Experts aan het woord
"Elk jaar heb ik goede voornemens, maar het lukt me niet om ze vol te houden. Hoe kan ik zorgen dat het me dit jaar wél lukt?"
Fitness- en bewegingsexpert Marjon van Oers: "Bewegen is onderhoud van je lichaam."
"Iedereen weet zo ondertussen wel dat bewegen noodzakelijk is om je lichaam in goede conditie te houden. Toch is het voor veel mensen moeilijk om 'in beweging' te komen, omdat de motivatie niet goed is. Hoeveel mensen gaan er niet naar een sportschool om er drie maanden later weer mee op te houden? Mensen haken af omdat ze het niet leuk vinden, geen resultaat zien en, heel vaak, het uurtje sporten niet kunnen inpassen in hun dagelijks leven."
"Maar bewegen is hetzelfde als tandenpoetsen: dat doe je gewoon. Het is onderhoud van je lichaam. Om het voornemen meer te bewegen ook waar te maken, is niet zo moeilijk als je op een paar dingen let. Zoek iets dat bij je past: als je liever basketbalt dan naar een sportschool gaat, doe dat dan ook. Het moet je eigen motivatie en innerlijke overtuiging zijn dat je wilt bewegen. Niet naar pilates gaan, omdat de buurvrouw dat ook doet."
"Wie wil bewegen, of een ander voornemen heeft, kan het best proberen via de methode SMART Goal Setting uit te vinden wat bij je past: S van specifiek een doel stellen, M van meetbaar maken van dat doel, A van actie die je moet ondernemen, R van realistisch zijn in je verwachtingen en T van termijn.
Leefstijlspecialiste en medisch sociologe Hilke Robijn: "Mensen willen bij een groep horen."
"Voornemens worden meestal genomen op cultureel bepaalde data: 1 januari, de zomervakantie - de bikinilijn - of op momenten dat er iets bijzonders gebeurt. Denk aan een bruiloft of bij dood of ziekte in de nabije omgeving. Een andere reden is de mediahype, zoals de aandacht voor de cosmetische chirurgie. Hierdoor gaan vrouwen naar een cosmetisch chirurg, terwijl ze daar normaal gesproken niet aan zouden denken. We moeten allemaal goed in ons vel zitten, willen graag bij een groep horen."
"Hierdoor neem je je dingen voor waar je eigenlijk niet gemotiveerd voor bent en die je dus niet kunt volhouden. Een voornemen betekent een gedragsverandering op lange termijn. Je moet iets niet gaan doen omdat 'iedereen' het doet. Wil je gezonder eten of afvallen, dan moet je weten hoe het eetproces bij jou werkt. Wat betekent eten voor je? Geeft het een gelukzalig moment als compensatie voor iets naars? Bedenk dan een alternatieve gelukmaker. Kijk naar de problemen die je tegenkomt en je belemmeren het voornemen uit te voeren."
"Ik zie in mijn praktijk dat mensen wel graag dingen willen veranderen, maar dat het niet lukt. Ze beginnen met een doel op korte termijn, bijvoorbeeld afvallen. Bezwijken ze voor die zak chips, dan straffen ze zichzelf. Dat leidt tot negatieve gedachten, die weer leiden tot ongeremd gedrag. Maar het is niet erg is om een keertje te zondigen. Het is een moment van zwakte, maar geen ramp. Kijk naar wat eraan vooraf ging en leer daarvan."
"Voor alle voornemens geldt: doe het voor jezelf, kies wat bij je past en maak zelf keuzes. Laat je niet leiden door het feit dat iedereen aan de lijn doet. Denk na over jouw doel en motivatie. Kijk wat je kunt doen om het vol te houden. Weet dat je de keus hebt tussen je oude en je nieuwe gedrag. Dat helpt om het voornemen vol te houden."
Psycholoog en coach Anne van der Veen: "Neem je motivatie onder de loep."
"Het is belangrijk om een datum te plannen voor je goede voornemen. Zo kun je beginnen met het afbouwen van de gewoontes die je wilt veranderen. En nog belangrijker: neem je voor iets te veranderen, omdat je daar zelf last van hebt of omdat je het vervelend vindt dat je omgeving er last van heeft. Een gewoonte veranderen is gedrag veranderen. Kijk eens goed naar jezelf. Ben je bijvoorbeeld altijd gehaast, perfectionistisch of bezorgd over je toekomst? Wat is dan het tegenovergestelde daarvan.
"Denk aan wat je wel wilt, niet aan wat je niet wilt. Gedachten zijn inprenting. Denk positief, dus niet 'ik wil niet meer roken', maar 'ik ben gestopt'. Ga na welke gedachte je hebt als je bijvoorbeeld altijd je huis spic en span wilt hebben. Is dat omdat er visite komt en in ieder geval je huis dan in orde is? Is dat omdat je bang bent voor commentaar?"
"Mensen zijn bang voor kritiek en gaan dat vermijden. In je hoofd bedenk je allerlei dingen die kunnen gebeuren als je een fout maakt. Maar gebeurt dat ook in werkelijkheid? Kijk eens naar wie je zou zijn zonder die gedachten. Voelt dat rustiger? Zijn je angsten reëel?"
"Het is belangrijk om je voornemen concreet te maken. Met het voornemen 'minder perfectionistisch zijn', kom je er niet. Dat is te breed en daar zit vaak meer achter, zoals die angst voor kritiek. Die achterliggende gedachte is waar je aan moet werken. Zorg dat je voornemen realistisch is."