit is een koortsstuip, een soort strekkramp die aan het begin van een koortsperiode opkomt. Door de hoge koorts is het mogelijk dat een koortsstuip zich voordoet na een inenting. Deze koortsstuipen komen vaker voor bij kinderen van anderhalf jaar. Dit kan dus gebeuren bij de vierde DKTP-vaccinatie (difterie, kinkhoest, tetanus, polio), of na de BMR-prik (de bof, mazelen, rode hond). Kinderen ouder dan zes krijgen geen koortsstuipen meer: dan zijn ze er ‘overheen gegroeid’.

Huilen

Als een baby pijn heeft of zich niet lekker voelt, uit hij dat door te huilen. Dit komt veel voor na inenting van het DKTP-Hib-HepB vaccin (difterie, kinkhoest, tetanus, polio, Hib-ziekte, hepatitis B). Baby’s zijn ook vaak wat prikkelbaarder. Al deze verschijnselen horen bij de vaccinatie: ze verdwijnen een dag nadat de prik is gezet.

Moe

Na de vaccinatie neemt de behoefte om te slapen toe. Deze moeheid komt vooral voor na de eerste vaccinaties met DKTP-Hib-HepB (difterie, kinkhoest, tetanus, polio, Hib-ziekte, hepatitis B).

Bleek wegtrekken

Heel af en toe trekt een baby bleek weg na een prik. Dit komt maar zelden voor, maar kan voorkomen na een vaccinatie met DKTP-Hib-HepB (difterie, kinkhoest, tetanus, polio, Hib-ziekte, hepatitis B). Je kind wordt dan bleek, slap en hij reageert slecht. Het is een soort collaps of flauwte en de oorzaak hiervan is nog niet bekend. Het is geen shock en het gaat na een aantal uren vanzelf over. Hierbij is het belangrijk om altijd een arts te raadplegen. Die kan beoordelen of er verdere controle nodig is.

Vlekjes

Na de inenting van het BMR-vaccin verschijnen er vaak vlekjes op het lijf van de baby. Dit is vaak te zien tijdens de periode met koorts, ongeveer vijf tot tien dagen na vaccinatie. De rode vlekjes zijn een uiting van een heel lichte mate van mazelen of rodehond en trekken vanzelf weg.

Bijwerkingen melden

Ga altijd naar de huisarts als je ongerust bent. Je kunt de bijwerking(en) van een vaccinatie melden bij degene die de vaccinatie gegeven heeft. Ook is het mogelijk om een digitale melding te doen bij Bijwerkingencentrum Lareb via www.lareb.nl.

Dit artikel is goedgekeurd door Carole Lasham, algemeen kinderarts in het Tergooi Ziekenhuis te Blaricum. Haar aandachtsgebieden zijn longziekten en allergie, maar ze heeft ook veel ervaring met huilbaby's en kennis over het Downsyndroom.