De vergrijzing eist zijn tol
De laatste jaren is er veel bereikt op het gebied van kankerbestrijding. Voor veel vormen ging het risico omlaag of verbeterde de kans op overleving na de diagnose. Toch zal het aantal kankerpatiënten de komende jaren aanzienlijk toenemen. Hoe valt dit met elkaar te rijmen?
Door verminderd risico en verbeterde overlevingskansen is het sterftecijfer bij meer dan helft van alle vormen van kanker gedaald. Ook voor alle vormen van kanker samen is het sterftecijfer afgenomen. Men verwacht dat deze daling de komende tien jaar nog doorzet.
Daartegenover staat echter dat Nederland te maken heeft met een dubbele vergrijzing. Het aantal ouderen wordt steeds groter en bovendien worden ouderen steeds ouder. Door deze vergrijzing en het feit dat kanker voornamelijk voorkomt op oudere leeftijd, zal het absolute aantal kankerpatiënten aanzienlijk toenemen. Het absolute nieuwe aantal kankergevallen(incidentie) was in 2007 45.110 voor mannen en 41.690 voor vrouwen. De verwachting is dat we in 2020 te maken hebben met 66.000 nieuwe kankergevallen bij mannen en 57.000 bij vrouwen.
Risico
Het aantal mannelijke patiënten met maag- en longkanker zal afnemen en ook eierstokkanker zal in 2020 naar verwachting minder worden gediagnosticeerd. Prostaatkanker en dikke darmkanker zullen bij mannen vaker voorkomen. Bij vrouwen geldt dit voor borst- en longkanker. Het aantal kankerpatiënten met slokdarmkanker en melanoom van de huid stijgt bij zowel mannen als vrouwen.
Sterfte
Gelukkig neemt het risico om te sterven af. Dit komt vooral door vroege opsporing en meer effectieve behandelingen. Het lijkt er op dat sommige vormen van kanker met een slechte prognose in de toekomst ook minder vaak voor zullen komen. Dat is bijvoorbeeld al het geval voor long- en maagkanker bij mannen. Omdat het aantal patiënten sterk toeneemt, zal het absolute aantal sterfgevallen wel groter worden: van bijna 42.000 in 2008 tot ongeveer 50.000 in 2020.
Prevalentie
Door de vergrijzing van de bevolking, het min of meer constante risico om kanker te krijgen en het dalende risico op aan kanker te overlijden zal de prevalentie fors toenemen. In 2009 waren er ruim 400.000 mensen met kanker. Verwacht wordt dat dit er in 2020 bijna 700.000 zullen zijn. De kankervormen die het meest zullen voorkomen zijn prostaat- en dikke darmkanker bij mannen en dikke darm- en borstkanker bij vrouwen.
De toename in kankerprevalentie zou wel eens een grote druk op de gehele zorg kunnen leggen. In alle fases van verzorging: de beginfase, de chronische zorgfase en de terminale fase, zal het aantal patiënten toenemen.
Toekomst
Veranderingen in de maatschappij kunnen deze toekomstvoorspelling veranderen. Een voorbeeld hiervan is de invoering van het bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker vanaf 2013 voor alle Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar.
Ook de invloed van preventie moet men niet onderschatten. Minstens een derde van alle kankergevallen in ons land wordt veroorzaakt door roken. Daarnaast kan met het terugdringen van lichamelijke inactiviteit, ongezonde voeding, alcoholgebruik, overmatige blootstelling aan UV-straling en overgewicht ook nog heel wat gezondheidswinst behaald worden.
De cijfers zijn afkomstig uit het rapport 'Kanker in Nederland tot 2020' van de Signaleringscommissie Kanker (SCK) van KWF Kankerbestrijding.
- KWF Kankerbestrijding