Wat is ESBL en zijn ESBL-bacteriën gevaarlijk?

Een bacterie die ervoor zorgt dat antibiotica niet helpen als je ziek wordt, dat klinkt eng. En de ESBL-bacterie is zo’n bacterie. Hoewel, bacterie? Officieel ligt het allemaal iets ingewikkelder, want ESBL is eigenlijk een enzym dat door sommige darmbacteriën (zoals E.coli) wordt gemaakt. Een enzym dus, en geen bacterie. Maar voor het gemak spreken we toch over een ESBL-bacterie.

Resistente bacteriën

Waarom is ESBL eigenlijk gevaarlijk? Het goede nieuws is dat deze ESBL-bacterie niet gevaarlijk is voor gezonde personen. Maar voor kwetsbare groepen kunnen deze bacteriën zeker gevaarlijk zijn. Deze kwetsbare groepen zijn:

• kinderen tot 5 jaar
• zwangere vrouwen
• zieke mensen met een lage weerstand (zoals na een operatie)
• ouderen

Als zij ziek worden van bijvoorbeeld de bacterie E.coli, kunnen ze vervelende infecties krijgen. Normaal gesproken kunnen deze bacteriële infecties prima met antibiotica behandeld worden, maar met ESBL is juist dat niet het geval. ESBL zorgt er namelijk voor dat de bacteriën die de infectie veroorzaakt hebben, resistent worden tegen antibiotica. In dat geval zal behandeling van de infectie vaak plaats moeten vinden in een ziekenhuis, bijvoorbeeld door het gebruik van een infuus. Samengevat zijn ESBL-bacteriën niet gevaarlijk voor gezonde mensen, maar voor kwetsbare groepen kunnen ze de behandeling van eventuele infecties flink bemoeilijken.

Koel bewaren, goed bereiden

ESBL-bacteriën komen vooral voor op vlees, zoals varkensvlees, kalfsvlees, maar vooral kippenvlees. Het ligt voor de hand om de kwetsbare personen dan maar te adviseren geen kippenvlees meer te eten, maar dat hoeft helemaal niet. Je kunt het risico op besmetting met de ESBL-bacterie namelijk enorm verkleinen door het vlees op een goede, hygiënische manier klaar te maken en te bewaren. Om met het laatste te beginnen, al het vlees moet je gekoeld bewaren, dus in koelkast of diepvries. Hiermee verminder je de groei van de schadelijke bacteriën.

6 tips voor iedereen

Met een aantal eenvoudige tips kun je je vlees op een goede manier klaarmaken:

1. Was altijd eerst goed je handen voordat je gaat koken.
2. Was direct je handen nadat je rauw vlees hebt aangeraakt.
3. Was je keukengerei meteen na gebruik met heet water en afwasmiddel.
4. Prik niet met hetzelfde bestek in rauw vlees en daarna in gaar eten. Gebruik dus bijvoorbeeld verschillende vorken voor het prikken in rauw vlees en gaar vlees.
5. Gebruik nooit dezelfde ondergrond voor rauw vlees en daarna voor gaar eten.
6. Bak vlees door en door gaar. Door het vlees goed te verhitten gaan alle bacteriën dood, dus ook de ESBL-bacteriën.

Deze tips gelden niet alleen voor de kwetsbare groepen, maar voor iedereen. Ook als je gezond bent en een goede weerstand hebt, kun je de ESBL-bacteriën in je dragen zonder het te merken. Als je dan later ziek zou worden, kunnen deze bacteriën er nog steeds voor zorgen dat antibiotica niet werken. Bereid je vlees dus altijd en overal hygiënisch.