Wat is een luie maag?

1. Welke maagklachten komen veel voor?

Een branderig, stekend gevoel achter het borstbeen of in de keel (brandend maagzuur), maar ook pijn of een branderig, onaangenaam gevoel in de bovenbuik komen vaak voor. Net als veel moeten boeren, een opgeblazen gevoel en misselijkheid. Deze klachten kunnen in combinatie voorkomen. Op grond van deze klachten alleen, is het heel moeilijk te zeggen wat iemand precies mankeert.

2. Hoeveel mensen hebben er last van?

Ongeveer één op de vier mensen heeft wel eens last van maagklachten. Een groot deel van deze mensen heeft last van brandend maagzuur. Dat veroorzaakt een brandend of drukkend gevoel achter het borstbeen en oprispingen. Ze hoeven daarbij echter geen zuur te proeven.
Sommige mensen hebben een maagzweer. Die hebben vooral last van pijn in de maagstreek, maar ze kunnen vaak niet precies aanwijzen waar. Soms is de pijn heftiger na het eten, soms juist meer op een lege maag. Andere mensen hebben een luie maag.

3. Wat is een luie maag?

Een maag die minder beweegt dan gewenst is. Normaal beweegt de maag zodra er voedsel inkomt. De maagspieren kneden het voedsel en vermengen het met sappen die de maag produceert. De klachten door een luie maag variëren nogal: druk op de maag, een opgeblazen gevoel, snel een vol gevoel, opboeren, oprispingen, misselijkheid en soms braken na het eten. De luie maag kan een oorzaak van brandend maagzuur zijn.

4. Wat veroorzaakt een luie maag?

Dat weet men nog niet. Wel is bekend dat sommige geneesmiddelen, zoals kalmeringspillen, de maagactie kunnen vertragen. Ook werkt de maag trager wanneer je gespannen bent en kunnen mensen met diabetes er last van krijgen.

5. En brandend maagzuur?

Brandend maagzuur kan veroorzaakt worden doordat het klepje van de slokdarm naar de maag slecht werkt, waardoor de maaginhoud terugstroomt naar de slokdarm. Dat terugstromen heet 'reflux'. Bij het ouder worden kan dit klepje verslappen, maar ook bij bijvoorbeeld overgewicht. Het kan ook verslappen door bepaalde stoffen, zoals alcohol, koffie, pepermunt, chocola en nicotine. Twee andere oorzaken van brandend maagzuur zijn een luie maag en een breukje in het middenrif.

6. Wat veroorzaakt een maagzweer?

Lange tijd werd gedacht dat maagsap of stress de boosdoeners waren. Maar in 1982 ontdekten Marshall en Warren een andere oorzaak: de bacterie Helicobacter pylorie. In 2005 kregen zij voor deze ontdekking de nobelprijs. We weten nu dat meer dan 90 procent van de zweren van de twaalfvingerige darm en meer dan 80 procent van de maagzweren door deze bacterie komt.

7. Wat kun je er zelf tegen doen?

Vaak gaan maagklachten vanzelf over. De volgende maatregelen kunnen helpen:

• Niet haastig eten, maar het voedsel goed kauwen.
• Meerdere kleine maaltijden nemen
• Drie uur voor het slapen gaan niet eten
• De buik niet insnoeren

Vermijd daarnaast voedsel dat de klachten verergert. Wat ook kan helpen, is om te stoppen met roken, te ontspannen en – bij overgewicht – af te vallen. Zelfzorgmiddelen kun je uitproberen, maar gebruik ze slechts enkele dagen tot weken. Houd je last, vraag dan advies aan je huisarts.

8. Wanneer moet je naar de huisarts?

Direct bij heftige pijn, bloed overgeven of een gitzwarte ontlasting (tenzij je actieve kool als diarreeremmer hebt gebruikt). Maak ook een afspraak als de klachten steeds erger worden, als het eten moeilijk zakt, als je gedurende enkele weken elke dag maagklachten hebt of als je om onverklaarbare reden afvalt. Hetzelfde geldt als de eigen maatregelen niet binnen enkele weken helpen. De huisarts kan direct of na nader onderzoek een diagnose stellen en de bijpassende leefregels en medicijnen voorschrijven. Voor zuurbranden, een maagzweer en een luie maag bestaan geneesmiddelen die in veel gevallen helpen.