Zo gezond is de appel

1. Appels zijn een gezond tussendoortje

Appels bevatten weinig calorieën, veel voedingsvezels die goed zijn voor je darmen, en kalium, dat betrokken is bij het regelen van de bloeddruk en vochtbalans in het lichaam. Een appel levert 3 gram vezels; dat is zo’n 10 procent van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, en ongeveer net zoveel als in twee opscheplepels broccoli. In een appel zit ook vitamine C, maar een stuk minder dan in bijvoorbeeld kiwi en sinaasappel (gemiddeld 6,8 mg versus 59 en 66 mg, aldus het NEVO, oftewel Nederlands Voedingsstoffenbestand). Met een appel heb je desondanks een gezond tussendoortje in handen. Volgens de Gezondheidsraad hangt het eten van fruit samen met een lager risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2, darmkanker en longkanker. Eet minimaal twee stuks fruit per dag, en varieer, dan zit het met de fruitinname wel goed.

2. Appels zijn goed voor je darmen

Vezels dragen bij aan een goede stoelgang en een evenwichtige samenstelling van de bacteriepopulaties in je darm. Het is daarom belangrijk voldoende vezels te eten. Zoals gezegd bevatten appels ook vezels, vooral in de schil. Eet ze dus bij voorkeur met schil en al. Wist je dat appelmoes qua hoeveelheid vezels nauwelijks onderdoet voor een intacte appel (1,9 versus 2 gram vezels per 100 gram, aldus het NEVO)? Het product bevat ook een klein beetje meer vitamine C (6 mg versus 5 mg per 100 gram). Fabrikanten voegen vaak wel veel suiker toe aan appelmoes. Kies bij voorkeur voor een variant zonder toegevoegde suikers.

3. Te veel appels eten is slecht voor je tanden

Je zou het niet zeggen als je in een lekker appeltje bijt, maar appels zijn bijna net zo zuur als cola. Dat proef je niet, omdat het zuur wordt gemaskeerd door de suikers die in het fruit zitten. Wie veel en vaak zure voedingsmiddelen eet, kan last krijgen van tanderosie. Daarbij lost het glazuur van je tanden en kiezen geleidelijk op en kun je last krijgen van gevoelige tanden. Je hebt hierdoor ook een grotere kans op gaatjes. Houd het bij maximaal zeven eetmomenten en eet hooguit een tot twee keer per dag zuur fruit, meldt het Ivoren Kruis op zijn website. Eet je appel in een keer op, zodat het zuur zo kort mogelijk in je mond blijft. Neem er eventueel melk of een stukje kaas bij om het zuur te neutraliseren of spoel je mond na met een glas water.

4. Appels bevatten nauwelijks ijzer

Appels bevatten met 0,1 mg per 100 gram juist nauwelijks ijzer. Dit in tegenstelling tot appelstroop, waarin ongeveer 13 mg per 100 gram zit. Een portie appelstroop op brood (20 gram) levert 2,5 mg ijzer. Dat ijzer is niet afkomstig van appels, maar van suikerbieten. IJzer in een plantaardig product als appelstroop is echter minder goed opneembaar dan het ijzer in bijvoorbeeld vlees. Het moet namelijk eerst omgezet worden in de (beter opneembare) heemvorm voordat onze darmen er wat mee kunnen. Krijg je weinig ijzer binnen? Dan kan een boterham met appelstroop helpen je ijzerinname te verhogen. Nog beter is het om extra veel gezonde producten, zoals donkergroene groente, bonen en noten te eten. Die leveren niet alleen ijzer, maar ook veel andere goede voedingsstoffen. Eet er wel iets met vitamine C bij, een sinaasappel bijvoorbeeld. Daardoor neemt je lichaam het non-heemijzer beter op.

5. Troebel appelsap bevat meer vezels dan helder appelsap

Troebel appelsap is in tegenstelling tot helder appelsap nauwelijks gefiltreerd en bevat daardoor wat meer voedingsvezels. Qua vitamines en mineralen is er nauwelijks verschil, aldus Wageningen University & Research. Voor welke soort appelsap je ook kiest, voor je gezondheid kun je beter gewoon een appel eten. Daarmee krijg je een stuk meer vezels, vitamines en mineralen binnen, en minder (toegevoegde) suikers.

6. Je kunt een appel het beste bewaren in de koelkast

Bewaar appels op een koele, donkere plek. In de koelkast blijven ze twee tot vier weken goed, aldus het Voedingscentrum. Leg je ze op de fruitschaal in de woonkamer, dan raken ze door de hoge omgevingstemperatuur en de lage luchtvochtigheid snel overrijp en drogen ze uit. Helemaal als ze naast een tros bananen liggen, omdat deze het rijpingshormoon ethyleen afgeven. Buiten de koelkast kun je een appel hooguit drie tot zeven dagen bewaren.

7. Met schil is het beste

Er is in Nederland strenge wetgeving voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen bij de teelt van groente en fruit. Ook zijn er strenge normen voor de resten die mogen achterblijven op het product. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit controleert steekproefsgewijs op overschrijding van deze ‘maximale residu limieten’ (MRL’s). In de praktijk worden in ons land nauwelijks resten van bestrijdingsmiddelen op groente en fruit gevonden. Schillen gaat ten koste van de goede voedingsstoffen die in en net onder de schil zitten. Daarom hoef je een appel volgens het Voedingscentrum niet per se te schillen. Wil je gegarandeerd geen chemische bestrijdingsmiddelen in je appel? Kies dan voor biologisch. Biologisch of niet, spoel een appel altijd goed af voordat je er je tanden in zet. Zo zitten er in ieder geval geen stof, eitjes van wormen en andere insecten en ander vuil meer op.

8. Sommige mensen zijn allergisch voor appels

Een jeukend gevoel in de mond of keel: tussen de 300.000 en 400.000 mensen in ons land hebben last van een appelallergie, aldus de Stichting Voedselallergie. Appelallergie komt vaak voor in combinatie met hooikoorts, bijvoorbeeld een allergie voor berkenbomen. Dit komt doordat je afweersysteem de verschillende allergeendeeltjes niet goed van elkaar kan onderscheiden; dit wordt ook wel een kruisreactie genoemd. Mensen met een appelallergie kunnen vaak wel tegen andere soorten fruit. De appelrassen Santana en Elise geven bij milde appelallergie meestal geen klachten; deze appels zijn vrij van het Mal d1-eiwit, de stof die verantwoordelijk is voor de allergische reactie. Ze zijn niet bedoeld voor mensen met ernstige appelallergie. Weet je niet zeker hoe het bij jou zit, overleg dan eerst met je huisarts. Op voedselallergie.nl staan tips over hoe je kunt omgaan met appelallergie.

9. Appels en granaatappels zijn géén familie

Ze lijken qua vorm op elkaar, maar daarmee houdt de gelijkenis wel zo’n beetje op. Granaatappels worden ook wel Chinese appels genoemd, maar zijn eigenlijk een bessensoort. Ze bevatten meer vitamine C en vezels dan appels (10 mg vitamine C en 5,1 gram vezels versus 4,6 mg vitamine C en 2,7 gram vezels), maar ook meer suiker (18 versus 15 gram per stuk).

10. Sommige appels bevatten meer voedingsstoffen dan andere

Jonagold en Golden Delicious bevatten wat meer quercetine, catechine, chlorogeenzuur en andere bioactieve stoffen dan Cox’s Orange en Elstar, zo constateerden onderzoekers van Wageningen University & Research twintig jaar geleden. Dat wil niet zeggen dat die appels daadwerkelijk gezonder zijn dan andere. Appels bevatten net als andere soorten groenten en fruit duizenden verschillende bioactieve stoffen. Welke rol die stoffen afzonderlijk spelen voor onze gezondheid, en in hoeverre ze elkaars effect versterken of remmen, is nog onduidelijk. Eet dus gewoon de appels die je lekker vindt, bij voorkeur met schil.

Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine september 2021. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!