Zo werken de longen

Je hebt twee longen. Gezonde exemplaren voelen sponzig aan en zijn roze van kleur. Ze bevinden zich in de borstkas, aan weerszijden van het hart. De rechterlong is wat groter dan de linker en bestaat uit drie kwabben. De linkerlong is kleiner en heeft twee kwabben. Aan de linkerkant is ook nog plek nodig voor het hart.

De buitenkant van de longen en de binnenkant van de borstkas zijn bekleed met een glad vlies. Daardoor kunnen de longen soepel bewegen als je beweegt of ademt.

Bronchiën

In- en uitademen doe je continu, meestal zonder er bij stil te staan. Als je inademt, stroomt de lucht via je neus of mond naar je keel en vervolgens richting je luchtpijp. De luchtpijp splitst zich in twee vertakkingen: één voor elke long. Deze vertakkingen heten bronchiën. In de longen splitsen ze zich verder tot steeds kleinere bronchiën. Helemaal aan het einde monden ze uit in de zogenaamde longblaasjes.

Longblaasjes

De longblaasjes (alveoli) zijn bolle zakjes met een flinterdunne wand. Je hebt er miljoenen, maar door roken en longziekten kunnen er steeds meer kapot gaan. Rondom de longblaasjes zitten bloedvaten. Adem je in, dan komt de lucht via je luchtpijp en de bronchiën uiteindelijk in de longblaasjes terecht. De zuurstof uit de lucht dringt door de wanden van de longblaasjes heen en belandt in de omliggende bloedvaten. Zo komt er zuurstof in je bloed. Via het bloed bereikt de zuurstof je hele lichaam.

Kooldioxide afvoeren

In de omgekeerde richting loost je lichaam afvalstoffen, namelijk kooldioxide oftewel koolzuurgas (CO₂). De kooldioxide komt in het bloed en wordt via de longblaasjes naar de luchtwegen vervoert, zodat je het uitademt.

Schoon door slijmvlies

Je neus, mond, keel en longen zijn aan de binnenkant bekleed met slijmvlies. Bacteriën en schadelijke deeltjes blijven daarin vastplakken. Trilhaartjes in het slijmvlies in de longen werken deze viezigheid samen met het slijm naar buiten, zodat de longen schoon blijven.

Roet en stofdeeltjes kunnen tussen de longblaasjes achterblijven. Hierdoor verkleuren de longen van rokers zwart.

Longaandoeningen

De longen zijn een kwetsbaar orgaan. Je kunt verschillende aandoeningen aan de longen hebben, zowel aangeboren aandoeningen als ziektes die je later in je leven ontwikkelt.

Bijvoorbeeld:

• Alpha-1
• astma
• bronchitis
• COPD
• cystic fibrosis
• longembolie
• longontsteking
• longkanker
• pleuritis
• pulmonale hypertensie
• tuberculose

Gezonde longen

Hoe houd je je longen gezond?

1. Niet (mee)roken! Rook beschadigt de longen en kan longziekten veroorzaken.
2. Regelmatig bewegen, dat maakt je longen sterker.
3. Ventileer goed, zodat je ook binnen frisse lucht inademt.
4. Was vaak je handen om het risico op verkoudheid, griep of een longontsteking te verkleinen.
5. Ga naar de huisarts als je snel buiten ademt bent of veel hoest.