Moderne versie van het oerdieet
De raw food-filosofie staat met regelmaat van de klok ter discussie. 'Raw foodies' eten alleen voedsel dat niet wordt gekookt, gebakken of gebraden. Volgens hen gaan bij het koken van voedsel veel enzymen verloren die nodig zijn voor de vertering. Voedingsdeskundigen zijn echter kritisch over dit dieet.
De raw food-beweging stelt dat wij als moderne mens vervreemd zijn van het voedingspatroon waarop we geëvolueerd zijn. De oermens at noodgedwongen nooit gekookt voedsel: we leerden immers pas circa 400.000 jaar geleden vuur maken.
Gekookt voedsel
Rawfoodie Diana Store, eigenaar van het bedrijfje Raw Superfoods, vertelde in een interview uit 2007, verschenen in het blad Onkruid: "Het verhitten van voedsel doet vrijwel nooit iets positiefs voor de voedingswaarde, maar het vernietigt wel allerlei vitaminen en enzymen, verstoort de vet- en eiwitbalans en is funest voor kleur, smaak en structuur. De mens is bovendien niet gemaakt om gekookt voedsel te eten. Er ontstaan gifstoffen in het lichaam en de weerstand vermindert. En dan heb ik het nog niet over alle chemische toevoegingen in het modale supermarktvoedsel."
Store beweert dat ze sinds ze in 2000 is gestopt met het eten van gekookt voedsel (inclusief brood) nooit meer ziek is geweest, beter slaapt, zich beter kan concentreren en meer energie heeft. Dat dankt ze naar eigen zeggen aan het feit dat in haar voedsel allerlei belangrijke enzymen intact blijven. "Maar", zegt ze: "het blijft belangrijk lekker en gevarieerd te eten en dat doe ik ook."
Maar...
Voedingsdeskundigen stellen vragen bij het dieet, dat immers veel verder gaat dan terugkeren naar het eetpatroon van onze verre voorvaderen. Zo hoort tot de uitgangspunten van de raw food-beweging dat er geen vlees en vis wordt gegeten en dat ook zuivel en eieren af te raden zijn omdat ze "van weinig waarde zouden zijn en een bron van allergieën vormen." In de praktijk is raw food dan ook veganistisch. In een dergelijk eetpatroon ontbreken essentiële voedingsstoffen, met name de vitamine B12 die uitsluitend in voedsel van dierlijke oorsprong voorkomt.
Wat vindt het Voedingscentrum?
Het Voedingscentrum raadt dan ook af om uitsluitend rauw voedsel te eten. "Eenzijdige voeding is nooit gezond", luidt het op de website van deze voorlichter. "De veronderstelde voordelen wegen niet op tegen de nadelen." Inderdaad sluit je met een dieet uitsluitend bestaand uit rauw voedsel overgewicht zo ongeveer uit, maar uiteindelijk leidt het tot ondervoeding en chronische tekorten.
Het is bovendien een denkfout te veronderstellen dat rauw voedsel meer voedingsstoffen aan het lichaam levert dan gekookte groente. Integendeel: door het koken van groenten breken de celwanden open, waardoor het lichaam ze beter verteert en de voedingsstoffen beter kan opnemen, aldus het Voedingscentrum.
En die oermens dan?
Het is meer dan waarschijnlijk dat de oermens — die sowieso gemiddeld nog niet half zo oud werd als wij tegenwoordig, al ligt dat ook aan hygiëne, gezondheidszorg en de afwezigheid van natuurlijke vijanden —zich niet hoofdzakelijk voedde met groenten. Zijn dieet bestond vrijwel zeker grotendeels uit fruit en noten, aangevuld met een relatief kleine hoeveelheid dierlijke eiwitten uit insecten, schaaldieren en mogelijk ook vis. Allemaal rauw dus. Maar veganisme was een luxe die de oermens zich beslist niet kon veroorloven.
