Hoe veilig zijn bekkenbodemmatjes?

Eind 2011 stelde de Inspectie voor de Gezondheidszorg een onderzoek in naar bekkenbodemmatjes van kunststof na klachten van vrouwen. Zo’n 1200 tot 1400 vrouwen krijgen jaarlijks zo’n bekkenbodemmatje en 3 procent van hen moet een vaak gecompliceerde hersteloperatie ondergaan.

Fred Milani, gynaecoloog en voorzitter van de werkgroep bekkenbodem van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG): "Per jaar worden zo’n dertienduizend vrouwen geopereerd aan een vaginale verzakking. De kans dat een verzakking weer terugkomt na een operatie met eigen weefsel is 20 tot 30 procent. Met een kunststof matje is die kans veel kleiner, maar er is ook een hogere kans op complicaties."

Wat kan er misgaan?

"Kunststof bekkenbodemmatjes kunnen bloot komen te liggen in de vagina. Dat komt voor bij 5 tot 10 procent van de patiënten. Bij vrouwen die roken is het risico driemaal zo hoog. Dit hoeft geen klachten te geven, maar kan gepaard gaan met afscheiding, bloedverlies of pijn bij seks. Het matje kan bovendien krimpen, waardoor je chronische pijn kunt krijgen. Dat komt maximaal één op de tweehonderd keer voor. Het lukt met een hersteloperatie niet altijd om de pijn te verhelpen."

Waarom worden die matjes nog steeds gebruikt?

"Omdat ze betere resultaten geven bij vrouwen die na een eerste operatie opnieuw een verzakking hebben gekregen. De afgelopen jaren zijn de operatietechniek en het materiaal verbeterd, waardoor minder vaak complicaties optreden dan een paar jaar geleden. Er zijn sinds kort ook gedeeltelijk oplosbare vaginale matjes, die minder klachten geven. Verder zijn we strenger geworden: bij vrouwen die voor de eerste keer komen, mogen de matjes sinds twee jaar niet meer worden gebruikt, omdat de meerwaarde voor hen niet is aangetoond."

Hoe weet ik of mijn matje goed zit?

"Zes weken en een jaar na de operatie worden patiënten opgeroepen voor controle, omdat we weten dat klachten vaak in het eerste jaar beginnen. Wie al langer een kunststof matje heeft en geen klachten heeft, kan ervan uitgaan dat het goed zit. Als je pijn, bloedverlies of forse afscheiding hebt, is het verstandig om een afspraak te maken met de gynaecoloog."

Waar moet ik op letten voordat ik akkoord ga met plaatsing van een kunststof matje?

"Vraag wat alternatieven en risico’s zijn. Vraag ook hoeveel ervaring de gynaecoloog heeft met het plaatsen van deze matjes. Alleen speciaal getrainde urogynaecologen – gynaecologen die zich met de bekkenbodem bezighouden – mogen een kunststof matje plaatsen. Ze moeten deze operatie minimaal twintig keer per jaar uitvoeren om hun operatievaardigheid op peil te houden."