Is sporten op kunstgras gevaarlijk?
Door het televisieprogramma Zembla is rubbergranulaat, oftewel de korrels op kunstgras, weer onder de aandacht geweest. Wat is rubbergranulaat? Welke kankerverwekkende stoffen zitten in rubbergranulaat? En is het ongezond om op kunstgras te voetballen?
1. Wat is rubbergranulaat?
Rubbergranulaat is fijngemalen rubber. Dit wordt veelal gemaakt van oude rubberproducten zoals versnipperde autobanden.
2. Welke kankerverwekkende stoffen zitten in rubbergranulaat?
Onderzoek heeft laten zien dat er uit de rubberkorrels afkomstig van autobanden organische verbindingen, waaronder verschillende PAK's en weekmakers, vrijkomen. Ook kunnen metalen vrijkomen uit rubbergranulaat. PAK's, nitrosaminen en sommige weekmakers zijn kankerverwekkend.
3. Waarom wordt rubbergranulaat gebruikt?
Door de rubberkorrels lijkt een kunstgrasveld op een echt grasveld. Balsnelheid is hetzelfde en ook de bal stuitert vergelijkbaar. Daarnaast maakt het kunstgras geschikt voor het maken van slidings. Er zijn inmiddels ook alternatieven ontwikkeld, zoals bijvoorbeeld kurk of synthetisch rubber (TPE). Deze zijn milieuvriendelijker, maar ook duurder.
4. Worden deze rubberkorrels ook bij hockeyvelden gebruikt?
Bij hockeyvelden wordt geen gebruikgemaakt van rubbergranulaat, alleen van zand en water. In enkele gevallen zit er onder de kunstgrasmat rubber, maar met deze laag komt niemand in aanraking.
5. Is het ongezond om op kunstgras te sporten?
Volgens het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) is er geen reden om te stoppen met sporten op deze kunstgrasvelden. Tot nu toe heeft het RIVM geconcludeerd dat er bij het sporten op kunstgrasvelden waarbij rubbergranulaat is gebruikt geen gezondheidsrisico is te verwachten door blootstelling aan PAK's en weekmakers.
Discussie over gezondheidsrisico
Ondanks er volgens het RIVM geen gezondheidsrisico lijkt te zijn, twijfelen wetenschappers volgens Zembla nog altijd of het veilig is om op kunstgras te sporten, vooral voor kinderen. Sommige gemeenten zijn inmiddels gestopt met rubberkorrels, maar op andere plekken ging de aanleg gewoon door. Wel adviseerde het RIVM in 2016 om de norm voor rubbergranulaat bij te stellen naar een norm die dichter in de buurt ligt van de norm voor consumentenproducten.
Vanaf 2031: verbod op microplastics
Er is in 2017/2018 verkennend vervolgonderzoek gedaan door het RIVM, gericht op de effecten op het milieu van rubbergranulaat op kunstgrasvelden. Hieruit blijkt dat het gebruik van rubbergranulaat op kunstgrasvelden belastend kan zijn voor het milieu in de directe omgeving van het veld. Om het milieu te beschermen, heeft de EU inmiddels een verbod aangekondigd op allerlei microplastics, waaronder rubberkorrels. Dat verbod gaat in vanaf 2031.
- RIVM
- Zembla