Het goede nieuws voor 2023 over neurologie
Dokters kunnen veel, maar het kan bijna altijd beter. Vijf medisch specialisten doen onderzoek naar nieuwe behandelingen. We vroegen hen naar welke ontwikkelingen zij uitkijken in 2023. Dit keer: Bas Bloem, hoogleraar Neurologische bewegingsstoornissen aan het Raboudumc en wereldwijd bekend als dé Parkinsonexpert.
Hij won dit jaar de Stevinpremie, een prijs van 2,5 miljoen euro voor wetenschappers wier onderzoek grote maatschappelijke impact heeft. Bloem is blij met de Stevinprijs: “Parkinson is de snelst groeiende hersenziekte ter wereld en we moeten meer onderzoek doen om te weten hoe we dat kunnen stoppen.” Zijn Stevingeld gaat naar twee projecten. Het eerste: de allereerste Parkinson-preventiestudie ter wereld.
'Met een game op de mobiel gaan we patiënten motiveren meer te bewegen'
Enthousiast: “We gaan mensen met een verhoogd risico op Parkinson – vanwege een genetisch risico, of omdat ze de allereerste ziekteverschijnselen hebben – met een game op een smartphone motiveren om meer te bewegen en te sporten. Diezelfde smartphone is ook een stappenteller. Als je ’m vasthoudt met een uitgestrekte arm, kan hij tremors (trillingen, red.) meten. Draai je de telefoon terwijl je ’m vasthoudt, dan meet hij traagheid.” Al die metingen bij elkaar moeten het inzicht in Parkinson verder verdiepen en de mogelijkheden vergroten om de ziekte uit te stellen.
Sporten helpt symptomen van Parkinson te onderdrukken
Bloems onderzoek liet al eerder zien dat regelmatig sporten de symptomen van Parkinson – zoals trager bewegen, trillen en ‘bevriezen’ tijdens het lopen – onderdrukt. Bij niet-sportende Parkinsonpatiënten gebeurde dat niet. Bovendien maakte het brein van de sporters nieuwe verbindingen aan tussen de bij Parkinson zieke hersengebieden – die onder meer evenwicht, houding en de planning van beweging regelen – en de gezonde hersenschors. Ook dat was bij de niet-sporters niet het geval. Bloem: “Sporten kan kennelijk je brein zelfs positief aanpassen.”
Giftige stoffen belangrijkste oorzaak Parkinson
Voor het tweede project gaat Bloem in kaart brengen waar in Nederland Parkinson meer en minder vaak voorkomt. “Ik ben ervan overtuigd dat Parkinson voor een groot deel wordt veroorzaakt door giftige stoffen in onze omgeving, zoals pesticiden. We verwachten te zien dat de ziekte piekt in gebieden met veel landbouw en bollenteelt.” Daarnaast gaat hij individuele Parkinsonpatiënten vragen stellen, zoals: wat heb je gegeten? Waar heb je gewerkt? Wat heb je ingeademd? Bloem: “Mensen kunnen zelf meer bewegen en gezond eten om Parkinson af te remmen als ze het hebben, en het risico erop verkleinen als ze nog niet ziek zijn. Beleidsmakers kunnen wet- en regelgeving maken voor een schonere omgeving. Als iedereen zich inspant, gaat het lukken om Parkinson uit te stellen en deels te voorkomen.”
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine januari 2023. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!
