De onbekendere yogavormen

Kriya yoga

De naam Kriya, afkomstig uit het Sanskriet, is opgebouwd uit ‘Kri’ - handelen, en ‘ya’ - ziel. In basis hebben alle yogastromingen dus Kriya in zich. Door het doen van kriya’s, bepaalde opeenvolging van houdingen, leer je rust te vinden en los te komen van de wereld om je heen, maar ook van je ego of eventuele lichamelijke belemmeringen.

Kriya is echter ook een specifieke yogamethode die ervan uitgaat dat iedereen belast is met een karma uit vorige levens. Met behulp van yoga en meditatie kun je dat karma neutraliseren. De krachtige Kriyatechniek versnelt het proces naar neutralisatie.

Bij Kriya yoga wordt gebruik gemaakt van energetische oefeningen die het lichaam stukje bij beetje ‘opladen’. Daarnaast omvat het chakragerichte (geestelijke energiecentra in het lichaam) meditatie en chanting (het ritmisch spreken of zingen van woorden en geluiden).

Dru yoga

Als je je gevoelens beter weet te hanteren, ben je meer de basis over je leven. Dat is het uitgangspunt van Dru yoga. De ‘yoga van het hart’ wordt deze vorm ook wel genoemd. Je leert emoties als verdriet en boosheid loslaten met behulp van oefeningen, de zogenaamde Energy Block Release.

Het zijn zachte strekoefeningen, draaiingen en buigingen die spanningen uit gewrichten en spieren doen wegstromen. Er wordt vaak ook gebruik gemaakt van visualisaties en positieve zelfsuggesties (affirmaties). Typisch voor Dru yoga zijn rustige bewegingen in de houdingen. Vaak zijn het variaties op bekende houdingen. Gewrichten worden bijvoorbeeld vaak ontspannen en niet overstrekt.

Dru yoga legt een groot accent op de stilte in jezelf: Dhruva Nakshatra betekent poolster in het Sanskriet. De Dru yoga verwijst naar een innerlijk concentratiepunt, net zoals de poolster naar een vast punt aan de hemel verwijst. Bij Dru wordt de yoga ook gezien als een oefenterrein voor het dagelijks leven.

Kundalini yoga

Deze vorm van yoga komt uit de tantrische traditie die als uitgangspunt heeft dat alles met elkaar verbonden is. Het idee is dat je je lichaam gebruikt om tot bewustzijnsverruiming te komen, of dit nu via yoga, meditatie of seks is.

Het doel is energie van de lagere chakra’s - energiecentra met meer aardse en egocentrische verlangens - naar de hogere chakra’s laten stromen, die staan voor liefde en verbondenheid. Deze energie heet kundalini. Deze kundalini energie ligt opgeslagen in je eerste chakra, ter hoogte van het stuitbeen, en wordt ook wel verbeeld als opgerolde slapende slang. Kundalini yoga is een manier om de slang ‘wakker’ te maken en energie door je heen te laten stromen.

Typische voor Kundalini yoga is dat er in de houdingen veel bewogen wordt om de energie op te wekken: je draait rondjes vanuit het bekken of trekt bij het uitademen steeds krachtig je navel naar binnen. Een Kundalini les bestaat vaak ook uit ademhalingsoefeningen, meditaties en mantra’s.

Jivamukti yoga

Het is de yoga op Broadway. Veel bekende Amerikanen beoefenen Jivamukti yoga. Het is een van de negen erkende vormen van Hatha yoga en stond ook aan de wieg van Poweryoga.

Jivamukti betekent zoiets als ‘bevrijding tijdens het leven’. De stroming berust op vijf pijlers: Indiase geschriften, spirituele toewijding (bhakti), muziek als manier om dichter bij God te komen (Nada yoga), een meditatiesessie in de ochtend en geweldloosheid (Ahimsa). Deze laatste komt er in de praktijk onder andere op neer dat docenten op zijn minst vegetariër zijn en studenten worden aangemoedigd het te worden.

De manier waarop binnen de Jivamukti asana’s (houdingen) worden uitgevoerd druist in tegen meer traditionele vormen van yoga. Jivamukte bevat atletische en competitie-achtige elementen - het kan altijd hoger, sneller en beter - en is fysiek veeleisend. Volgens de organisatie dienen deze eisen een doel, namelijk verlichting en het opheffen van mentale blokkades.

Iyengar yoga

De stroming is vernoemd naar zijn grondlegger: B.K.S. Iyengar. Op het eerste gezicht lijkt het een sterk fysieke yoga. De nadruk ligt namelijk sterk op precisie, het in lijn brengen van houdingen, het lang aanhouden van de poses, de hulpmiddelen als blokken en riemen en het feit dat er gecorrigeerd wordt tijdens de lessen. Toch is ook Iyengar yoga gericht op spiritualiteit.

Door uiterst aandachtig en nauwkeurig yoga te beoefenen kun je de poort naar de ziel openen. Er onstaat een evenwicht tussen links en rechts, onder en boven, lichaam en geest, ratio en gevoel en de linker- en rechterhersenhelft. Door alles in lijn te brengen, ontwikkel je uiteindelijk ook de geest.

Anusara yoga

De Anusara yoga is gebaseerd op de oude tradities van tantrische filosofie en Hatha yoga. Het is een originele en moderne stijl. De methode is sierlijk en gericht op het hart, op vreugde en op het vergroten en verspreiden van shakti: levensenergie. Tijdens de lessen worden grappen gemaakt, maar dat lachen heeft een hoger doel.

De basis van de Anusara yoga zijn drie A’s: attitude (instelling), alignment (uitlijning) en action (actie). De instelling is de ‘intentie van het hart’, dit vormt de kracht achter elke yogahouding. Met de juiste intentie kan elke beweging een uitdrukking zijn van het goddelijke. De bedoeling van Anusara is om onze goddelijke natuur te laten ontwaken en het leven te vieren. Dat doe je onder andere via de adem, het zacht maken van je gezicht en een glimlach te laten verschijnen.

Met de juiste uitlijning kan volgens de Anusara yoga de levensenergie optimaal door het lichaam stromen. Die stroom van energie is de actie en dit resulteert in een gevoel van eenheid en vrijheid. Binnen de Anusara yoga worden ook vaak therapeutische aanpassingen gedaan bij blessures.

Kripalu yoga

Eigenlijk is de Kripalu yoga niet veel anders dan de meeste andere yogavormen. In Kripalu kan alles. En er zijn wel houdingen en technieken waarvan gezegd wordt dat ze typisch Kripalu zijn, maar in principe kun je die ook bij andere yogastromingen tegenkomen. Kripalu is een hele open, tolerante yogavorm waarin elementen uit allerlei varianten wordt gebruikt.

Binnen Kripalu maakt men geen onderscheid tussen goede en slechte technieken. Asana’s, ademhalingen, chakra’s, mantra’s: je kunt ze allemaal tegenkomen. Het gaat echter vooral om eerlijk leren kijken naar jezelf. En daarvoor hoef je niet ingewikkeld te doen. Iedere yogavorm of meditatietechniek kan je helpen om te ontdekken wie je werkelijk bent en dat is waar het bij Kripalu omdraait. Het gaat niet om op je hoofd staan; op je eigen benen leren staan is belangrijker.

Het uitgangspunt is bij elke les dat je zo goed bent als je je op dat moment voelt. De Kripalu yoga bestaat uit drie stadia: het fysieke niveau, de innerlijke beleving en de meditatie in beweging. In het derde stadium gaat alles wat je geleerd hebt eigenlijk vanzelf.

Satyananda yoga

Swami Satyananda wilde yoga toegankelijk maken voor zoveel mogelijk mensen. Waar het volgens hem vooral om draaide is bewustzijn in alles wat je doet. De yogavorm bevat aspecten uit verschillende yogastromingen. Praktisch betekent dit dat Satyanada yoga gebruik maakt van asana, pranayama en meditatie om lichaam en geest in harmonie te brengen.

Binnen de Satyananda yoga bestaan onder andere 34 oefeningen. De eerste serie bestaat uit anti-reumatische oefeningen om de gewrichten los te maken. De tweede groep richt zich op het spijsverteringsstelsel en de derde serie oefeningen wil de energiestroom in het lichaam verbeteren en ‘knopen’ doorbreken in het bekkengebied. Chinese geneeskundigen zien de oefeningen ook wel als acupunctuur zonder naalden.

Niet in elke les komen alle oefeningen aan bod. Sayananda richt zicht sterk op de bewustwording. De lessen hebben een meer spirituele inslag. Mantra zingen maakt ook deel uit van een sessie, net als een eindontspanning volgens Yoga Nidra: de slaap van de yogi’s. Bij Yoga Nidra verlaat je de staat van normaal waakzaam bewustzijn en ga je voorbij de droomstaat naar een staat waarbij je wakker bent, maar waarin je hersenen een overeenkomstige staat hebben als bij een diepe slaap.