Is sojayoghurt gezond?
Als je veganistisch eet of lactose-intolerant bent, is een plantaardige variant op yoghurt echt een uitkomst. Maar is het voor andere mensen ook een goed idee om over te stappen op yoghurt op basis van soja, kokos, amandelen of haver? En is dit wel duurzaam? Vijf vragen en antwoorden over plantaardige yoghurt.
1. Wat is plantaardige yoghurt?
Plantaardige yoghurt is een lactosevrij alternatief voor zuivel. Veganisten, mensen met lactose-intollerantie of mensen die geen dierlijk zuivel willen nuttigen, kunnen de yoghurt op basis van bijvoorbeeld sojabonen of amandelen nemen. Aan deze producten worden (plantaardige) yoghurtculturen toegevoegd, maar ook vitamines en mineralen als calcium, vitamine B12 en vitamine D.
2. Welke soorten plantaardige yoghurt zijn er?
Er verschijnen steeds meer soorten zuivelvervangers in de schappen. Als vervanging van yoghurt zijn sojayoghurt, amandelyoghurt en kokosyoghurt in de supermarkt te vinden – vaak ook met smaakjes als vanille of fruit. Er wordt ook yoghurt op basis van haver gemaakt, maar deze is vooralsnog weinig in de Nederlandse winkels te vinden.
3. Is plantaardige yoghurt gezond?
Net als bij dierlijke yoghurt, zijn er gezonde en minder gezonde varianten van het product. De (plantaardige) yoghurts met smaakjes zijn vaak minder gezond, omdat er meestal suiker aan wordt toegevoegd. Bij het kopen van een plantaardige variant op yoghurt is het belangrijk om te letten op de hoeveelheid suikers, vetten en of er vitamines en mineralen zijn toegevoegd aan het product. Volgens het Voedingscentrum past yoghurt in de Schijf van Vijf wanneer deze per 100 gram:
- Minder dan 1,1 gram verzadigd vet bevat
- Maximaal 6 gram suiker bevat
- Eiwit, calcium en vitamine B12 bevat.
De meeste plantaardige varianten op yoghurt voldoen aan deze eisen, zoals sojayoghurt, amandelyoghurt en haveryoghurt, maar yoghurt op basis van kokos bevat vaak meer verzadigde vetten dan de door het Voedingscentrum gehanteerde eis. Dit komt doordat de kokosnoot zelf veel vet bevat.
4. Is plantaardige yoghurt duurzaam?
Het kan per soort plantaardige yoghurt verschillen hoe duurzaam deze is en wat de impact hiervan is op het milieu. Daar dragen verschillende factoren aan bij, zoals het effect van mest, broeikasgassen, veevoer, vervoer en waterverbruik. In 2016 deed Stichting Natuur en Milieu onderzoek naar de duurzaamheid van yoghurtsoorten. Tien soorten yoghurt, waaronder sojayoghurt, kokosyoghurt, verschillende soorten koeienyoghurt en geitenyoghurt, werden getest op verschillende thema’s op het gebied van milieu en dierenwelzijn.
Als beste uit de test, namelijk met een 9,5, kwam sojayoghurt. Op het gebied van het milieu scoort deze plantaardige variant een 9 en op dierenwelzijn zelfs een 10. Dit komt doordat de soja die voor menselijke consumptie wordt gebruikt, uit gebieden in Europa en Noord-Amerika komt waar geen boskap voor de teelt heeft plaatsgevonden. Kokosyoghurt heeft de laagste milieuscore, omdat er veel kokosnoten nodig zijn voor een bakje kokosyoghurt: voor één kilo kokosmelk is bijna een kilo kokosnoot nodig. In het geval van soja, gaat dat om 0,08 kilo soja per kilo sojayoghurt.
Koeien- en geitenyoghurt kwamen verdeeld uit de test. Waar sojayoghurt dus met een 9,5 op nummer 1 staat, kreeg de nummer 2, biologische magere koeienyoghurt, een 6,6. Geconcludeerd werd dat een biologisch keurmerk altijd beter is, maar dat een lager vetpercentage ook zorgt voor een betere milieuscore. Op dierenwelzijn scoren de dierlijke producten lager dan de plantaardige producten, al krijgen de biologische koeienyoghurts toch nog een 7 op dit vlak. Geitenyoghurt kwam, samen met de volle weidemelk yoghurt, het slechtst uit de test: gemiddeld scoorden zij een 5,2.
5. Waar kun je plantaardige yoghurt kopen?
Plantaardige yoghurt is in vrijwel elke supermarkt te vinden. Vaak gaat dit om yoghurt op basis van soja, maar de grotere supermarkten bieden ook kokosyoghurt en amandelyoghurt aan. Deze producten kun je overigens ook in de meeste biologische winkels kopen.
- Voedingscentrum
- Natuur en Milieu