Middenrif: gespierde scheidingswand

Het middenrif oftewel het diafragma is een grote, koepelvormige spier in de buik. Hij scheidt de borstholte van de buikholte. Zo zitten het hart en de longen erboven, de maag en darmen bevinden zich eronder.

Nodig voor ademhaling

Het middenrif speelt een belangrijke rol in de ademhaling. Door deze spier aan te spannen en naar beneden te trekken, wordt de borstholte groter en stromen je longen vol lucht. Ontspan je het middenrif, dan wordt de lucht naar buiten geduwd en adem je uit. Meestal doe je dit onbewust. Hierbij zie je je buik en borst op en neer bewegen.

De hik

Soms trekt het middenrif zomaar flink samen. Hierdoor stop je even met ademen, komt de lucht met een schokje naar buiten en sluiten de stembanden zich. Dat zorgt voor een kenmerkend geluidje: een hik. Je kunt de hik krijgen als je te snel eet of drinkt, niet goed kauwt of een drankje met koolzuur drinkt. Meestal gaat het snel vanzelf over, maar bij bepaalde aandoeningen of door onbekende oorzaken kan het hikken ook heel lang aanhouden.

Hik je urenlang of komt het steeds terug, dan is een bezoek aan de huisarts dus aan te raden. 

Middenrifsbreuk

In het middenrif zit een kleine opening. Daar loopt de slokdarm doorheen. Is deze opening groter dan normaal, dan spreken we van een middenrifsbreukje (ook wel hernia diafragmaticah, hiatus hernia en sliding hernia genoemd). Zo’n breukje kan aangeboren zijn of ontstaan door een ongeval of verslapping van het middenrifspier.

Een middenrifsbreuk komt vaak voor en geeft lang niet altijd klachten. Pas als je maag gedeeltelijk omhoog komt door de te wijde opening, krijg je er last van. Dit kan er namelijk voor zorgen dat het sluitspiertje tussen de slokdarm en de maag niet goed sluit, waardoor de inhoud van de maag terugstroomt naar de slokdarm.

Verlamming

Het middenrif kan aan één kant of volledig verlamd raken na een operatie, blessure of als gevolg van verschillende ziektes, zoals spierziektes en neurologische aandoeningen. Een eenzijdige verlamming geeft niet altijd problemen, een tweezijdige verlamming van het middenrif wel.

Een slecht functionerend middenrif maakt ademhalen lastiger. Daardoor ademen mensen met een verlamd middenrif sneller en oppervlakkiger. Ook krijgen ze het eerder benauwd en lopen ze een groter risico op een longontsteking.