Weg met aambeien

Een schaamtevol ongemak

toilet symbolen
Getty Images

Veel mensen schamen zich ervoor als ze aambeien hebben. Toch heeft een groot deel van de Nederlandse bevolking last van deze aandoening. Wat zijn aambeien en wat kun je ertegen doen?

Aambeien zijn uitgezakte zwellichamen in en rond de anus. Iedereen heeft deze zwellichamen. Zij houden het anale kanaal lucht- en waterdicht.

Ontstaan van aambeien

Een zwellichaam is een sponsachtig netwerk van bloedvaatjes, bedekt met een dun laagje slijmvlies. Ze bevinden zich aan het einde van de endeldarm en aan het begin van de sluitspier.

Soms raken ze vergroot en kunnen ze eventueel ook buiten de anus komen. De vergroting geeft pijn, vooral tijdens en nadat je naar het toilet bent geweest. Soms gaan ze bloeden of raken ze ontstoken.

Aambeien kunnen om verschillende reden ontstaan. Mogelijke oorzaken zijn te weinig lichaamsbeweging, te weinig drinken of een te hoog lichaamsgewicht. De voornaamste oorzaak zit echter in onze voeding. Tegenwoordig bevat ons eten weinig vezels. Vezels verteren niet en houden vocht vast, wat de ontlasting zacht maakt.

Doordat deze vezels ontbreken in de voeding wordt de ontlasting hard en droog. Daardoor moet je harder persen en meer kracht zetten tijdens de stoelgang. Dit irriteert de zwellichamen, die vervolgens opzwellen. Zo kunnen aambeien ontstaan en uitzakken.

Hoe weet je dat je aambeien hebt?

Als je aambeien hebt, merk je dat aan de volgende klachten:

  • Het slijmvlies op de aambei kan kwetsbaar worden. Hierdoor kan er wat helderrood bloed op het wc-papier komen bij het afvegen van de billen.
  • Er kan wat darmslijm of dunne ontlasting door de sluitspier lekken. Dit veroorzaakt vervelende jeuk.
  • Wanneer de aambeien in de anus afgekneld raken, zwellen ze verder op. Ze kunnen dan kapot gaan en gaan bloeden. De sluitspier van de anus en het gebied eromheen raken hierdoor geïrriteerd. Dit geeft een branderig gevoel en jeuk.

Dit kun je zelf doen

  • Zorg voor goede stoelganggewoonten: Stel het niet te lang uit als je naar de wc moet. De ontlasting droogt dan steeds verder in.
  • Pers niet te veel tijdens het poepen.
  • Een warm bad zorgt ervoor dat de anus kan ontspannen. Ook een warm zitbad kan helpen om de klachten te bestrijden.
  • Zalfjes en zetpillen kunnen de klachten laten verdwijnen. Let wel op met zetpillen. Meestal komen ze bóven de aambeien terecht en dan werken ze niet goed.
  • Koffie, thee, suiker en koolzuurhoudende dranken prikkelen de anus, waardoor jeuk kan ontstaan. Gebruik deze dan ook niet te veel.
  • Zorg voor voldoende beweging.
  • Was jezelf met koud of lauw water zonder zeep en droog de huid daarna goed af.
  • Zijn de klachten ernstig, of blijven ze terugkomen, raadpleeg dan je huisarts. Ook als je klachten hebt en niet zeker weet of het wel om aambeien gaat, is het belangrijk dat je even naar de huisarts gaat. Het onderzoek kan eventueel onder plaatselijke verdoving plaatsvinden.

Medische behandeling

Er zijn enkele medische mogelijkheden om aambeien aan te pakken:

  • Het terugbrengen van de zwellichamen op hun oorspronkelijke plaats.
  • Het overtollige slijmvlies af laten binden met rubber bandjes. Hierdoor sterft het binnen zeven tot tien dagen af.
  • Er kan een irriterende vloeistof onder het slijmvlies worden gespoten. Daardoor drogen de aambeien uit en verschrompelen ze.
  • Een operatie onder narcose.
  • Er zijn ook zalfjes en pillen te verkrijgen die de klachten kunnen doen afnemen. Vraag hiernaar bij je apotheek, de huisarts of de drogist.
Auteur