Liesbreuk: zwakke plek in buikwand

De grens tussen je onderlichaam en de bovenbenen noemen we de liesstreek oftewel de liezen. Daar bevindt zich een gedeelte van de buikwand, die bestaat uit je huid met daaronder vet, spieren en peesbladen.

Wat is een liesbreuk?

Soms zit er een zwakke plek of een opening in de buikwand, de zogenaamde breukpoort. Het buikvlies of een deel van de buikinhoud zoals een stukje darm, kan door deze breukpoort naar buiten komen. Die uitstulping zie je als een zwelling in de lies. Een scheurtje of opening in de buikwand heet een liesbreuk (hernia inguinalis).

Oorzaak

Een zwakke plek in de buikwand kan aangeboren zijn, maar een liesbreuk kan zich ook op latere leeftijd voordoen. Dit gebeurt wel als er veel druk of spanning op de buikwand staat. Bijvoorbeeld als gevolg van veel zware dingen tillen, vaak persen door obstipatie, veel hoesten of lange tijd een blaasinstrument bespelen. Langzamerhand ontstaat er een opening in de buikwand. Een liesbreuk wordt steeds groter, waardoor je deze op een gegeven moment opmerkt.

Een liesbreuk komt vaker bij mannen voor dan bij vrouwen: één op de vier mannen krijgt er mee te maken.

Diagnose: hoe herken je een liesbreuk?

Vaak is een liesbreuk te herkennen aan een zwelling in de lies. Meestal kun je deze terugduwen, waardoor hij minder zichtbaar wordt. Ook als je ligt, valt de zwelling minder op. Bij staan, hoesten en persen zie je de zwelling juist beter.

Je kunt last hebben van pijn, een brandend, stekend of zeurend gevoel in de lies. Deze klachten kunnen verergeren als je voorover bukt, perst, iets zwaars tilt of moet hoesten. Soms geeft een liesbreuk helemaal geen klachten.

Beknelling

De opening of zwakke plek in de buikwand heelt niet vanzelf. Deze wordt steeds groter, waardoor er meer kan uitpuilen. In zeldzame gevallen komt er een stukje darm klem te zitten tussen de spieren van de buikwand en krijg je dat niet meer teruggeduwd. Dat is heel pijnlijk en kan er ook voor zorgen dat je misselijk wordt en moet overgeven. Met zo’n beknelde liesbreuk moet je meteen contact opnemen met de huisarts. Waarschijnlijk krijg je een dooverwijzing naar het ziekenhuis, waar je snel geopereerd wordt.

Behandelen met een liesbreukoperatie

Een liesbreukoperatie is een kortle ingreep van drie kwartier tot ongeveer een uur. Na een ruggenprik of onder algehele narcose, maakt een chirurg een snee vlakbij de zwelling. Het uitgestulpte stukje darm kan dan worden teruggeduwd in de buikholte. De zwakke plek in de buik wand wordt dichtgemaakt en soms verstevigd met een soort matje.

Deze procedure kan ook met een kijkoperatie uitgevoerd worden. De chirurg maakt dan kleinere sneetjes en gebruikt een cameraatje om te kunnen zien wat hij doet.

Naar de huisarts?

Heb je een liesbreuk, maar geeft de zwelling geen klachten en kun je deze makkelijk terugduwen? Dan hoef je nog geen actie te ondernemen. Het helpt als je ervoor zorgt dat de druk op je onderbuik vermindert. Zo scheelt het als je stopt met roken, zodat je minder vaak hoest. Met een soepele stoelgang hoef je minder te persen, dus voorkom obstipatie door veel vezels te eten, voldoende te drinken en regelmatig te bewegen. Probeer bovendien zwaar tillen te vermijden.

Neem wel contact op met de huisarts als je last krijgt van de liesbreuk. Bijvoorbeeld als de zwelling steeds groter wordt of pijnlijker gaat aanvoelen. Doet de liesbreuk erg zeer, kun je de zwelling niet terugduwen en moet je overgeven, dan is haast geboden. Mogelijk heb je snel een liesbreukoperatie nodig.