En 9 andere vragen over het jaarlijkse griepvaccin
De uitnodigingen voor de griepprik komen inmiddels binnen bij zo’n 6 miljoen Nederlanders. Veel mensen hebben vragen over dit jaarlijkse vaccin. Daarom hier tien vragen en antwoorden.
1. Kun je ziek worden door de griepprik?
De meest voorkomende bijwerkingen van de griepprik zijn: een pijnlijke, rode of gevoelige arm (bij de prikplek), hoofdpijn, vermoeidheid of lusteloosheid tijdens de eerste twee dagen na de prik. In de bijsluiters van de twee gebruikte vaccins tegen griep is meer te lezen over de gemelde bijwerkingen. Als je koorts krijgt en moet hoesten en niezen in de eerste twee dagen na het krijgen van de griepprik, heb je waarschijnlijk een ander luchtwegvirus opgelopen. In oktober en november gaan er veel ‘snotter-virussen’ rond, maar het griepvirus komt meestal pas in december.
2. Hoe lang duurt het voordat de griepprik beschermt?
Nadat je de griepprik hebt gekregen, duurt het twee weken voordat je lichaam voldoende afweerstoffen heeft aangemaakt. De afweerstoffen beschermen ongeveer een half jaar tegen griep. De beste tijd voor de griepprik is daarom ieder jaar vanaf oktober. De griep komt alleen voor in de winter, meestal tussen december en april.
3. Kun je toch griep krijgen na de griepprik?
Ja, je kunt griep krijgen na de griepprik. Hiervoor zijn drie mogelijke oorzaken.
- De eerste twee weken na het vaccin ben je nog niet helemaal beschermd en kun je ziek worden door een griepvirus. Dit risico loop je vooral als je de prik laat hebt gekregen, bijvoorbeeld begin december, wanneer de griep in het land is.
- Je raakt besmet met een type griepvirus, dat niet in het vaccin zit. Het vaccin beschermt tegen vier typen griepvirus.
- Het griepvaccin werkt niet zo goed als de coronavaccins die 90 procent effectief kunnen zijn. Je kunt dus griep krijgen, al verloopt de ziekte minder ernstig dankzij de bescherming door het vaccin. Vooral als je afweersysteem minder goed werkt, is het griepvaccin minder effectief.
4. Is de griepprik ook nuttig als je jonger dan 60 bent?
Vanaf 60 jaar word je kwetsbaarder voor ernstig verloop van de griep. Vandaar dat de Gezondheidsraad de prik adviseert vanaf deze leeftijd. Dat geldt ook voor jongere mensen met bijvoorbeeld diabetes of een hart- of longziekte. Voor mensen jonger dan 60 zonder ziekte is de griepprik alleen aan te raden als zij in contact komen met kwetsbare personen. Denk aan zorgmedewerkers en mantelzorgers. Het is voor hen nuttig om een griepprik te nemen, omdat deze kwetsbare personen, ondanks de griepprik, onvoldoende beschermd kunnen zijn. Ook als je een ziekbed wil vermijden, kun je een griepprik halen, maar dan is het wel voor eigen rekening.
5. Ben je minder besmettelijk voor anderen nadat je gevaccineerd bent?
Ja, de kans dat je het virus oploopt en rondstrooit is na vaccinatie veel lager.
6. Ben je besmettelijk, als je (nog) geen symptomen hebt?
Ja. Je bent 1-2 dagen besmettelijk, voor je ziekteverschijnselen krijgt. Ook bij asymptomatische influenza (griep doorlopen, zonder ziek te worden) kun je het virus in de neus hebben en dus verspreiden.
7. Wat doet het met je weerstand, als je elk jaar de griepprik krijgt?
De immuniteit na een griepprik beïnvloedt je natuurlijke weerstand niet.
8. Ik heb vorig jaar februari 2020 griep gehad. Of was het achteraf gezien corona?
Als je destijds met een PCR getest bent, zou je precies de oorzaak weten. Zonder zo’n test is het verschil tussen influenza en Covid-19 moeilijk te maken.
9. Als we een jaarlijkse COVID-vaccinatie gaan krijgen, kun je die samen met de griepprik krijgen?
Waarschijnlijk kan dat wel. In veel landen wordt dat nu ook gedaan. In Nederland is ervoor gekozen om dat niet te combineren, ook vanwege de logistiek (griepprik bij de huisarts en coronaprik bij de GGD). Mogelijk gaat het in de toekomst wel gecombineerd worden. Het zijn twee prikken, er bestaat nog geen vaccin waarin de twee vaccins gecombineerd worden.
10. Heeft de griepprik invloed op de coronavaccinatie?
Nee, het vaccin voor corona beschermt tegen het coronavirus en het griepvaccin tegen het griepvirus. Die virussen zijn verschillend en de vaccins werken dus niet over en weer.
Bronnen:
Q en A van de Influenzastichting Nederland, zie ook de andere griepvragen en hun uitzending over de griepprik: https://www.plusonline.nl/griep-en-verkoudheid/krijgen-mantelzorgers-ook-een-griepprik
Q&A op de website van het RIVM: https://www.rivm.nl/griep-griepprik/griep/vragen-en-antwoorden-griep.
