Wat is myasthenia gravis?

Wat is myasthenia gravis?

Om te kunnen bewegen, geven onze hersenen prikkels aan de spieren. Dat doen ze via 'ontvangers' op de spieren. Deze ontvangers geven de prikkels van de zenuwen door aan de spieren. Bij iemand met myasthenia gravis zijn die ontvangers op de spieren beschadigd of geblokkeerd. De prikkels worden daardoor niet goed doorgegeven. De spieren raken steeds zwakker. Hierdoor krijgt iemand met myasthenia gravis vaak onder meer problemen met slikken en kauwen.

Er zijn verschillende typen myasthenia gravis, maar de symptomen zijn hetzelfde. Het begint met zwakkere spieren in het gezicht. Daarna worden ook andere spieren zwakker, zoals die in de benen en armen, en soms de ademhalingsspieren. De spieren raken abnormaal vermoeid. Ook kan iemand met myasthenia gravis last krijgen van verlammingen.

Oorzaken van myasthenia gravis

De oorzaak van myasthenia gravis is dat het eigen afweersysteem de ontvangers tussen zenuwen en spieren aanvalt met antistoffen. Myasthenia gravis noem je daarom een auto-immuunziekte. Het afweersysteem hoort alleen bacteriën en virussen aan te vallen. Bij een auto-immuunziekte valt het afweersysteem delen van je lichaam aan. Waarom dit gebeurt, is niet bekend. Bij myasthenia gravis valt het lichaam de stoffen aan die zorgen voor de prikkeloverdracht van de zenuwen naar de spieren.

Ook kan de oorzaak van myasthenia gravis erfelijkheid zijn. Waarschijnlijk erft de ziekte multifactoriëel over. Multifactoriëel betekent dat of je een ziekte krijgt, afhangt van omgevingsfactoren én erfelijke aanleg. Welke erfelijke aanleg dat precies is, is niet bekend. Daardoor kun je geen DNA-test doen om uit te zoeken of je meer kans hebt om deze spierziekte te krijgen.

Symptomen van myasthenia gravis

Een van de belangrijkste symptomen van myasthenia gravis is dat iemands spierkracht sterk wisselt. De ene dag heeft iemand met de ziekte veel last van zwakte in de spieren, de andere dag bijna niet. Ook valt bij deze ziekte op dat hoe actiever iemand is, hoe zwakker de spieren worden. Na rust wordt het meestal weer beter.

De klachten verschillen per persoon. Vaak hebben mensen last van een of slechts een paar symptomen. Maar weinig mensen hebben alle symptomen. ’s Morgens zijn de klachten vaak nog mild, maar later op de dag worden ze erger.

Meestal merkt iemand met myasthenia gravis dat de spieren van zijn of haar ogen, gezicht en nek af en toe zwakker zijn. Daarna ontstaat de spierzwakte vaak in armen en benen. Ook kan iemand met de ziekte problemen met ademhalen krijgen, al komt dat weinig voor. De spierzwakte kan dus op veel plekken voorkomen, maar sommige mensen hebben alleen last van een bepaalde groep spieren, zoals van de spieren van hun hoofd.

De symptomen en de ernst van myasthenia gravis verschillen per persoon. Klachten die veel voorkomen bij myasthenia gravis zijn:

• hangende oogleden
• dubbelzien
• moeite met slikken
• moeite met spreken
• zwakke nekspieren
• zwakke arm- en beenspieren

Risicofactoren en -groepen

Myasthenia gravis treft mensen van alle leeftijden, maar komt veel voor bij meisjes en vrouwen tussen de 15 en 50 jaar. Boven de 60 jaar zijn het juist vaker mannen die myasthenia gravis hebben. Ongeveer 10 op de 100.000 mensen krijgen te maken met de spierziekte.

Sommige medicijnen kunnen de symptomen van myasthenia gravis erger maken, bijvoorbeeld antibiotica, rustgevende medicijnen zoals oxazepam, bètablokkers en lidocaine. Tandartsen gebruiken vaak lidocaine om te verdoven.

Zwangere vrouwen met myasthenia gravis vormen ook een risicogroep. Het is mogelijk dat de antistoffen die de spierziekte veroorzaken, via de placenta bij hun ongeboren baby komen. Hierdoor kan de baby meteen na de geboorte last hebben van bijvoorbeeld zwakte van bepaalde spieren, problemen met ademhalen en moeite met zuigen. Deze problemen bij een baby gaan binnen zes weken over.

Behandeling van myasthenia gravis

De spierziekte myasthenia gravis is niet te genezen. De behandeling bestaat daarom uit het minder laten zijn van de klachten. Er zijn verschillende behandelmethoden voor myasthenia gravis. De meeste hiervan onderdrukken het immuunsysteem. Ten eerste kunnen medicijnen helpen. Bepaalde medicijnen kunnen de spierkracht van iemand met myasthenia gravis verbeteren. Deze werken snel en kort. Daarom moet je deze nemen vlak voor een grote inspanning, bijvoorbeeld 30 minuten voordat je gaat eten. Klachten met kauwen en slikken tijdens het eten zijn daardoor minder. Maar deze medicijnen helpen niet altijd goed. In dat geval schrijft een arts vaak immuun-onderdrukkers voor. Een voorbeeld hiervan is prednison.

Ten tweede is het weghalen van de thymus een mogelijke behandeling bij myasthenia gravis. Artsen kiezen vaak voor het verwijderen van dit orgaan als een jong iemand deze spierziekte heeft. De thymus, ook wel bekend als zwezerik, speelt een rol bij het afweersysteem. Tot slot is het mogelijk om de antistoffen die de ziekte veroorzaken uit iemands bloed te halen. Het nadeel van deze behandeling is dat deze steeds opnieuw gedaan moet worden. Het lichaam maakt namelijk telkens weer nieuwe antistoffen aan. Naast de behandeling met medicijnen of via een operatie kunnen personen met deze ziekte er rekening mee houden dat emoties, stress of hevige inspanning de klachten soms erger maken.

Stellen van de diagnose

Een arts stelt de diagnose myasthenia gravis op basis van de symptomen die passen bij de ziekte. Daarnaast kan de ziekte door het onderzoeken van het bloed, de zenuwen en de spieren vastgesteld worden.

Prognose

Hoe myasthenia gravis verloopt, is voor artsen moeilijk te voorspellen. Vaak zie je dat de klachten in de eerste drie tot vijf jaar erger worden. Bij veel mensen stabiliseert de ziekte daarna. Bij sommige mensen worden de klachten op de lange termijn zelfs minder.

Meestal is de ziekte niet gevaarlijk. Heel zelden krijgt iemand met myasthenia gravis ernstige ademhalingsproblemen. Hij of zij moet dan naar het ziekenhuis om te worden beademd.