Verwennen of opvoeden?

"Voor mijn eigen kinderen was ik vroeger veel strenger." Hoe vaak je dat niet hoort zeggen als je naar de opa's en oma's van nu luistert. Eigenlijk is dat ook wel logisch. Als ouder ben je verantwoordelijk voor álle aspecten van de opvoeding.

Consequent blijven

Niet alleen voor de leuke, maar ook voor de minder leuke kanten. Je moet grenzen stellen voor je kind en daarin consequent blijven. Je moet hem terechtwijzen en straffen als dat nodig is, terwijl hij voortdurend uitprobeert hoever hij kan gaan in zijn ondeugende gedrag.

Andere rol als grootouder

Tegen de tijd dat je opa of oma bent, ligt je rol anders. Het belangrijkste verschil met vroeger: je bent niet meer rechtstreeks verantwoordelijk voor de opvoeding. Alle moeilijke beslissingen zijn nu in principe voor rekening van de ouders.

Jij kunt je dus concentreren op die dingen die kinderen zo gezellig vinden. Samen naar de speeltuin, eendjes voeren in het park, lekker pannenkoeken bakken of wat ze maar willen. Voor de meeste mensen is dit een periode om echt van te genieten.

Opvoedkundige keuzes

Maar hoewel je als grootouder niet meer direct verantwoordelijk bent voor deze taak, kijk je misschien wel eens met gefronste wenkbrauwen naar de opvoedkundige keuzes van je kinderen. Wat is er bijvoorbeeld gebeurd met de rust, reinheid en regelmaat van vroeger?

Tegenwoordig worden die kleintjes overal maar mee naartoe gesleept. En eten wat de pot schaft was toch een prima principe? Waarom krijgen ze nu vooral wat ze lusten? Het zijn maar een paar van die voorbeelden waar je zelf misschien ook wel moeite mee hebt.

Je eigen regels

Natuurlijk hoeft dat niet meteen tot moeilijke situaties te leiden. Iedereen voedt nou eenmaal anders op en iedereen moet zelf ondervinden wat het beste werkt. Toch vraag je je misschien af of je in jouw huis je eigen regels kunt stellen.

Regels die misschien strenger zijn dan je kleinkinderen thuis gewend zijn, of die hen juist meer vrijheid geven. Zeker als je oppasoma of -opa bent en de kleintjes regelmatig over de vloer hebt, is dat een belangrijke vraag. We geven graag de volgende adviezen mee.

Bij kleintjes ritme van papa en mama aanhouden

• Bij kinderen die jonger zijn dan een jaar of drie, is het belangrijk om niet te veel tegenstrijdige boodschappen te geven. Dat snappen ze niet en maakt hen onzeker. Probeer dus de regels van papa en mama aan te houden. Doen ze thuis altijd een middagslaapje om twee uur? Dan bij jou thuis ook. Krijgt je kleinkind van zijn ouders te drinken als hij er om vraagt? Dan krijgt hij dat ook van jou.

Oudere kinderen snappen regels

• Kinderen die wat ouder zijn, snappen veel beter dat er bij verschillende mensen verschillende regels gelden. Dat hij bij jou bijvoorbeeld wat meer verwend wordt. Dat hij van 'Opa Snoep' vaker wat lekkers mag pakken dan thuis. Dat hij bij oma soms langer mag opblijven. Verwennen is geen enkel probleem, maar overdrijf het niet en laat het geen gewoonte worden. Anders wordt het voor de ouders wel heel moeilijk om weer naar de orde van de dag over te gaan. Zeker als je regelmatig oppast, is dit een belangrijk advies.

Maak afspraken met de ouders

• Of je nou mildere of juist strengere regels wilt aanhouden, zorg dat je hierover duidelijke afspraken maakt met de ouders. Anders kunnen er alleen maar conflicten ontstaan. Het laatste wat je wilt, is dat je kleinkind het middelpunt wordt van allerlei ruzies en misverstanden. Of dat je kleinkind zich bij jou steeds als een engeltje gedraagt, maar thuis steevast in een onhandelbaar heksje verandert. ("Bij opa en oma hoef ik mijn spruitjes niet op te eten!") Hoe duidelijker jullie afspraken zijn, hoe duidelijker jij en de ouders kunnen zeggen: "Thuis is het zo, en bij opa en oma is het anders."

Dring je keuzes niet op

• Bekritiseer je kinderen niet om hun opvoedkundige keuzes, zeker niet waar de kleinkinderen bij zijn. Zorg ervoor dat ze altijd bij je terecht kunnen voor raad en advies, zonder je daarbij op te dringen. Bemoeienis met de opvoeding blijft nou eenmaal een teer punt. Bovendien: hoe minder je over al die opvoedkundige problemen piekert, hoe meer je kunt genieten van de gezellige momenten met je kleinkind!