Littekens aan de binnenkant van de buik
De medische vooruitgang staat niet stil: er veel nieuwe ontwikkelingen. Naar welke nieuwe behandelingen kijken medisch specialisten uit? Steeds minder verklevingen. Daar hoopt Richard ten Broek op. Hij is buikchirurg in opleiding en junior principle investigator aan het Radboudumc in Nijmegen.
Een buikoperatie laat vaak een zichtbaar litteken achter op de buik. Minder bekend is dat er ook aan de binnenkant littekens achterblijven. Het grote verschil tussen beide is dat het litteken aan de buitenkant tweedimensionaal is; inwendig littekenweefsel is driedimensionaal. Soms groeien hierdoor organen aan elkaar vast. Dit soort littekens worden verklevingen genoemd. Artsen krijgen er steeds meer oog voor.
Chronisch buikpijn
“Van verklevingen heb je lang niet altijd last”, weet Ten Broek, “maar sommige patiënten houden hier een chronische buikpijn aan over. Ook komt het voor dat littekenweefsel in de weg zit bij een latere operatie in de buik. Bij vrouwen bestaat er een kans dat ze onvruchtbaar worden, omdat het littekenweefsel de weg tussen eileider en eierstok afsluit. Gevaarlijker wordt het bij een zogenaamde strengileus. Daarbij wordt de darm afgesloten en kan de ontlasting niet meer weg.”
CineMRI-scan
Met behulp van een zogeheten CineMRI-scan is de omvang van de verklevingen tegenwoordig goed in beeld te brengen. “Voor mensen met pijnklachten door verklevingen kan een operatie om deze los te maken uitkomst bieden, maar een probleem is dat verklevingen de neiging hebben om terug te groeien. Dit is te voorkomen door aan het eind van een operatie een biologisch afbreekbaar goedje toe te voegen dat verschillende wonden van elkaar gescheiden houdt, zodat ze niet aan elkaar vastgroeien”, aldus Ten Broek.
Eén op de vijf patiënten heeft hier desondanks geen baat bij. Daar groeien verklevingen toch opnieuw aan elkaar. “Ook op moleculair niveau zoeken we nu naar betere oplossingen, enerzijds om pijnklachten gerichter te kunnen behandelen, anderzijds om de terugkeer van verklevingen beter af te remmen.”
Dankzij kijkoperaties is het aantal verklevingen in de afgelopen twintig jaar met zo’n 30 procent verminderd, maar nog altijd één op de drie patiënten komt terug vanwege problemen. Ten Broek: “Gelukkig komt er tegenwoordig steeds meer aandacht voor verklevingen en de kwaliteit van leven na operaties.”
Dit artikel verscheen eerder in Plus Magazine januari 2021. Abonnee worden van het blad? Dat doet u in een handomdraai!