Interview met een sportarts
Je sport of wilt gaan sporten, maar is dat verantwoord? Wil je enige zekerheid, dan is een Sport Medisch Onderzoek (SMO) misschien iets voor jou. Een keuring waarmee je gezondheidsrisico's en blessures mogelijk vroegtijdig opspoort.
Bram Bessem, sportarts in het Sport Medisch Centrum van het UMCG en sportarts bij de jeugd van SC Heerenveen, vertelt over de 'ins en outs' van sportkeuringen.
Gezondheidstoestand
Het Sport Medisch Centrum UMCG is een van de vele centra in ons land die SMO's aanbiedt. Het team in Groningen bestaat uit sportartsen, (orthopedisch) chirurgen, revalidatieartsen en sportfysiotherapeuten. Daarnaast zijn er contacten met hart- en longspecialisten, sportdiëtisten, sportpsychologen en bewegingswetenschappers.
"In het centrum proberen we een zo goed mogelijke situatieschets te geven van je gezondheidstoestand", zo vertelt Bram Bessem. "We maken een inschatting van je risico op hart- en vaatziekten en je risico op blessures. Daarnaast geven we, afhankelijk van het soort onderzoek, trainingsadviezen en beantwoorden we de vragen die je hebt over sporten en bewegen."
Inspanningstest of niet
De prijs voor het onderzoek is afhankelijk van het soort keuring dat je afspreekt. Gemiddeld liggen de kosten tussen de 50-200 euro. Zo bestaat er een basis en een basisplus sportmedische keuring, maar ook een groot sport medisch onderzoek, waarbij gedurende 15 tot 20 minuten een inspanningstest op een hometrainer gedaan wordt. Dit laatste onderzoek is vooral geschikt voor sporters met klachten tijdens inspanning, zoals kortademigheid en duizeligheid.
"Het grote verschil zit in wel of geen inspanningstest", legt Bessem uit. "Echter, bij elke keuring vragen we je van tevoren een vragenlijst over je gezondheid in te vullen. Deze lijst bespreken we vervolgens met je. Hierop volgt een lichamelijk onderzoek, wordt er bloed afgenomen en worden lengte, gewicht en vetpercentage gemeten. Tot slot nemen we een longfunctietest af, wordt er een hartfilmpje (ECG) gemaakt en worden je suikerwaardes en cholesterol via een vingerprikje bepaald. Indien gewenst, testen we ook je ogen nog."
Jong of oud
Op de vraag of een SMO verplicht is, antwoordt Bessem dat dit erg afhangt van de sport die je beoefent en van het niveau van sporten. "Ben je profvoetballer van FC Groningen, dan moet je jaarlijks een soort sportkeuring ondergaan. Wil je bij het wielrennen een bepaalde licentie krijgen? Dan is een sportmedisch onderzoek ook noodzakelijk. Maar voetbal je bij een derde klasser in jouw dorp of stad, dan is een keuring niet verplicht." Beoefen je dus een 'normale' sport op gemiddeld niveau, dan is een sportkeuring niet verplicht. Maar hoe bepaal je dan hoeveel risico je loopt? Moet je voor alle zekerheid toch niet een onderzoek laten doen?
Bram Bessem: "Allereerst is er een verschil tussen jongere sporters onder de 35 jaar en oudere sporters boven deze leeftijd. Bij een sportkeuring gaat het met name om het inschatten van het risico op hart- en vaatziekten. Je wilt niet dat een sporter tijdens het sporten overlijdt. Zo overlijden jongeren eerder aan een aangeboren hartafwijking en ouderen aan een hartinfarct. Hier passen we ons onderzoek op aan."
"In zijn algemeenheid zeg ik: heb je klachten zoals hartkloppingen, duizeligheid/flauwvallen, extreme vermoeidheid, kortademigheid of pijn op de borst, of komen hartklachten in je familie voor, laat je dan keuren!"
Man of vrouw
Naast hart- en vaatziekten zijn er natuurlijk nog andere risicofactoren die bepalen of een SMO aan te raden is. "Heb je geen klachten, ben je een man onder de 45 of een vrouw onder de 55 jaar, dan is een onderzoek niet nodig."
"Ben je als man ouder dan 45 of als vrouw ouder dan 55 jaar en/of heb je te maken met risicofactoren, zoals suikerziekte, hoge bloeddruk, hoog cholesterol, overgewicht, roken, inactiviteit of hart- en vaatziekten in de familie, dan zou ik zeker een keuring ondergaan", aldus Bram Bessem.
Vergoeding of zelf betalen
Zorgverzekeraars worden steeds meer bewust en hebben de kosten van de keuringen en baten van de hieruit voortvloeiende adviezen tegen elkaar afgewogen. Vele zorgverzekeraars vergoeden dan ook een deel van de keuringen in hun aanvullend pakket.
"Maar ben je van plan een sportkeuring te ondergaan, dan zou ik dat voor de zekerheid vooraf bij je verzekering even nagaan", raadt Bessem aan.