Teffbrood: gezonder dan ‘gewoon’ brood?

De grote belangstelling voor onder andere het boek 'Broodbuik'  heeft ervoor gezorgd dat de interesse in andere broden dan tarwebroden groeit. Speltbrood had altijd al een grote schare fans, maar nu zijn ook kiembrood en teff in opkomst.

Wat is teff?

Teff (Latijnse naam eragrostis tef) is een uit Abessynië afkomstig grasachtig gewas, dat ook wel bekend staat als 'liefdesgras'. Dat laatste heeft overigens niets te maken met eventuele lustopwekkende eigenschappen, maar waarschijnlijk alles met het feit dat het tot ruim anderhalve meter hoog kan worden. Dat maakte teff een discrete plek voor minnaars om elkaar stiekem te ontmoeten.

Zoals alle grasgewassen produceert teff een bijzonder kleine korrel: duizend stuks ervan wegen minder dan een halve gram en het gewicht van één graankorrel uit tarwe is gelijk aan dat van circa 150 korrels teff. Wel levert elke halm in gewicht bijna net zo veel korrels op als tarwe. Het werd traditioneel vooral verbouwd in Ethiopië en Eritrea, waar het de basis vormt voor het platte lokale brood. Sinds 2001 groeit het ook op zeer kleine arealen in Nederland, ondanks het feit dat ons klimaat er niet gunstig voor is.

Gluten in teff

Teff is, in tegenstelling tot wat soms gedacht wordt, niet glutenvrij. Wel bevat het alleen de gluteninefractie en niet de gliadinefractie. Alleen deze laatste is schadelijk voor personen die lijden aan coeliakie. Teff kan dus, net als bijvoorbeeld rijst en maïs, worden gegeten door personen met glutenintolerantie.

Voedingswaarde van teff

In 1996, kort nadat teff in de Verenigde Staten enige populariteit kreeg, heeft de Amerikaanse National Research Council onderzoek gedaan naar de voedingswaarde van het gewas. De conclusie luidde dat teff een hoge concentratie aan nuttige voedingsstoffen bevat, met name veel calcium en daarnaast ruime hoeveelheden van de mineralen fosfor, magnesium, aluminium, ijzer, koper, zink, boor en barium. Overigens geldt ook voor traditionele broodsoorten dat ze een goede bron van calcium zijn: volkorenbrood en zelfs witbrood bevatten er ruim driemaal zoveel van als teffbrood.

Naast bovengenoemde voedingsstoffen levert teff thiamine, is het rijk aan eiwitten en bevat het alle acht de essentiële aminozuren (isoleucine, leucine, lysine, methionine, phentylalanine, threonine, tryptofaan en valine; alle aminozuren die ons lichaam zelf niet aanmaakt). Het gehalte aan koolhydraten is naar verhouding wel zeer hoog.

Afvallen met teff?

Teffbrood wordt vaak gegeten door mensen die gewicht willen verliezen. Vaak wordt dat toegeschreven aan het feit dat de glucose in het brood gelijkmatiger vrijkomt, waardoor het beter zou verzadigen. Dat klopt in elk geval niet: het tempo waarin glucose door je lichaam wordt opgenomen, heeft geen invloed op het verzadigingsgevoel. Wat er wel op van invloed kan zijn, is het feit dat teffbrood compacter is dan traditioneel brood, zodat je er langer op kauwt. Teffbrood bevat per 100 gram slechts circa 60 procent van de kilocalorieën van gewoon brood.

De afwezigheid van gluten van de gliadinefractie vormt voor gezonde personen zonder glutenintolerantie geen gezondheidsvoordeel. De trend om naar glutenvrije voeding te streven ligt in het verlengde van de trend naar koolhydraatvermindering en berust op een misverstand: gluten behoort niet tot de koolhydraten maar is een eiwit dat van nature in veel graangewassen voorkomt. De eraan toegeschreven gezondheidsnadelen voor gezonde personen missen elke wetenschappelijke grondslag.

Eten of niet eten?

Voor teffbrood geldt hetzelfde als voor alle voedsel: het is weer eens een aardige variatie op wat we dagelijks eten, en gevarieerde voeding is een belangrijke aanbeveling van het Voedingscentrum. Vooral dus niet al het brood dat je eet overboord gooien en vervangen door teffbrood, maar gewoon afwisselen. Als je het lekker vindt, tenminste. Want daarover verschillen de meningen.