Gezond frituren, kan dat?

Een eenvoudig patatje mét kan een ware delicatesse zijn. Even enkele minuutjes frituren en genieten maar. Aan dat frituren kun je beter iets meer aandacht besteden, want je kunt het op verschillende manieren doen: ongezond en op een gezondere manier. Hieronder een korte instructie 'gezond frituren'.

Vet of olie?

Om te beginnen: frituren kun je inderdaad op allerlei manieren doen, maar vet is het altijd. Nu heb je verschillende soorten vet: verkeerd, verzadigd vet en gezonder, onverzadigd vet. Het is dus het verstandigst om te frituren in onverzadigd vet. Vast frituurvet, zo’n grote bonk vet, is daarom af te raden. Maar vloeibaar frituurvet, olijfolie (maar geen 'extra vierge') en zonnebloemolie zijn prima keuzes.

Hoe heet?

Frituren bij een te hoge én bij een te lage temperatuur is niet goed. Te laag wil zeggen lager dan 150 graden Celsius. In zo'n geval neemt je frietje te veel olie op, waardoor hij wel erg vet wordt. Ook zal de smaak minder zijn. Boven de 175 graden kan de friet weer te heet worden, waardoor de buitenkant verbrandt en de binnenkant niet goed gaar wordt. Bovendien kan bij een heel hoge temperatuur veel acrylamide ontstaan, een stof die schadelijk kan zijn voor je gezondheid. Een temperatuur tegen de 175 graden is daarom ideaal. Je friet wordt niet te vet, wordt goed gaar en bevat minder acrylamide.

Hoe lang?

Frituur niet langer dan nodig. Dat klinkt simpel, en dat is het ook. Op de verpakkingen staan de bereidingstijden, houd je daaraan, ook weer om te veel acrylamidevorming te voorkomen. Voor zelfgemaakte friet geldt: stop met frituren wanneer deze goudgeel van kleur is.

Hoe vaak?

Eet gevarieerd, dus frituur met mate. Gebruik dan dikkere friet, die neemt minder vet op dan dunne friet. Frituren in de olie of het vet kan zo’n 5 tot 7 keer, daarna wordt het tijd om de boel te vervangen. Vervang olie of vet al eerder als de geur ervan erg sterk wordt, de kleur donker wordt of wanneer het gaat walmen. Vul gebruikte olie of vet niet aan met nieuwe olie of nieuw vet.

Oven

Ovenfriet wordt zonder vet bereid. Zorg wel dat je deze ook echt in de oven klaarmaakt. Ovenfriet bevat namelijk meer suikers, en wanneer je die frituurt wordt het acrylamidegehalte onnodig hoog. Overigens wil bereiden in de oven niet zeggen dat er helemaal geen acrylamidevorming plaatsvindt. Houd daarom ook hier de aanwijzingen op de verpakking aan.

Buitenshuis

Als je het jezelf helemaal gemakkelijk maakt en een frietje bij de snackbar haalt, kijk of vraag dan naar het beeldmerk Verantwoord frituren. Dit beeldmerk garandeert dat de bewuste tent vloeibaar vet gebruikt om te frituren, en dus geen vast vet met zijn vele verzadigde vetten en transvetten.

Rond elk onderwerp over voeding en gezondheid is discussie, al dan niet wetenschappelijk. Gezondheidsnet volgt daarom de officiële richtlijnen van de Gezondheidsraad, het Voedingscentrum en het RIVM. Over die richtlijnen is wetenschappelijke consensus. Wanneer die kennis wordt ingehaald door de actualiteit, worden artikelen uiteraard aangepast.