Wie op middelbare leeftijd langdurig kort slaapt, heeft zo’n 30 procent meer kans om later dementie te ontwikkelen, blijkt uit onderzoek.
Vijftigers en zestigers die regelmatig zes uur of korter slapen per nacht, hebben meer kans op dementie dan leeftijdsgenoten die zeven uur of langer slapen. De link tussen slaapduur en deze hersenziekte was al gelegd, maar nog niet eerder zo duidelijk aangetoond als in een recente Frans-Britse studie. De onderzoekers volgden zo’n achtduizend mensen gedurende dertig jaar, vanaf 1985. De studie verschijnt in het vakblad Nature Communications.
De wetenschappers haakten voor dit onderzoek in op de Whitehall II-studie, een langlopend onderzoek onder meer dan 10.000 Britse ambtenaren. Zo vulden bijna 8000 van hen meerdere malen vragenlijsten in over hun slaappatroon. De helft van die groep droeg bovendien een tijdje een horloge dat gegevens over hun slaap opnam. Van die bijna 8000 mensen ontwikkelden er 521 dementie, veelal na hun zeventigste. De proefpersonen die gemiddeld zo’n zeven uur per nacht maakten, hadden de kleinste kans op dementie. De korte slapers, met zo’n zes uur per nacht of minder, kregen juist vaker de diagnose. De onderzoekers concluderen: vijftigers, zestigers en zeventigers die consequent kort slapen, hebben zo’n 30 procent meer kans om dementie te ontwikkelen.
Bevestiging
"Deze studie brengt onze kennis over dementie en slaap een stap verder", zegt Jurgen Claassen, klinisch geriater en onderzoeker aan het Radboudumc Nijmegen in Trouw. "Het is een bevestiging dat slecht slapen een onafhankelijke risicofactor is." Het lastige aan slaap is volgens hem dat slecht slapen ook een eerste uiting van dementie kan zijn. De openstaande vraag was dus: krijg je dementie van langere tijd slecht slapen, of is slecht slapen een uiting van een beginnende hersenziekte? Deze studie maakt door de lange loopduur korte metten met die laatste hypothese, aldus Claassen, die overigens niet betrokken was bij de studie. Een vijftiger die kort slaapt als eerste uiting van dementie, krijgt waarschijnlijk niet pas als zeventiger andere symptomen.
Bij het ontstaan van dementie spelen naast slapen ook veel andere factoren een rol. Wetenschappers denken dat zo’n 30 procent van de gevallen van dementie kan worden voorkomen door leefstijlaanpassingen. In andere gevallen spelen genetische oorzaken en omgevingsfactoren een rol. Toch is beter slapen een belangrijk advies, zegt Claassen, "omdat het vele bewezen gezondheidseffecten heeft, bijvoorbeeld op hart- en vaatziekten, ook een risicofactor voor dementie."
- Trouw
