Dure hype of écht gezond?
Gemberthee, gemberbier, gemberdrankjes, gembershots… Gember is 'hot' en dan doelen we niet alleen op de pittige smaak. Gember staat enorm in de belangstelling omdat het zo goed zou zijn voor de gezondheid. Een gembershot per dag wordt aangeprezen als middel tegen een heleboel kwaaltjes. Maar moeten we dat allemaal geloven?
Een rondje over het internet leert ons dat gember goed is voor je weerstand en je spijsvertering. Het zou helpen je lichaam te reinigen, de doorbloeding te bevorderen, pijn te bestrijden en misselijkheid te verhelpen. Ook zou het ontstekingsremmend werken, waardoor het wordt aangeraden bij reuma. Deze effecten worden toegeschreven aan de antioxidatieve werking van stoffen die in de gember zitten. Het gaat om antioxidanten die je ook aantreft in groente, fruit en kruiden en specerijen.
Wat is gember eigenlijk?
Gember is de wortelknol van de gemberplant. Deze plant groeit in tropische gebieden waar het warm en vochtig is. Denk aan India, China, Midden-Afrika en Australië. Gember valt net als geelwortel onder de specerijen en het geeft gerechten een pittige prikkelende, hete smaak. Gember bevat koolhydraten en vezels. Verder zit er kalium, wat ijzer en magnesium in en ook wat van de diverse B-vitamines en een heel klein beetje vitamine C. Je vindt gember vaak als ingrediënt in recepten van Aziatische oorsprong. Verse gember is te koop bij de supermarkt of groentewinkel. Maar gember was ook altijd al te koop als poeder, siroop, olie en gekonfijt. De laatste tijd is daar een enorme keuze aan gemberthee, gemberdrankjes, gingerbeers en gembershots bijgekomen.
Wat is een gembershot?
De basis van een gembershot is geperste gemberwortel, puur gembersap dus. De smaak hiervan is zo heftig en pittig dat het gecombineerd wordt met iets van sap, zoals sinaasappelsap of citroensap, of met suikersiroop. En dan nog is een gembershot vanwege de prikkelende smaak meestal maar een klein borrelglaasje vol. Je kunt een gembershot eenvoudig zelf maken in een sapcentrifuge of een keukenmachine: gemberwortel schillen, in blokjes snijden en persen. Kopen kan natuurlijk ook, maar ze zijn wel vrij prijzig.
Kloppen de claims?
Daar kunnen we heel kort over zijn: er zijn geen goedgekeurde claims voor gember. Dat is ook wel logisch als we kijken naar het wetenschappelijk onderzoek dat er gedaan is naar gember. Er is op de eerste plaats niet heel erg veel onderzoek gedaan, en het is meestal is uitgevoerd bij muizen of in reageerbuizen, niet bij mensen. Bovendien hebben de onderzoekers vaak gewerkt met gemberolie of gemberconcentraat, wat iets anders is dan verse gember of gembersap. De uitkomsten van deze onderzoeken één op één vertalen naar mensen kan eigenlijk niet. Of de claims kloppen is dan ook (nog steeds) niet met zekerheid te zeggen. Bovendien is van een enkel product niet te zeggen of het gezond is. Het gaat er voor je gezondheid altijd om wat je verder eet en drinkt, en hoeveel je van het product gebruikt. Met verse gember voeg je smaak, wat mineralen en B-vitamines en antioxidanten aan je voeding toe. Als onderdeel van een gezonde voeding past dat prima.
Gember en misselijkheid
Waar wel wat wetenschappelijk bewijs voor is, is voor de relatie gember en misselijkheid. Zeker bij zwangere vrouwen en bij wagenziekte kan gember helpen tegen de misselijkheid. Ook misselijkheid en braken veroorzaakt door chemotherapie zou door gember wat verlicht kunnen worden. Het blijft wel altijd belangrijk dit met de behandelend arts te overleggen.
Kan een gembershot kwaad?
Als je van de smaak houdt, en het als een opkikkertje voelt om een gembershot te nemen, dan is er niks mis mee. Alleen als je bloedverdunners gebruikt is het goed om het gebruik van gember te overleggen met je arts. Gember zou namelijk de werking van bloedverdunners kunnen versterken. Let er verder ook op of je gembershot niet stijf staat van de suiker, want dan denk je gezond bezig te zijn maar drink je met zo’n shotje bijna net zoveel suikers als met een glas cola.
Dit artikel is geschreven door Mary Stottelaar. Mary is diëtist. Ze volgt de wetenschap op de voet en schrijft al jaren over voeding en gezondheid. Haalbaarheid en smakelijkheid van adviezen staan bij haar voorop.
- Voedingscentrum
- Voedingenkankerinfo.nl