Lactose-intolerantie bij kinderen

Buikpijn van melkproducten

Getty Images

Kinderen met lactose-intolerantie krijgen klachten als ze melk- of melkproducten drinken of eten, zoals buikpijn en dunne ontlasting. Hoe weet je of je kind lactose-intolerantie heeft?

Bij mensen met lactose-intolerantie wordt lactose (melksuiker) niet goed gesplitst in de darmen. De melksuiker komt dan in de dikke darm, waar bacteriën het vergisten. Dat zorgt voor een opgeblazen gevoel in de buik, misselijkheid, buikpijn en dunne ontlasting. Er zijn grote individuele verschillen, de ene persoon ervaart veel meer klachten dan de andere. Lactose-intolerantie heeft geen invloed op hoe je kind groeit.

De klachten komen alleen voor na het eten of drinken van voedsel dat lactose bevat. Melksuiker zit in melk en andere melkproducten, zoals ijs, kant-en-klaarproducten en bakmeel.

Oorzaak lactose-intolerantie

Een enzym (lactase) dat in het slijmvlies van de darm zit zorgt voor de splitsing van melksuiker. Het molecuul melksuiker wordt in twee moleculen gesplitst, glucose en galactose. De darmen nemen alleen deze suikers op. Wordt lactose niet gesplitst dan komt het in de dikke darm. Bacteriën vergisten de lactose daar.

In het eerste jaar is het enzym lactase bij eigenlijk iedereen actief. Bij veel volkeren verliest het daarna zijn activiteit. In West-Europa komt een tekort aan het enzym weinig voor, maar in Zuid-Europa, Azië, Zuid-Amerika en ook in Afrika zijn relatief veel mensen lactose-intolerant.

Lactose-intolerantie kan aangeboren zijn, maar ook op latere leeftijd ontstaan. Soms is het tijdelijk, omdat er een tijdelijk tekort aan lactase is, bijvoorbeeld na een maagdarminfectie. Ook bij coeliakie is het darmslijmvlies aangedaan en is sprake van een lactose-intolerantie. Chemotherapie kan de lactase activiteit in het darmslijmvlies doen achteruit gaan.

Lactose-intolerantie kan voorkomen in de familie. Vaak weet je dan wel dat het drinken van veel melk slecht valt.

Diagnose lactose-intolerantie

Er zijn verschillende manieren om lactose-intolerantie aan te tonen. Eenvoudig is alle melksuiker uit de voeding weglaten, daarna een flinke hoeveelheid innemen en kijken of er klachten komen. Krijg je weer klachten na het binnenkrijgen van melkproducten, dan is duidelijk dat je er niet tegen kan. Maar je weet dan nog niet waardoor je een tekort aan het enzym lactase hebt.

Een andere methode is de zogenoemde waterstof-uitademingstest. Je kind komt daarvoor ’s morgens nuchter naar het ziekenhuis en krijgt daar een vast omschreven hoeveelheid melksuikeroplossing. Daarna blazen ze op bepaalde tijden in een apparaat dat de hoeveelheid waterstof in de uitademingslucht meet. Dit is een maat voor de wijze waarop de melksuiker in de darm wordt gesplitst. Ook als je kind klachten krijgt na het innemen van de melksuikeroplossing wijst dat op lactose-intolerantie.

Behandeling lactose-intolerantie bij kinderen

Geen of minder producten met lactose gebruiken zorgt ervoor dat de klachten weggaan. Samen met een diëtist kun je bekijken hoeveel lactose je kind verdraagt en wat je het beste te eten en drinken kunt geven zodat je kind toch al benodigde voedingsstoffen binnenkrijgt.

Er zijn ook tabletjes die het enzym bevatten dat melksuiker splitst. Deze kan je kind innemen als het toch voeding met lactose wil nemen. Je koopt ze zonder recept bij de apotheek.

Verschil met koemelkeiwitallergie

Bij koemelkeiwitallergie ontstaat er in de darm een allergische reactie op één van de eiwitten in koemelk. Je ziet daarbij huidverschijnselen zoals eczeem, galbulten en roodheid, buikkrampen, bloed bij de ontlasting, en/of luchtwegverschijnselen, zoals een zagende ademhaling.

Een klein beetje koemelk geeft bij een kind met koemelkeiwitallergie meteen een allergische reactie. Lactose-intolerantie is dosisafhankelijk. Neem je een beetje dan krijg je weinig klachten, neem je veel dan krijg je veel last.

Dit artikel is goedgekeurd door Dr. J.M. de Bont, kinderarts-kinderneuroloog in UMC Utrecht.

Laatst herzien op

Auteur