Door kleine asbestdeeltjes kunnen de longen beschadigd raken.
Bij normale ademhaling gaat er lucht via de neus en de luchtpijp naar steeds kleiner wordende luchtwegen, de bronchiën. De bronchiën vertakken zich tot bronchioli en uiteindelijk tot kleine trosjes dunne, tere zakjes, de longblaasjes (medische benaming: alveoli).
Mensen die in mijnen of steengroeven werken, of die veel met isolatie- of brandwerend materiaal bezig zijn, hebben een verhoogd risico van inademing van heel kleine asbeststofdeeltjes. De minuscule asbestdeeltjes vinden hun weg door de smalste luchtwegen, tot aan de longblaasjes.
In de longblaasjes worden de asbestdeeltjes massaal overvallen door macrofagen, dat zijn immuuncellen die met behulp van speciale enzymen in het hele lichaam vreemde organismen vernietigen. Maar helaas zijn de macrofagen niet tegen de asbestdeeltjes opgewassen. In plaats van de indringers worden de immuuncellen vernietigd, en terwijl zij sterven geven zij enzymen af.
Die vrijgekomen enzymen irriteren de longen en ontketenen een ontstekingsproces. Als dit gebeurt, verschijnen er speciale cellen, fibroblasten genaamd, die de asbestdeeltjes 'inpakken' in vezelig weefsel, en daarbij ontstaan littekenknobbeltjes in de longen.
Uiteindelijk belemmert de ophoping van littekenweefsel de zuurstofwisseling in de longen. Het gevolg is kortademigheid, die steeds erger wordt. Andere symptomen van asbestose zijn pijn op de borst en een grove, droge hoest, vaak met bloed.
