Sneller herstellen met eiwitten

De dagelijkse portie eiwitten krijgen we via onze voeding binnen. Het lichaam maakt van die voedingseiwitten vervolgens lichaamseigen eiwitten. Dagelijks heb je minstens 0,8 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht nodig. Voor iemand die 70 kilo weegt, is dit dus 56 gram per dag. Dat haal je in de regel makkelijk, want een portie kipfilet levert al 31 gram eiwit, en een beker karnemelk 8 gram. Maar als je ziek bent of geen vlees eet, is het belangrijk om op je eiwitinname te letten.

Sneller herstel door... eiwitten

In ziekenhuizen, verpleeghuizen en bij mensen die thuiszorg nodig hebben, komt geregeld ondervoeding voor. Recent onderzoek laat zien dat in het ziekenhuis 25 tot 40 procent van de patiënten ondervoed is. In het verpleeghuis is dat 20 tot 25 procent en in de thuiszorg 15 tot 25 procent. Hoe komt dat? Doordat ziek zijn energie vreet. Het immuunsysteem draait overuren, koorts en het genezen van wonden kosten veel energie, en door diarree of braken gaan voedingsstoffen verloren die het lichaam niet heeft kunnen opnemen.

Iedereen vindt het normaal dat mensen die ziek zijn afvallen, maar gezond is het beslist niet. Bij een gewichtsverlies van meer dan 10 procent in een half jaar tijd, of 5 procent in een maand tijd, zouden de alarmbellen moeten gaan rinkelen. Ook mensen met overgewicht kunnen dus ondervoed raken, door ziekte maar ook door een zelf opgelegd dieet. In geval van ziekte is ondervoeding echter ingrijpender, omdat het herstel dan langer duurt.

Ondervoeding voorkomen

Ongewenst gewichtsverlies en ondervoeding zijn ronduit gevaarlijk. Ze zorgen ervoor dat spiermassa en kracht afnemen, dat je moe en lusteloos wordt en dat het afweersysteem verzwakt. Bovendien neemt de kans op complicaties zoals de beruchte ‘doorligplekken’ in hoog tempo toe. Daarnaast duurt het herstel van ziekte dus langer.

Extra eiwitten kunnen zorgen dat de negatieve spiraal van afvallen en spierafbraak wordt doorbroken. Niet voor niets krijgen veel patiënten in het ziekenhuis eiwitrijke drinkvoeding.

Thuis ziek? Neem dubbel hartig beleg, een extra glas melk of schaaltje vla, en eet liever dat stukje vlees op dan de aardappelen. Wie moeite heeft met eten, kan bij de apotheek speciale eiwitrijke drinkvoeding bestellen.

Eiwit voor vegetariërs

Er zijn dierlijke eiwitten (in vlees, zuivel, eieren en vis) en er zijn plantaardige eiwitten (in granen, peulvruchten en noten). Dierlijke eiwitten zijn rijker aan essentiële aminozuren. Vlees en vis bijvoorbeeld zijn perfect afgestemd op de aminozuurbehoefte van ons lichaam. De eiwitbehoefte van vegetariërs is hoger dan die van vleeseters: 0,96 gram per kilogram lichaamsgewicht tegen 0,8 gram. Voor veganisten is die zelfs 1,04 gram per kilogram lichaamsgewicht.

Wie vegetarisch eet, doet er daarom goed aan ook regelmatig dierlijke producten als melk, zuivel en eieren op het menu te zetten. Wie helemaal plantaardig eet, moet extra aandacht besteden aan de eiwitten in de voeding. De kunst is dan vooral om eiwitrijke producten met elkaar te combineren, zodat de kans groter is dat je alle aminozuren binnenkrijgt. Denk aan een combinatie van peulvruchten en granen, of van soja en noten.