Geen twijfel over effecten vitamines
‘Vitaminesupplementen zijn zinloos’ en ‘multivitamines zijn geldverspilling’ kopten kranten en websites afgelopen week. Volgens Britse en Amerikaanse wetenschappers voorkomen ze geen chronische ziekten en beschermen ze ook niet tegen cognitieve achteruitgang. We vroegen het Vitamine Informatie Bureau om een reactie.
Vitamines zijn dus geen wondermiddelen, dat is geen nieuws. Gezonde mensen worden er niet gezonder van.
Het menselijk lichaam kan niet zonder vitamines. Elke dag gezonde en gevarieerde voeding is dan ook belangrijk. Zo is vitamine C belangrijk voor de weerstand, speelt vitamine D een rol bij de botten en kunnen verschillende B-vitamines helpen bij vermoeidheid. Deze claims zijn wetenschappelijk bewezen, aldus de EFSA, de Europese voedsel- en warenautoriteit, een onderzoeksinstituut dat de Europese Commissie adviseert.
Recent verschenen er drie publicaties in het vakblad Annals of Internal Medicine. Naar aanleiding daarvan verschenen er berichten in de media dat supplementen niet zinvol zouden zijn. Waar hebben de onderzoekers precies naar gekeken? Het Vitamine Informatie Bureau zet het op een rij.
Preventie van chronische ziekten
In een van de onderzoeken zijn tientallen studies op een rij gezet naar het effect van diverse vitaminesupplementen op chronische ziekten als kanker en hart- en vaatziekten. Meestal ging het om supplementen met één of enkele vitamines. De onderzoekers concluderen dat er weinig bewijs is voor een preventief effect. Wel is in twee studies een klein, significant effect van multivitamines gevonden: bij mannen ging een multivitamine gepaard met een kleinere kans op kanker. Dat er alleen bij multivitamines een effect is gevonden, is eigenlijk heel logisch. Het draait om een combinatie van alle vitamines en mineralen, die in het lichaam met elkaar samenwerken.
De tweede studie is specifiek uitgevoerd bij mensen die al eerder een hartinfarct hadden gehad. De conclusie: een hoog gedoseerd (100 tot 300 procent van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid) vitaminesupplement had geen effect op nieuwe problemen aan hart- en bloedvaten.
Het Vitamine Informatie Bureau raadt aan om te kiezen voor een normaal gedoseerd supplement ter aanvulling op de voeding. Van nog meer vitamines word je niet extra gezond en het is in elk geval verstandig om niet te kiezen voor hoeveelheden boven de veilige bovengrens.
Cognitieve achteruitgang
In de laatste studie bleek een multivitaminesupplement cognitieve achteruitgang niet te voorkomen. Deze studie is uitgevoerd bij mannelijke artsen van 65 jaar en ouder uit de Verenigde Staten. De onderzoekers geven aan dat de ongetwijfeld gezonde levenswijze van deze hoogopgeleide mannen van invloed kan zijn op het gebrek aan resultaat.
Waarom zijn vitamines belangrijk?
Vitamines zijn van groot belang voor verschillende functies in het lichaam en ze zijn iedere dag nodig. Niet voor niets heeft de Gezondheidsraad er Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheden (ADH’s) voor opgesteld. Ze zijn een onderdeel van een gezonde voeding en voor wie het niet lukt om gezond te eten is aanvulling in de vorm van een multivitamine zinvol. In de nieuwe publicaties wordt ook aangegeven dat het gaat om studies onder gezonde mensen zonder bekende tekorten. De onderzoekers geven bijvoorbeeld aan dat toekomstig onderzoek zich zou moeten richten op het effect van supplementen voor mensen die niet gezond eten, van wie vaststaat dat ze vitaminetekorten hebben, of die tot risicogroepen behoren.
Alleen de volgende risicogroepen hebben naast hun dagelijkse voeding een supplement nodig, ook al eten zij nog zo gezond:
• Vrouwen die zwanger zijn of willen worden
• Baby’s
• Kinderen tot vier jaar
• Vrouwen boven de 50 jaar
• Mannen en vrouwen boven de 70 jaar
• Mensen die niet voldoende buiten komen of hun huid bedekken
• Mensen met een donkere of getinte huid
• Veganisten
Daarnaast zijn er groepen die extra op hun (eet)gewoontes moeten letten vanwege een grotere kans op een vitaminetekort; (top)sporters, lijners, ouderen, rokers, vegetariërs, zieken en medicijngebruikers. Het beste is om de (eet)gewoontes aan te passen, maar als dit niet lukt, dan kan een multivitamine voor aanvulling zorgen.
Een gezonde leefstijl telt
Wat kunnen mensen nu doen om de kans op chronische ziekten te verkleinen? Allereerst gezond en gevarieerd eten, zodat het lichaam alle essentiële stoffen binnenkrijgt als vitamines, mineralen en vezels. Naast een gezonde voeding is voldoende beweging belangrijk en ook niet roken en voldoende slapen en ontspannen horen bij een gezonde leefstijl.
- Vitamine Informatie Bureau
