Waarom je niet te veel groene thee moet drinken

Drink dagelijks drie koppen groene of zwarte thee. Met dit advies verrastte de Gezondheidsraad in 2015 menig voedingsvoorlichter. Thee kwam hiermee te staan in het rijtje van gezonde voedingsmiddelen als groente, fruit, volkoren graanproducten en vette vis. Op basis van wetenschappelijk onderzoek concludeerde de Gezondheidsraad namelijk dat groene en zwarte thee de bloeddruk verlaagt en de kans op een beroerte verkleint. Ook lijkt thee de kans op diabetes te verkleinen. Kortom: genoeg onderbouwing om thee te adviseren. Maar geldt hierbij ook: hoe meer, hoe beter?

Flavonoïden

Laten we eerst eens kijken wat thee zo gezond zou maken. En we bedoelen dan thee van de ‘theeplant’ Camellia sinensis. We hebben het niet over rooibosthee of andere kruidenthee, want voor die theesoorten geldt het advies van de Gezondheidsraad niet. Groene en zwarte thee bevat veel flavonoïden. Dit zijn antioxidanten, net als bijvoorbeeld vitamine C. Antioxidanten kunnen de cellen van ons lichaam beschermen tegen beschadigingen en daardoor mogelijk de kans op ziekten verkleinen. Gezonde stofjes dus!

EGCG

Er zijn veel verschillende soorten flavonoïden. In groene thee bestaan de flavonoïden voor 80 tot 90 procent uit zogenoemde catechines. In zwarte thee is dat minder: ongeveer 20 tot 30 procent. Dat komt omdat zwarte thee na het plukken en drogen wordt geoxideerd. Daarbij worden catechines omgezet in andere stoffen. Groene thee wordt niet geoxideerd en behoudt daardoor niet alleen de groene kleur, maar ook veel catechines. De meest voorkomende catechine in groene thee is EGCG. Dat is de afkorting van epigallocatechine-gallaat. Het stofje is razend populair bij onderzoekers. Er worden gunstige effecten aan toegeschreven, zoals stimulering van de vetverbranding, remming van kanker, vertraging van achteruitgang van de hersenen. Er wordt zelfs onderzocht of EGCG helpt bij een corona-infectie omdat het een virusrremmende werking zou hebben. Maar verder dan aanwijzingen is de wetenschap nog niet. Gunstige effecten van EGCG zijn nog niet hard bewezen.

Leverschade

In zekere zin lijkt EGCG wel op vitamines. Dat zijn gezonde stofjes, maar je kunt er ook te veel van binnenkrijgen. Denk maar aan vitamine D: onontbeerlijk voor sterke botten, maar bij een overdosering kan er vergiftiging optreden. Zoiets lijkt ook te gelden voor EGCG. Als mensen hele hoge doseringen EGCG binnenkrijgen, meestal via supplementen, lopen ze het risico op leverproblemen. Daarom adviseert de Europese Voedsel- en warenautoriteit EFSA als veilig maximum 800 mg EGCG per dag.

Drie koppen per dag

Gelukkig kom je niet snel aan het maximum van 800 mg EGCG per dag als je groene thee drinkt. Het is zelfs niet precies bekend hoeveel EGCG er in een kop groene thee zit, omdat het gehalte sterk afhangt van de groeicondities, het seizoen en zelfs per theeplant kan het verschillen. Ook neemt het gehalte aan EGCG af tijdens het bewaren van groene thee en ook tijdens het zetten van de thee door de hoge watertemperatuur. EFSA schat dat groene theedrinkers in Europa gemiddeld 300 mg EGCG per dag binnenkrijgen. Dat is dus ruim onder het gestelde maximum. Dit is wel een gemiddelde. Drink je echt heel erg veel groene thee, dan kan de dagelijkse EGCG hoeveelheid wel richting het veilige maximum komen. Normale consumptie van groene thee is dus geen probleem en is zelfs gezond. Niet voor niets adviseert de Gezondheidsraad drie koppen groene of zwarte thee per dag. Maar overdrijf het drinken van groene thee voor de zekerheid liever niet.

Theeleut?

Ben je een echte theeleut? Ga dan ook niet extra veel andere theesoorten drinken, zoals zwarte thee of kruidenthee als rooibosthee, kamillethee, brandnetelthee, gemberthee of verse muntthee. Het Voedingscentrum waarschuwt voor plantengifstoffen die door vervuiling tijdens het oogsten per ongeluk in (kruiden)thee terecht kan komen. En in venkelthee, anijsthee en kaneelthee komen van nature de plantengifstoffen allylakoxybenzenen voor. In thee met zoethout, waaronder sterrenmix, zit van nature de plantengifstof glycyrrhizine. Kortom: ook bij het drinken van thee gaat het om de variatie: wissel zwarte, groene, en kruidenthee af. Zo is de kans heel klein dat je grote hoeveelheden plantengifstoffen binnenkrijgt. Of drink gewoon (warm) water.

Dit artikel is geschreven door Angela Severs. Als voedingswetenschapper volgt Angela de ontwikkelingen over voeding, leefstijl en gezondheid op de voet. Haar passie is het vertalen van de nieuwste resultaten in adviezen voor de dagelijkse praktijk.