Wordt jouw kind gepest?

Als je het op straat vraagt, zal bijna iedereen zeggen tegen pesten te zijn. Toch worden alleen al in Nederland dagelijks meer dan 350.000 kinderen en 250.000 volwassenen gepest. Het gaat dan om ernstige pesterijen op school, werk, sportvereniging of thuis.

Aan elkaar gewaagd

Pesten is bedreigend. Het gebeurt niet zomaar een keer, maar elke dag opnieuw en gedurende een langere periode. Iemand van zijn fiets aftrekken kan zowel pesten als plagen zijn. We noemen het plagen als de personen aan elkaar gewaagd zijn en de 'grapjes' om beurten bij de een en de ander gebeuren.

Verschillende manieren

Pesten kan op verschillende manieren:

• Met woorden: dreigen, schelden, uitlachen, belachelijk maken of schriftelijk via briefjes.
• Lichamelijk: schoppen, slaan, krabben, bijten, haren trekken of duwen.
• Door achtervolging: achterna lopen, opwachten of klem zetten.
• Door uitsluiting: doodzwijgen of niet mee mogen doen met activiteiten.
• Door stelen en vernielen van bezittingen: afpakken, beschadigen, banden lek prikken.
• Door afpersing: dwingen geld of spullen af te geven, chanteren of iets voor de pesters te doen.

Waarom pesten mensen?

Er zijn veel theorieën over waarom mensen pesten. Aangenomen wordt dat mensen - en vooral kinderen - pesten om:

• Stoer of populair te zijn.
• Ergens bij te horen.
• Frustraties af te reageren.
• Meelopers: mensen die meedoen met de pestkoppen doen het voornamelijk uit angst anders zelf slachtoffer van pesterijen te worden.

Hoe weet je of je kind gepest wordt?

Hoewel kinderen die gepest worden er vaak niet over durven te praten, zijn er wel signalen die op pesten kunnen duiden. Let op als je kind:

• Niet meer naar school wil.
• Niet meer over school praat.
• Geen andere kinderen mee naar huis neemt en niet bij anderen speelt.
• Op school slechtere resultaten haalt dan vroeger.
• Vaak dingen kwijt is of met kapotte spullen thuiskomt.
• Vaak hoofd- of buikpijn heeft.
• Vaak blauwe plekken op ongewone plaatsen heeft.
• Niet wil slapen, veel nachtmerries heeft of 's nachts vaak wakker wordt.
• Niet buiten wil spelen.
• Zijn of haar verjaardag niet wil vieren.
• Niet alleen een boodschap durft te doen.
• Niet meer naar de sportclub of speeltuin wil.
• Bepaalde kleren absoluut niet meer wil dragen.
• Thuis prikkelbaar, boos of verdrietig is.

Wat voor invloed heeft pesten op een kind?

Een kind dat gepest wordt of een volwassene die vroeger gepest is, ondervindt over het algemeen veel last van de pesterijen. Mogelijke gevolgen zijn:

• Een negatief zelfbeeld en/of een gevoel van onzekerheid.
• Langdurige somberheid (kan leiden tot depressie).
• Terughoudendheid bij sociale contacten (kan leiden tot eenzaamheid).
• Nachtmerries.
• Angsten.

Wat te doen als je kind gepest wordt

Het belangrijkste advies: praat erover! Probeer met je kind te praten, maar zeker ook met de leerkrachten op school. Als de leerkrachten van het probleem op de hoogte zijn, kan er in de klas over gesproken worden.

Het kan in het verwerkingsproces helpen als je een kind laat praten met lotgenoten. Ook erover schrijven of verhalen lezen van anderen kan daarbij helpen.

Er zijn zelfverdedigings- en assertiviteitscursussen om je kind weerbaarder te maken. Het belangrijkste is dat je kind weet dat het zich niet hoeft te schamen omdat het gepest wordt. Het zijn de pesters die zich moeten schamen!