Levend sap, bestaat dat wel?

Wat bedoelt men nu eigenlijk met 'levend sap'? Dat is sap waarin volgens reclameverhalen nog alle waardevolle vitamines en enzymen behouden zijn gebleven. Je zou dit levende sap krijgen door groenten en fruit heel langzaam, en op lage temperatuur te persen, in een slowjuicer. Zo blijven alle voedingsstoffen optimaal behouden.

Groenten leven nog

Vorig jaar bleek uit Amerikaans onderzoek dat groenten na de oogst nog verder 'leven'. Ze hebben een dag-nachtritme, dat van slag kan raken als ze in het donker worden bewaard. Bovendien maken ze ook na de oogst nog natuurlijke beschermstoffen aan, de glucosinulaten. Die stoffen zijn gezond voor ons, omdat ze werken als antioxidant. Maar ze hebben ook invloed op de smaak. Hoe later op de dag, hoe minder glucosinolaten. Een spruitje dat ‘s ochtends wordt geoogst kan dus anders smaken dan een spruitje dat in de namiddag wordt geoogst. Bij het persen van sap blijven deze glucosinolaten behouden. Bij verhitting gaan ze deels (maar niet helemaal!) verloren.

Vitamines

Ook voor vitamines is sap een goede bron. Want vitamines kan ons lichaam niet zelf maken en die moeten dus in onze voeding (en in de sappen die we drinken) voorkomen. In versgeperst sap zitten inderdaad veel vitamines. Al gaat er altijd wel iets van de vitamines verloren door het persen, hoe langzaam en voorzichtig dat ook gebeurt.

Enzymen

En dat er enzymen in 'levend' sap zitten? Dat klopt zeker. En juist als je op lage temperatuur (niet meer dan 50° Celsius) sappen perst, blijven de enzymen in stand. Dat klinkt prachtig, maar helaas: in jouw lichaam kunnen ze hun werk niet doen. Enzymen zijn eiwitten, en daar maakt ons maagdarmstelsel gehakt van. Alleen al door het zure maagsap gaan ze grotendeels verloren. In de darmen worden de enzymen afgebroken tot aminozuren en dan vervolgens omgezet tot lichaamseigen eiwitten. Dat kunnen weer enzymen zijn, maar ook bijvoorbeeld spiereiwitten.

Chlorofyl

Sapjes met groene bladgroenten, en natuurlijk het tarwegrassap, zien er prachtig groen uit. Dat komt door de groene, natuurlijke kleurstof chlorofyl. Met weinig overdrijving kun je stellen dat ons voortbestaan als mens mogelijk is gemaakt dankzij dit groene spul. Planten kunnen in chlorofyl zonlicht opvangen. Dat zonlicht wordt omgezet in energie, waardoor de plant uit water en stikstof vervolgens suikers kan maken. Dit wonderbaarlijke proces heet fotosynthese en het is de basis voor alle energiebronnen in ons voedsel. Melk? Gemaakt door koeien die gras eten. Vlees: van dieren die planten hebben gegeten. Fruit? De heerlijke zoete smaak wordt mogelijk gemaakt dankzij fotosynthese.

Hulde aan chlorofyl dus! Maar helaas… in onze voeding hebben we er niet veel aan, behalve dat het kleur geeft aan ons eten. Wij zijn geen planten en kunnen niets met dit stofje aanvangen. De claim dat chlorofyl volop aanwezig is in levend sap, is waar. Maar we kunnen het niet benutten. 

Levend kauwen

Wil je voedsel dat écht onbewerkt is? Maak er dan geen sap van, maar kauw rauwe groenten en fruit gewoon zelf. Zo behoud je alle vitamines, enzymen en chlorofyl, maar óók de vezels! Want die gaan wel grotendeels verloren bij het maken van sap. En juist die vezels zijn essentieel voor een goede werking van je spijsverteringskanaal. Ze vormen namelijk een voedingsbodem voor de bacteriën die in je darmen verblijven. Helemaal aan het einde van je spijsvertering, in de dikke darm, huizen de meeste bacteriën. Die zijn verzot op onverteerde voedselresten, de vezels dus. Bij het verteren daarvan maken ze gezonde stoffen voor ons lichaam aan. En ook de aanwezigheid van de bacteriën zelf in onze darmen is goed voor onze gezondheid: het is een onderdeel van onze weerstand.