Steenpuisten en ander fietsersleed

Door de wrijving tussen je kleding en je huid kunnen er schuurplekken, schaafwonden, schimmelinfecties of verharde plekken op de huid ontstaan. Wondjes in de huid kunnen vervolgens ontsteken en leiden tot de onder wielrenners gevreesde 'derde bal'.

Cystes

Een haarzakje – het punt waaruit een haar naar buiten steekt – kan verstopt raken, bijvoorbeeld door een beschadiging aan de huid. Elke haar heeft een bijbehorende talgklier, die een soort vet aanmaakt dat de huid smeert. Als het haarzakje verstopt is kan het talg niet meer naar buiten. Er ontstaat dan een zakje (cyste genaamd) onder de huid gevuld met talg en huidcellen. Zo’n cyste kan steeds groter worden en als er bacteriën bijkomen gaan ontsteken. Zweetklieren kunnen op dezelfde manier verstoppen en ontsteken.

Een talgkliercyste kan geen kwaad. Soms gaan ze vanzelf open en komt er talg en pus uit. Een pijnlijke cyste kun je bij de huisarts laten verwijderen. Zelf de cyste uitknijpen is niet verstandig. Er kan dan talg in het onderhuids bindweefsel terechtkomen en een flinke ontsteking ontstaan.

Steenpuist

Een steenpuist is een rode, onderhuidse bult of plek die zo hard als steen kan zijn. Het is een ontstoken haarzakje, veroorzaakt door een bacterie, zoals een stafylokok of streptokok. Steenpuisten zijn niet gevaarlijk, maar kunnen wel erg pijnlijk zijn. Ze zijn besmettelijk, dus blijf er zoveel mogelijk vanaf, maak ze eventueel schoon met een ontsmettingsmiddel en was je handen met zeep.

Vroeger werd wel geadviseerd om er trekzalf op te smeren, maar dat heeft geen zin. Wacht tot de steenpuist vanzelf opengaat en leg er eventueel warme compressen op om dit proces te versnellen. De steenpuist geneest vervolgens vanzelf.

Negenoog, karbonkel, koolzweer

Dit zijn allemaal benamingen voor een aantal steenpuisten dat bij elkaar zit. Soms zitten ze zo dicht bij elkaar, dat het één grote puist lijkt met meerdere uitgangen. Zo’n negenoog kan erg pijnlijk zijn. In ernstige gevallen moet een arts  deze verwijderen of bestrijden met antibiotica. 

Furunculose is de medische benaming voor het steeds terugkeren van steenpuisten. Vooral dragers van stafylokokken en mensen met een verminderde weerstand of diabetes kunnen daar last van hebben.

Tips

Neem om je huid in goede conditie te houden en cysten en steenpuisten te voorkomen de volgende maatregelen:

• Draag kleding die niet schuurt, knelt of broeit. Let op dat de naden de huid niet irriteren. Een goede fietsbroek met zeem voorkomt zadelpijn.
• Zorg voor een goede hygiëne. Verruil bezwete fietskleding bij thuiskomst meteen voor een droge outfit en was je fietskleding na elke tocht. Houd de huid schoon en droog.
• Kies een zadel dat bij je past en stel je fiets goed af. Een zadel dat te hoog of te laag staat, kan voor problemen zorgen.