Zijn voorgesneden groenten even gezond als verse groenten?

Goed nieuws: we eten steeds meer groenten en fruit! In 2021 aten we in Nederland 3 procent meer verse groenten en fruit dan het jaar ervoor, toen de consumptie ook al met 4 procent was gestegen. Dat blijkt uit een analyse van het GroentenFruit Huis. De grootste trend die zij hierbij zien, is dat er steeds meer voorgesneden groenten worden gekocht. De reden: we houden van gemak. Voorgesneden groenten kunnen direct uit het zakje de pan in. Bovendien zit er in de zakken vaak een selectie van verschillende soorten groenten, die je niet meer allemaal los hoeft te kopen. Daardoor blijf je niet zitten met een overgebleven halve stronk bloemkool of stuk prei. Dat maakt gesneden groenten ondanks de plastic verpakking toch duurzaam, want je gooit zo minder weg. En wat ook lekker makkelijk is als je hoofd tijdens het boodschappen doen nog niet zo naar kokkerellen staat: je hoeft niet na te denken welke groenten er ook alweer allemaal lekker zijn in een Chinese wokschotel of door de bami. Nadelen zijn er ook, want voorgesneden groenten zijn uiteindelijk wel een stuk duurder dan wanneer je dezelfde hoeveelheid groenten vers koopt. En is voorgesneden groente eigenlijk wel net zo gezond als verse groente? We beantwoorden vijf vragen over voorgesneden groenten.

1. Zitten er vitamines in voorgesneden groenten?

Tijdens het snijden en schillen van groente gaan er altijd wat vitamines verloren. Lucht, licht, vocht en warmte zijn namelijk de vijanden van vitamines. Door groente te snijden, komen de vitamines in aanraking met zuurstof en worden ze onwerkzaam. Maar lang niet elke vitamine is even kwetsbaar. In alle groenten zit veel vitamine C en in groene (blad)groenten ook veel foliumzuur, en juist deze vitamines zijn gevoelig voor lucht en licht. Ook geldt: hoe kleiner je groente en fruit snijdt, hoe groter de blootstelling aan zuurstof en licht en hoe meer vitamines verloren gaan. Gelukkig gaat dat vitamineverlies niet heel snel. Pas uren na het snijden zijn er echt grote hoeveelheden vitamine verdwenen. Als je thuis je groente snijdt en het vervolgens direct bereidt, is er niks aan de hand. Om vitamineverlies in voorgesneden groenten zoveel mogelijk te beperken, worden de groenten na het snijden zo snel mogelijk verpakt onder een beschermende atmosfeer. Dit betekent dat de lucht in de verpakking is aangepast en er minder zuurstof in zit. Hierdoor doen voorgesneden groenten qua vitamines nauwelijks onder voor zelf gesneden groenten.  

2. Wat houdt voorgesneden groenten fris?

De ‘s ochtends in reepjes gesneden paprika of plakjes wortel die je als gezonde middagsnack mee naar je werk neemt, bevat uren later niet alleen minder vitamines. Je groentesnack ziet er ook een stuk minder appetijtelijk uit: de groenten zijn verkleurd, slap of uitgedroogd. En die dunne linten courgetti die je een paar uur van tevoren al hebt gesneden voor een pastamaaltijd ’s avonds, zijn ineens veranderd in een klef hoopje slierten, door het vocht dat er uit is gelekt. Hoe kan het dat voorgesneden groenten in een zakje er wél fris uit blijven zien? En hoe blijven ze zo lang houdbaar? Ook dat komt door de speciale verpakking. De voorgesneden groenten worden zuurstofvrij verpakt en er worden special verpakkingsgassen aan de verpakking toegevoegd om de inhoud langer goed te houden. Deze verpakkingsgassen zijn veilig en goedgekeurd door de Europese Unie. Op het etiket staat dan aangegeven ‘verpakt onder beschermende atmosfeer’. Deze gassen veranderen het product zelf niet en op het moment dat je de verpakking opent, vervliegen ze weer.

3. Is er een grotere kans op vervuilingen of bacteriën in voorgesneden groente?

Na het snijden is groente veel kwetsbaarder voor bederf. Toch is de kans op schadelijke bacteriën in zakjes voorgesneden groenten maar heel klein, dankzij de beschermende gassen en strikte hygiëneregels in de fabriek waar de groenten gesneden worden. Zolang de verpakking niet open is gegaan en je de houdbaarheidsdatum en koelinstructies in acht neemt, is voorgesneden groente zeer veilig om te eten. Het komt wel eens voor dat het zakje van de verpakte groenten een beetje bol staat. Dit wordt veroorzaakt door het gas dat in het zakje zit in combinatie met het “ademen” van de producten. Een opbollend zakje betekent dus niet dat de inhoud bedorven is, je kunt het gewoon nog eten. Check wel altijd even of de groenten nog niet over de houdbaarheidsdatum zijn, of te lang buiten de koelkast zijn bewaard.

4. Hoe bewaar je voorgesneden groenten het beste?

Voorgesneden groenten kun je gebruiken tot de houdbaarheidsdatum die op het zakje aangeven staat. Net als voor andere gekoelde producten geldt ook voor voorgesneden groenten dat je ze koel moet bewaren tot gebruik. Leg ze na aanschaf dus zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen 2 uur, in de groentela van je koelkast. Houd er ook rekening mee dat alleen in gesloten zakjes beschermende gassen aanwezig zijn. Zodra een zakje geopend wordt, vervliegen de gassen en gaat het vitamineverlies in de voorgesneden groenten weer verder. Gebruik je maar een half zakje groenten voor je maaltijd? Frommel dan niet het zakje dicht om het vervolgens nog een paar dagen in de koelkast te bewaren, maar verpak de overgebleven groenten zo licht- en luchtdicht mogelijk, bijvoorbeeld in een koelkastdoos. Bewaar het vervolgens maximaal een dag in de koelkast. Wil je de groenten langer bewaren, dan is de vriezer ook een optie. De zakjes met groenten zijn niet geschikt om zo in de vriezer te bewaren, maar je kunt de voorgesneden groente wel invriezen als je ze vooraf blancheert en daarna bewaart in een speciale diepvrieszak of diepvriesdoos. Blancheren is een kooktechniek waarbij je de groenten 2 minuten in kokend water legt en daarna gelijk met koud water afspoelt. Dit snelle koken doodt enzymen die je smaak en structuur van je groenten bederven. Het koude water stopt het kookproces, waardoor je groenten wel stevig de vriezer in gaan. Voorgesneden groenten kun je zo nog 3 maanden bewaren. Groenten die veel water bevatten zoals sla en tomaat, kan je beter niet invriezen. Tijdens het ontdooien geeft de groente dan zoveel water af dat er weinig van overblijft.

5. Hoe bereid je voorgesneden groenten het best?

Ook bij de bereiding dient het groentegemak de mens, want op veel zakjes voorgesneden groenten staan al instructies of recepten voor de bereiding. Toch zijn er een paar dingen waar je op kunt letten, om zoveel mogelijk te profiteren van alle gezonde vitamines en mineralen in groenten. Zowel voor voorgesneden als voor vers gesneden groenten geldt dat er bij het koken zo’n 20 tot 50 procent van de in water oplosbare vitamines, zoals vitamine C en foliumzuur, verloren gaan. Ook mineralen zoals kalium zijn oplosbaar en gaan voor een deel over in het kookwater. Je kunt het verlies van deze vitamines en mineralen beperken door de groente niet langer te koken dan nodig is, en in zo min mogelijk water. Doe de groente pas in de pan als het water kookt, en hergebruik het kookwater bijvoorbeeld weer in een saus of als soep. Zo spoel je geen vitamines en mineralen door het afvoerputje van je gootsteen. En varieer in je bereiding door groente te stomen, roerbakken of te grillen. Je gebruikt dan geen vocht waarin vitamines en mineralen kunnen oplossen en je eet ook nog eens lekker gevarieerd.

Samengevat: hoe gezond scoren voorgesneden groenten?

Qua vitamines en mineralen scoren voorgesneden groenten bijna net zo goed als wanneer je verse groenten zelf snijdt. Een ander gezond voordeel is dat voorgesneden groenten het voor veel mensen makkelijker maken om groenten te eten. Vooral de zakken met gemengde groenten zorgen voor wat extra variatie op ons bord, en ook dat is gezond. Een minpunt is de beperkte portie. Voor een gezonde maaltijd met minimaal 250 gram groente, moet je al snel meerdere zakken kopen. Ook voor je portemonnee is dat minder gezond.

Dit artikel is geschreven door Sophie Luderer. Sophie is diëtist. Ruim 20 jaar adviseerde ze patiënten in ziekenhuizen en op dialyseafdelingen. Haar missie is iedereen zo goed mogelijk te informeren en ingewikkelde informatie behapbaar maken.