Abces: steenpuist of een abces van de borstklier

Een lokale ophoping van pus in je lichaam

abces
Getty Images

Een abces bestaat uit een lokale ophoping van pus in een holte die door de aandoening is gecreëerd. Een lokale met pus gevulde zwelling is op alle plekken van het lichaam mogelijk. Bijvoorbeeld in de lies of op de buik, maar ook op de kaak of in je mond.

Wat is een abces?

Een abces is een plaatselijke zwelling gevuld met pus. De pus hoopt zich op, waardoor er een gevulde holte ontstaat. Je ervaart doorgaans pijn op de betreffende locatie die wellicht ook warm aanvoelt. De zwelling groeit en dat zorgt ervoor dat je een pijnlijke druk ervaart.

 
 

Hoewel een abces in principe overal op je lichaam mogelijk is, zijn er wel een aantal gebieden die vaker voorkomen. Er zijn verschillende soorten abcessen te onderscheiden. Bijvoorbeeld een steenpuist of een abces van de borstklier.
Een ander abces dat regelmatig voorkomt, doet zich voor rond de anus. Dat betreft dan een zogenoemd perianaal abces. Een bacteriële infectie is vaak een oorzaak voor het ontstaan van een abces. Er zijn echter ook andere oorzaken aan te wijzen.

Oorzaken van een abces

Een bacteriële infectie is vaak de aanleiding voor het ontstaan van een abces. Een andere oorzaak is een infectie als gevolg van een parasiet. Of een infectie als gevolg van een lichaamsvreemde stof. Bij een lokale infectie van het weefsel of je huid treedt je afweersysteem in werking. Je lichaam zorgt ervoor dat er witte bloedcellen naar de plek toe gaan. Dit om de infectie te bestrijden. Als gevolg hiervan ontstaat er dan vaak een zwelling die zich vult met pus of met etter. Een slechte hygiëne is wel eens de oorzaak van het ontstaan van een oppervlakkig abces. Als je een wondje niet goed verzorgt, bestaat de kans dat er bacteriën in de wond komen. Hierdoor ontstaat dan mogelijk een infectie.

Symptomen van een abces

Je herkent een abces aan verschillende symptomen. Is de plek warm en rood? Ervaar je een drukkende pijn? Is er sprake van een zwelling? Dit zijn allemaal symptomen die doorgaans gecombineerd aanwezig zijn.
Er is mogelijk ook sprake van koorts en dan ervaar je vaak ook een algeheel gevoel van malaise. Zo zijn er nog een aantal symptomen. Het is ook mogelijk dat het abces zich dusdanig ontwikkelt dat je misselijkheid ervaart. Of dat je erg gaat zweten.

  • Plek is warm, rood en gezwollen
  • Er is sprake van een drukkende pijn
  • Algeheel gevoel van malaise
  • Koorts
  • Misselijkheid
  • Zweten

Diagnose

De symptomen vormen de basis voor het vaststellen van een diagnose. De huisarts is het eerste aanspreekpunt voor het vaststellen van de diagnose. Het is aan te raden contact op te nemen als je koorts hebt.
Indien de huisarts constateert dat je een abces hebt, verwijst deze je door naar de polikliniek chirurgie. Het is mogelijk dat eerst de assistent van de polikliniek je abces bekijkt. Aan de hand daarvan is te bepalen of direct behandeling nodig is.
Mocht er geen spoed zijn dan ga je eerst nog op afspraak op consult. Er volgt tijdens het consult een beoordeling van je abces en mogelijk maakt een bloedonderzoek daar deel van uit. Er zijn verschillende soorten behandelingen beschikbaar.
Voor een behandeling van een steenpuist als gevolg van een ontstoken haarzakje hoef je niet overigens niet direct naar de huisarts. Deze knapt doorgaans vanzelf open. Het is wel belangrijk dat je nooit zelf aan een abces gaat zitten.
Bij de beschadiging van het beschermende laagje rond het abces heb je dan de kans dat er bacteriën binnendringen. Dat leidt mogelijk tot een grotere ontsteking en dan ben je nog verder van huis.

Risicofactoren / -groepen

Een belangrijke risicofactor is dat als je wondjes niet goed schoonmaakt, deze mogelijk infecteren. Dat vergroot de kans op het ontstaan van een abces. Het is dus van belang om wondjes op een goede manier te verzorgen en er hygiënisch mee om te gaan.
Het krabben aan wondjes kun je ook beter niet doen. Dat schept eveneens de mogelijkheid van het ontstaan van een abces. Verder is bekend dat je gevoeliger bent voor abcessen als je een gebrek hebt aan vitamine A.

Behandeling van abces

Er zijn verschillende mogelijkheden om een abces te behandelen. Het hangt van de locatie en het type abces af welke behandeling geschikt is. Een voorbeeld is een behandeling met antibiotica om de bacteriële infectie aan te pakken.
Een ander type behandeling is het draineren van het abces. Hierbij maakt de arts het abces open om het pus er uit te laten lopen. Je bent dan direct van de drukkende pijn verlost die de zwelling met etter of pus veroorzaakte.
Er is nog een andere optie en dat is dat de arts het abces in het geheel verwijdert. Indien nodig vindt de behandeling plaats onder plaatselijke narcose.

  • Behandeling met antibiotica
  • Openmaken van abces om pus af te voeren
  • Abces volledig verwijderen
  • Indien nodig behandeling onder narcose

Prognose

De prognose is afhankelijk van het type abces. Na de behandeling van een abces in je mond heb je nog wel enkele dagen napijn. Het gebied rond het abces is nog even gevoelig. Na een ingreep bestaat ook de kans dat je nog een paar dagen koortsig bent.
In de dagen na de behandeling bestrijd je de eventuele napijn met pijnstillers. Bijvoorbeeld met paracetamol. Of met een pijnstiller die de arts je voorschrijft. In elk geval ben je na de behandeling na een paar dagen genezen.
De kans op een toekomstig abces is even groot als de kans dat je eerder een abces hebt gehad. Je loopt wat dat betreft dus geen groter risico.

Auteur 
Bron 
  • UMCG
  • Elisabeth Ziekenhuis
  • Ziekenhuis Gelderse Vallei