Gezond eten als je ziek bent

Getty Images

Als je ziek bent, is eten vaak niet het eerste waar je aan denkt. Je bent moe, hebt geen trek, medicijnen veranderen je smaak, je hebt pijn of moeite met het slikken of kunt eten niet binnen houden en bent misselijk. Lastig, want juist bij ziekte heeft het lichaam meer voedingsstoffen nodig dan normaal.

Net als bij zwaar werk of sport heeft het lichaam bij ziekte meer energie (calorieën), eiwitten en andere voedingsstoffen nodig dan normaal. Ook is het belangrijk om voldoende groente en fruit te eten: dit geeft je afweer een boost. Daarnaast is het belangrijk om je gewicht goed in de gaten te houden. Als je in korte tijd veel afvalt kun je het beste contact opnemen met je huisarts.

Gebrek aan eetlust

Heb je totaal geen trek? Probeer dan vaker te eten, in kleinere porties. De aanblik van een grotere maaltijd geeft je waarschijnlijk alleen maar nog minder eetlust. Kies daarom vooral dingen die je lekker vindt en neem daar een klein beetje van, zodra je het gevoel hebt dat je wat kunt eten. Snacks met veel voedingsstoffen als noten, yoghurt en worteltjes zijn een goede keuze.

Mondproblemen

Als je een droge mond of mondzweertjes hebt of juist last hebt met slikken, kun je beter niet te veel kauwen. Pureer of vermaal je eten of kies voor soep en smoothies. Echt eten blijft echter de beste keuze. Als je serieuze en langdurige problemen hebt met eten en slikken, kun je in overleg met een arts eventueel voor vloeibare maaltijdvervangers gaan.

Misselijkheid

Je eetgedrag bij misselijkheid kan afhankelijk zijn van de oorzaak. Soms ben je misselijk als gevolg van een lege maag of spanning, maar ook geneesmiddelen kunnen tot misselijkheid leiden. Vochttekort maakt het gevoel meestal erger, dus op de momenten dat je je niet zo misselijk voelt is het belangrijk om te eten en te drinken. Kleinere porties verspreid over de dag zijn beter dan grote maaltijden. Eet langzaam en vermijd sterke geuren als je daar niet tegen kunt.

Vermoeidheid

Koken is vaak niet het eerste waar je zin in hebt bij ziekte. Voor je laten koken of kant-en-klaarmaaltijden zijn dan ideaal. Zorg daarnaast voor snelle snacks als noten, snoepgroenten, hardgekookte eieren, cruesli en yoghurt. De hoofdmaaltijd kun je het best eten op het moment dat je de meeste energie hebt.

Buikproblemen

Buikpijn, diarree of obstipatie kunnen ook invloed hebben op je eetlust en voedingspatroon. Bij diarree is het vooral zaak om voldoende te drinken zodat je niet uitdroogt. ORS of met water aangelengde sportdrank zorgen ervoor dat je niet alleen je vocht op peil houdt, maar ook de hoeveelheid zouten en suiker. Probeer daarbij gewoon te blijven eten. Eet vooral waar je trek in hebt, ook vezels. De vezels werken als een soort spons en dikken de ontlasting in.

Ook bij obstipatie zijn vezels van belang. Net als voldoende drinken. En goed kauwen is belangrijk!

Langdurig ziek

Een paar dagen wat minder energie uit de voeding daar kan het lichaam nog wel tegen, maar zeker als je langdurig ziek bent is het van groot belang om te zorgen dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. De volgende tips kunnen je op weg helpen.

Gebruik kleinere maaltijden verspreid over de dag, minimaal zes keer.
Sla geen maaltijden over.
Varieer zo veel mogelijk.
Neem een broodmaaltijd als de warme maaltijd je tegenstaat.
Eet niet te snel en kauw goed.
Vermijd voedingsmiddelen die je tegenstaan.
Kies voor kant-en-klare gerechten als het klaarmaken van maaltijden je tegenstaat.
Neem geen of weinig bouillon of soep. Dit bevat weinig energie en eiwit, maar geeft wel een vol gevoel.
Drink niet te veel water of thee. Melkproducten bevatten meer eiwit, vitamines en energie.
Smeer extra margarine of boter op je brood.
Gebruik ruim broodbeleg, bijvoorbeeld twee plakken kaas of vleeswaren.
Maak vooral gebruik van volle melkproducten.