Veroorzaakt nacht- of ploegendienst migraine?

Slaap is heel belangrijk bij migraine. Er is duidelijk een toename van migraine bij gebrek aan slaap, bij slaapstoornissen (zoals slaapapneu), maar ook bij het verschuiven van slaapritme. Onze hersenen krijgen overdag via onze ogen de input van (blauw) zonlicht; vooral buiten komen in zonlicht stimuleert de aanmaak van melatonine, wat ons helpt tegen de avond aan slaperig te worden en op tijd te gaan slapen. 

Dag-nachtritme in de war

Bij het werken in de nachtdienst keren we ons dag-nachtritme om, wat onze hersenen in de war brengt. Bij ploegendiensten verschuift het uur waarop we gaan slapen en wakker moeten worden voortdurend. De kwaliteit van de slaap gaat hierdoor sterk achteruit. Dat maakt dat sommige beroepen met nachtwerk voor mensen met migraine moeilijker gaan. 

Daarnaast zien we een toename van migraine bij de overgang van zomer naar herfst en winter naar lente. Ook uitslapen kan een aanval uitlokken. Uitslapen kan men beschouwen als een wijziging van het slaapritme. De hypothalamus gaat die wijziging registreren en het migrainebrein op actief zetten. Laat scherm- en gsm-gebruik raden we af. Het blauwe licht en de actie onderdrukken de vrijzetting van melatonine, waardoor je pas later in slaap valt met slaaptekort tot gevolg. In het weekend moet er dan uitgeslapen worden, wat weer een uitlokker kan zijn. Slaaptekort op zich verhoogt het stresshormoon cortisol, verhoogt angst en doet meer eten en bijkomen, waardoor de drempel naar migraine verlaagt.

Wat kan ik doen om beter te slapen?

• Houd een vast ritme aan, ook in het weekend. Schuif je ritme maximaal 1 uur op, bijvoorbeeld in het weekend.
• Ga eens buiten in de voormiddag.
• Eet niet later dan 4 uur voor het slapengaan.
• Geen alcohol vlak voor bedtijd.
• Niet te veel drinken in de laatste uren voor je gaat slapen.
• Gebruik enkel beperkt cafeïne in de voormiddag.
• Gebruik je bed niet om tv te kijken of te werken.
• Gebruik geen schermen meer, liefst 2 uur voor het slapengaan, lees liever een boek met een schemerlampje.
• Oefen relaxatietechnieken.
• Bedenk hoe je bij het reizen zo weinig mogelijk slaap mist.

Dit antwoord komt uit het boek Migraine in vraag en antwoord van Drs. Adinda De Pauw, Anneke Govaerts en Annick Verstappen. Drie neurologen met een liefde voor het menselijk brein en vooral de patiënt erachter. Dit boek verzamelt alles wat je moet weten over migraine in vraag- en antwoordvorm. Naast het antwoord op 120 vragen bevat het boek ook de nieuwste inzichten en feiten.