Helpen zoetstoffen bij het afvallen?

Getty Images

Het lijkt een logische stap als je op de pondjes let of misschien zelfs een paar kilo kwijt wil: suiker vervangen voor zoetstof. Zo gebruikt een vijfde van de mensen een zoetje in plaats van suiker in de koffie. Maar helpt dat wel bij het afvallen?

Onze behoefte aan zoet is menselijk. Maar bewust en onbewust krijgen we toch veel meer suiker binnen dan we denken. Zo zit suiker in heel veel bewerkte producten en staat de supermarkt bol van de suikerhoudende dranken. Door de suiker te vervangen door kunstmatige zoetstoffen bevredig je nog steeds je behoefte aan zoet, maar dan zonder de calorieën.een prima oplossing dus als je iets wilt afvallen. Toch?

In principe is het vervangen van suiker door zoetstoffen een goed idee als je wat minder kilocalorieën tot je wilt nemen. Zo tonen wetenschappelijke studies bijvoorbeeld aan dat je gewicht verliest wanneer je suikerhoudende dranken verwisselt voor light dranken. Maar dat gaat wel maar om ongeveer één kilo. Het helpt verder als je ook het suikerklontje in de thee en koffie vervangt door een zoetstof.  Maar wil je flink afvallen, dan zul je ook andere aanpassingen in je leefstijl moeten doen. Zo bevatten kant-en-klaar maaltijden vaak veel suikers. Het is verstandiger voor je lijn om ze niet te gebruiken. Wil je wel iets voorverpakts uit de supermarkt, dan kan het zeker geen kwaad om te kiezen voor producten waarin de suiker is vervangen door zoetstoffen. Je krijgt dan toch minder kilocalorieën binnen. Denk er wel aan dat dit soort etenswaren vaak ook meer zout bevatten. En dat is niet goed voor je nieren. 
Probeer naast het nemen van minder kilocalorieën ook meer te bewegen. Want eigenlijk is het simpel: als je meer verbrandt dan je binnenkrijgt, verlies je gewicht.

Zoetstoffen passen in een ketogeen dieet

Laagcalorische of intensieve zoetstoffen zijn geen koolhydraten. Ze tellen tellen daarom niet mee voor de koolhydraten. Een laagcalorische zoetstof in poedervorm bevat wel een klein beetje koolhydraten, 0,5 gram per theelepel zoetstof. Dit is zo weinig dat een laagcalorische zoetstof in een laag koolhydrate voeding past.

Het is wel opletten wanneer je je eten of drinken zoet met iets uit de zoetstoffengroep polyolen. Dit zijn namelijk zijn een soort koolhydraten. Van polyolen heb je meer nodig dan van intensieve zoetstoffen om dezelfde zoete smaak te bereiken. Als je koolhydraatarm of koolhydraatbeperkt eet, is het daarom wel verstandig te kijken naar de hoeveelheid polyolen die je gebruikt.

Overstappen en toch aankomen

Sommige mensen zweren suiker zoveel mogelijk af en presteren het toch om aan te komen. Dat komt door iets wat ze 'compensatiedrang' noemen: door gebrek aan kennis overschatten veel mensen de gezondheidsvoordelen van lightproducten of etenswaren met zoetstoffen. Wanneer zij 'minder kilocalorieën' of 'minder vet' op de verpakking van een product zien staan, verwachten zij dat hier drastisch minder kilocalorieën in zitten. Hierdoor gaan ze juist meer eten en/of drinken. In 2006 heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu het compensatiegedrag van Nederlandse lightproductgebruikers inzichtelijk gemaakt. Zij concludeerden dat met name de ongezonde lightproducten waaronder fris- en vruchtendranken en chips op een verkeerde manier gebruikt werden. Compensatiegedrag leidt ertoe dat je juist aankomt in plaats van afvalt.

Verband met overgewicht

Er zijn ook mensen die zeggen dat je van de zoetstoffen zelf juist dikker wordt. Onderzoeken waarin mensen die in het dagelijks leven producten met zoetstoffen gebruiken worden vergeleken met mensen die dat niet doen, laten hierover wisselende beelden zien. Soms blijkt dat mensen die zoetstoffen gebruiken een hoger gewicht hebben dan mensen die dat niet doen. Maar dat betekent nog niet dat zoetstoffen overgewicht veroorzaken. Een mogelijke verklaring is dat mensen met overgewicht zoetstoffen juist gebruiken omdat ze op hun gewicht willen letten. Of dat mensen die zoetstoffen gebruiken andere leefgewoonten hebben die juist bijdragen aan gewichtstoename.

Auteur